Qua 3 năm thực hiện Bộ luật Lao động (BLLĐ) sửa đổi năm 2012, các cấp Công đoàn trong tỉnh đã tích cực phối hợp với ngành chức năng tuyên truyền, kiểm tra, giám sát và hướng dẫn cơ quan, doanh nghiệp thực hiện tốt quy định của BLLĐ. Nhờ vậy, quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động (NLĐ) được người sử dụng lao động (NSDLĐ) thực hiện hài hòa, hợp lý hơn. Trao đổi với Báo Phú Yên về vấn đề này, ông Hồ Hồng Nam, Phó Chủ tịch thường trực LĐLĐ tỉnh, cho biết:

BLLĐ sửa đổi năm 2012 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền lợi NLĐ. Qua 3 năm thực hiện, Chính phủ đã ban hành 15 nghị định hướng dẫn thực hiện BLLĐ, Bộ LĐ-TB-XH ban hành 14 thông tư hướng dẫn nghị định, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 56/KH-UBND về tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho NLĐ, NSDLĐ trong các loại hình doanh nghiệp giai đoạn II (2013-2016), Tổng LĐLĐ Việt Nam ban hành các văn bản hướng dẫn chỉ đạo các cấp Công đoàn thực hiện nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn theo quy định của bộ luật.

Nhận thức về trách nhiệm của tổ chức Công đoàn, Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh luôn xem việc phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh để tuyên truyền, triển khai BLLĐ đến với doanh nghiệp và NLĐ là công việc trọng tâm, thường xuyên trong thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, đơn vị thường xuyên tổ chức các đợt kiểm tra, giám sát và hướng dẫn, đề nghị các doanh nghiệp thực hiện tốt quy định của BLLĐ và các văn bản hướng dẫn thi hành; chủ động nắm tình hình đời sống, việc làm của công nhân, tình hình sản xuất, kinh doanh và quan hệ lao động của các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Văn phòng Tư vấn pháp luật (LĐLĐ tỉnh) còn tư vấn về chế độ, chính sách, pháp luật lao động cho CNVCLĐ, tư vấn cho nhiều doanh nghiệp về thực hiện các nội dung quy định của BLLĐ…

* Tổ chức Công đoàn tham gia triển khai BLLĐ ở các đơn vị, doanh nghiệp trong thời gian qua ở Phú Yên như thế nào, thưa ông?

Ông Hồ Hồng Nam, Phó Chủ tịch thường trực LĐLĐ tỉnh - Ảnh: NGỌC HÂN

- Được sự phối hợp, chỉ đạo của các cấp, ngành, các cấp Công đoàn trong tỉnh đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động ở đơn vị, doanh nghiệp đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể là cấp phát hơn 3.000 bộ tài liệu và tổ chức gần 30 lớp tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động và nhiều văn bản hướng dẫn thi hành cho gần 3.000 NLĐ, NSDLĐ; tổ chức 420 cuộc tư vấn pháp luật miễn phí cho 440 người; phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện BLLĐ tại 68 doanh nghiệp; phát triển mới 6.587 đoàn viên và thành lập mới 28 CĐCS trong doanh nghiệp…

Từ hoạt động tuyên truyền của tổ chức Công đoàn, đến nay, bước đầu NLĐ đã ý thức được việc chấp hành kỷ luật lao động, nhu cầu tìm hiểu pháp luật lao động và nhận thức về quyền lợi NLĐ từng bước được nâng cao. NSDLĐ đã có cái nhìn đúng đắn hơn về nghĩa vụ, quan tâm hơn đến tâm tư nguyện vọng và đời sống của công nhân. Việc thực hiện quy định của BLLĐ như ký hợp đồng lao động, thương lượng và ký kết thỏa ước lao động tập thể, thực hiện tiền lương tối thiểu, xây dựng định mức lao động, công tác bảo hộ lao động và an toàn vệ sinh lao động, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, chế độ ăn ca, nghỉ thai sản, bồi dưỡng độc hại, tham gia BHXH, BHYT, BHTN, giải quyết chế độ tai nạn lao động… được nhiều doanh nghiệp quan tâm, góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp.

* BLLĐ sửa đổi năm 2012 đã phát huy hiệu quả về quyền và trách nhiệm của tổ chức Công đoàn trong việc đại diện, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Vậy trong thực tế quy định này có gặp vướng mắc, khó khăn gì không, thưa ông?

- Thực hiện BLLĐ sửa đổi 2012, LĐLĐ tỉnh chỉ đạo các cấp Công đoàn làm tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho NLĐ, đặc biệt là NLĐ ở nơi chưa có tổ chức Công đoàn. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn gặp không ít vướng mắc, khó khăn. Cụ thể là NSDLĐ chưa thực sự tạo điều kiện về thời gian cho tổ chức Công đoàn thực hiện việc tuyên truyền pháp luật tới CNLĐ và đáp ứng những đề xuất, kiến nghị chính đáng của NLĐ kịp thời; không duy trì thường xuyên đối thoại giữa NSDLĐ với NLĐ nên mối quan hệ hài hòa tại đơn vị chưa được cải thiện. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ Công đoàn ở cơ sở làm công tác kiêm nhiệm, chưa ổn định; trình độ năng lực chưa đồng đều; hiểu biết về chế dộ, chính sách, pháp luật chưa đầy đủ nên việc thực hiện các quy định về quyền và trách nhiệm của tổ chức Công đoàn trong việc đại diện bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của NLĐ còn hạn chế.

Ngoài ra, việc thực hiện trách nhiệm hỗ trợ CĐCS trong tổ chức hoạt động cũng như chức năng đại diện của tổ chức CĐCS đối với NLĐ trong các doanh nghiệp chưa đáp ứng, có nơi không thực hiện được. Một số nơi công đoàn cấp trực tiếp cơ sở chưa dành thời gian thích đáng để hỗ trợ NLĐ và phối hợp với NSDLĐ trong việc thực hiện các chính sách pháp luật về lao động tại các doanh nghiệp chưa có tổ chức công đoàn… Vì vậy, việc tổ chức thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể trong các doanh nghiệp hiệu quả chưa cao; công tác xây dựng quy chế đối thoại và tổ chức đối thoại trong các doanh nghiệp chưa được thực hiện nghiêm túc, ảnh hưởng lớn đến vai trò của tổ chức CĐCS trong thực hiện pháp luật về lao động.

Tư vấn các chế độ, chính sách, pháp luật lao động cho công nhân tại khu công nghiệp Hòa Hiệp - Ảnh: NGỌC HÂN

* Để tiếp tục triển khai tốt BLLĐ sửa đổi năm 2012, trong phạm vi trách nhiệm của mình, các cấp Công đoàn cần tập trung thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm gì trong thời gian tới?

- Thời gian tới, Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh chỉ đạo các cấp Công đoàn tiếp tục tổ chức tập huấn nội dung của BLLĐ năm 2012 và các nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành BLLĐ, Luật Công đoàn cho cán bộ Công đoàn, chủ do­anh nghiệp và người lao động; nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ Công đoàn trong đổi mới tư duy và hành động về hoạt động Công đoàn trong thời kỳ hội nhập và thực hiện những cam kết của Nhà nước trong Hiệp định đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP). Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền nội dung các luật này và các nghị định hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức sâu rộng đến NLĐ và NSDLĐ; phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của Công đoàn cấp trực tiếp cơ sở trong việc hỗ trợ NLĐ tại các doanh nghiệp chưa có tổ chức Công đoàn. Ngoài ra, các cấp Công đoàn cần tăng cường phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động. Qua đó hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện tốt quy định của BLLĐ, đồng thời đề xuất ngành chức năng xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm hoặc không thực hiện đúng quy định về pháp luật lao động…

* Xin cảm ơn ông!

NGỌC HÂN (thực hiện)