Năm 2015, tình hình hạn hán, cháy rừng, bão lũ, tai nạn trên biển… đã gây thiệt hại nặng cho tỉnh, với 14 người chết, tổng thiệt hại hơn 65,7 tỉ đồng. Từ nay đến cuối năm 2016, Phú Yên có khả năng bị ảnh hưởng từ 1-3 cơn bão và từ 1-2 trận lũ lớn. Để chủ động ứng phó với thiên tai, tỉnh chỉ đạo các ngành và địa phương tăng cường công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn (PCTT-TKCN).

Các lực lượng quân đội và chính quyền địa phương giúp dân ngăn triều cường xâm thực - Ảnh: ANH NGỌC

Cần đánh giá, rút kinh nghiệm để giảm thiệt hại

Theo Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh, năm 2015, tình hình thiên tai đã gây thiệt hại nặng về người và tài sản. Trong đó, triều cường gây sạt lở hơn 1,2km bờ biển và xâm thực sâu vào đất liền từ 150-300m, ảnh hưởng nhiều hộ dân ở phường 6, phường Phú Đông (TP Tuy Hòa) và xã Hòa Hiệp Nam (huyện Đông Hòa); hạn hán và xâm nhập mặn gây thiệt hại hơn 23.635ha cây trồng, hơn 9.950 hộ dân thiếu nước sinh hoạt; xảy ra 15 vụ cháy rừng gây thiệt hại hơn 123ha rừng. Tai nạn trên biển cũng gây thiệt hại nặng nề với 64 vụ xảy ra, làm chết 13 người, mất tích 5 người, bị thương 9 người, 13 tàu thuyền bị chìm, 23 tàu thuyền hư hỏng nặng. Lũ lụt cũng đã làm 1 người chết, khoảng 440ha lúa bị ngập, sạt lở làm hơn 100m kè bị hư hỏng, nhiều tuyến kênh mương thủy lợi, đường giao thông bị hư hỏng nặng… Tổng thiệt hại do thiên tai gây ra trên địa bàn tỉnh trong năm 2015 hơn 65,7 tỉ đồng.

Riêng năm 2016, từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 8 đợt nắng nóng kéo dài, lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm từ 20,5-139,9mm, mực nước trên các sông xuống thấp hơn trung bình nhiều năm. Do nguồn nước ngầm bị thiếu hụt, từ đầu năm đến nay, khoảng 10.000 hộ dân trên địa bàn tỉnh thiếu nước sinh hoạt, khoảng 1.600ha lúa hè thu 2016 bị thiếu nước phải bơm chống hạn, phát hiện gần 60 điểm cháy rừng… Ông Trần Công Danh, Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn Phú Yên, cho biết: “Hiện tượng ENSO đang trong giai đoạn trung gian, có khả năng chuyển pha La Nina vào cuối năm 2016. Do vậy, diễn biến thời tiết, thủy văn trong mùa mưa năm nay ở khu vực Phú Yên có thể xuất hiện những biến đổi dị thường, phức tạp. Những tháng cuối năm 2016, khu vực Phú Yên có khả năng bị ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp từ 1-3 cơn bão, áp thấp nhiệt đới và từ 2-4 đợt lũ, trong đó có khả năng xảy ra 1-2 trận lũ lớn đạt và vượt trên báo động cấp 3 từ 0,5-1m”.

Chủ động phòng tránh thiên tai

Ông Lê Ngọc Tính, Chủ tịch UBND huyện Phú Hòa, cho biết: “Huyện Phú Hòa đã kiểm tra, rà soát, cập nhật bổ sung và hoàn thiện các phương án chủ động phòng tránh và ứng phó thiên tai với phương châm “4 tại chỗ”. Tuy nhiên, thời gian qua, Phú Yên chưa xảy ra bão mạnh, siêu bão, lũ lớn…, để chủ động ứng phó, tỉnh cần tổ chức tập huấn và đầu tư trang thiết bị đủ tầm cho các địa phương. Ngoài ra, tỉnh cũng cần bố trí kinh phí mua sắm cho các địa phương trang thiết bị như ca nô, áo phao, các thiết bị chữa cháy rừng và tập huấn sử dụng các trang thiết bị trước khi có thiên tai, bão lũ xảy ra. Hiện bắt đầu vào mùa mưa bão, trên địa bàn huyện Phú Hòa vẫn còn tồn tại vấn đề hệ thống đường dây viễn thông không đảm bảo an toàn, đề nghị ngành viễn thông sớm kiểm tra và khắc phục”. Còn ông Lương Công Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TX Sông Cầu, đề nghị: Tỉnh sớm kiến nghị Trung ương xây dựng trạm dự báo khí tượng thủy văn đầu nguồn của thị xã (giáp ranh với tỉnh Bình Định) để dự báo cho địa phương tình hình mưa lũ đầu nguồn, từ đó địa phương chủ động triển khai ứng phó, tránh thiệt hại nặng như năm 2009. Tỉnh và các sở, ngành chức năng cần khảo sát và cho xây dựng một hồ chứa nước ở xã Xuân Lâm giúp giải quyết vấn đề nước sinh hoạt cho cả thị xã trong mùa khô, đồng thời còn có chức năng điều tiết lũ vào mùa mưa. Theo ông Nguyễn Lương Sinh, Phó Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa, thành phố đã trình tỉnh phương án di dời và tái định cư cho 38 hộ dân bị ảnh hưởng bởi sạt lở ở núi Nhạn, đề nghị tỉnh sớm xem xét, bố trí kinh phí. Đối với việc neo đậu tàu thuyền để tránh trú bão ở khu vực dọc kè Bạch Đằng chưa đảm bảo an toàn, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở NN-PTNT hỗ trợ địa phương quy hoạch và sắp xếp tàu thuyền neo đậu tránh trú an toàn hơn.

Đối với trang thiết bị phục vụ công tác ứng phó thiên tai tại các địa phương, ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, Phó Trưởng Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh, thừa nhận hiện vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. “Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh sẽ kiến nghị tỉnh và Trung ương sớm trang bị các trang thiết bị phòng chống cháy rừng, đồng thời rà soát để trang bị ca nô, áo phao cho các địa phương còn thiếu”, ông Tùng nói.

Đối với công tác tập huấn, theo ông Tùng, ban sẽ kiến nghị UBND tỉnh tổ chức các lớp tập huấn lái ca nô, đặc biệt sẽ mời các địa phương tham dự buổi diễn tập TKCN tại huyện Phú Hòa sắp đến do Bộ CHQS tỉnh phối hợp với địa phương này tổ chức. Ngoài ra, Ban cũng sẽ kiến nghị UBND tỉnh tổ chức đánh giá, triển khai công tác PCTT ngay từ đầu năm để các địa phương chủ động ứng phó và có giải pháp về vấn đề chống hạn, phòng chống cháy rừng; chỉ đạo các sở, ngành liên quan sớm thành lập quỹ phòng chống thiên tai của tỉnh. Ban cũng đã đề nghị Trung ương hỗ trợ cho tỉnh trang thiết bị, phương tiện phục vụ PCTT-TKCN tại chỗ như ca nô, phao bè, phao tròn, phao cứu sinh cho các địa phương. Tỉnh cũng đã đề nghị Trung ương hỗ trợ kinh phí để thực hiện đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, đồng thời kiến nghị Trung ương hỗ trợ và bố trí vốn đầu tư hoàn thành các dự án kè đang thi công dở dang và bố trí vốn sửa chữa, nâng cấp các hồ chứa nước đảm bảo an toàn.

ANH NGỌC