Theo UBND tỉnh, việc thực hiện quyền tham gia của trẻ em hiện nay vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập về nhận thức, cơ chế và tổ chức thực hiện theo quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em.

Nguyên nhân là do một số bất cập sau:

- Lãnh đạo các cấp, gia đình và xã hội chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng và nội hàm quyền tham gia của trẻ em; chưa tham vấn ý kiến trẻ em trong quá trình xây dựng pháp luật, chính sách liên quan đến trẻ em. Quan niệm về quyền tham gia của trẻ em chủ yếu tập trung vào công tác tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí và những hoạt động đáp ứng quyền cơ bản của trẻ em. Bên cạnh đó, văn hóa phương Đông truyền thống, văn hóa vùng miền, phong tục tập quán, nếp sống cũng ảnh hưởng đến quyền tham gia của trẻ em. Năng lực, nhận thức của trẻ em còn hạn chế, chưa tự tin và chủ động thực hiện quyền này.

- Cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em còn thiếu và yếu về năng lực. Ngân sách dành cho công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, đặc biệt để thực hiện quyền tham gia của trẻ em, còn hạn chế. Quyền tham gia của trẻ em chưa được thể chế hóa bằng văn bản quy phạm pháp luật.

- Đối với trẻ em dân tộc thiểu số còn có rào cản về ngôn ngữ, điều kiện kinh tế - xã hội, vì vậy việc tiếp cận những thông tin cơ bản còn nhiều hạn chế. Nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, nhóm trẻ em dân tộc thiểu số ít có cơ hội thực hiện quyền tham gia (tiếp cận thông tin, bày tỏ ý kiến).

Trước tình trạng trên, UBND tỉnh ban hành Chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em giai đoạn 2016-2020, với mục tiêu tạo môi trường thuận lợi và nâng cao năng lực cho trẻ em trong việc thực hiện quyền tham gia vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật và Công ước Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em.

Các mục tiêu cụ thể của chương trình:

- 100% pháp luật, chính sách về trẻ em ở cấp Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện được tham vấn ý kiến trẻ em.

- 90% các quyết định có liên quan đến trẻ em trong nhà trường được tham vấn ý kiến trẻ em.

- 90% các quyết định có liên quan đến trẻ em trong cộng đồng, xã hội được tham vấn ý kiến trẻ em.

- 50% các huyện, thị xã triển khai thực hiện ít nhất 2 mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em.

Các giải pháp trọng tâm:

1. Nâng cao nhận thức, năng lực cho các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân về ý nghĩa, sự cần thiết về quyền tham gia của trẻ em, giúp cho trẻ em chủ động, sáng tạo, tự tin trong cuộc sống, trở thành chủ nhân tương lai của đất nước.

2. Các cơ quan Nhà nước khi xây dựng và thực hiện pháp luật, chính sách có liên quan đến trẻ em; nhà trường, cộng đồng, xã hội khi xây dựng và thực hiện quyết định, kế hoạch, hoạt động có liên quan đến trẻ em phải tổ chức các hình thức tham vấn, lấy ý kiến của trẻ em phù hợp.

3. Đẩy mạnh việc huy động các nguồn lực của xã hội để thực hiện chương trình; khuyến khích các tổ chức, cá nhân hỗ trợ nguồn lực để tổ chức các hoạt động, các mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

4. Thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em như tổ chức Diễn đàn trẻ em, Liên hoan gặp mặt trẻ em, hình thành CLB quyền trẻ em...

5. Tạo môi trường thuận lợi và nâng cao năng lực cho trẻ em trong việc thực hiện quyền tham gia vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật và Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em.

(Theo Chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em giai đoạn 2016-2020)