Thường trực HĐND tỉnh vừa khảo sát tình hình hoạt động của các công ty khai thác và chế biến đá tại các mỏ đá trên địa bàn xã An Phú (TP Tuy Hòa). Kết quả cho thấy hầu hết các công ty được tỉnh cấp giấy phép đến nay đã hết hạn khai thác và chế biến nhưng vẫn tái hoạt động sản xuất, việc hoàn nguyên môi trường thực hiện chậm, chưa đúng theo quy định... Báo Phú Yên phỏng vấn ông Võ Minh Thức, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn khảo sát về những vấn đề liên quan.

* Vì sao qua nhiều lần gia hạn và đến nay đã hết hạn nhưng các công ty được cấp phép khai thác tại xã An Phú vẫn còn tồn tại và có những sai phạm nhưng không bị phạt theo quy định của Chính phủ, thưa ông?

- Thời gian qua, các mỏ đá của các Công ty CP 3.2, Công ty CP Xây dựng giao thông Phú Yên, Công ty CP Quản lý và Sửa chữa đường bộ Phú Yên và 1 đơn vị hoạt động chế biến đá vật liệu xây dựng thông thường (Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 1.5) hoạt động có hiệu quả nhưng cũng có những sai phạm nhất định. Qua các lần kiểm tra, các sở, ngành chức năng chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở họ cố gắng khắc phục nên chưa có trường hợp nào bị phạt. Vấn đề này, theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2005, việc khai thác, chế biến khoáng sản được cấp phép tối đa 30 năm nhưng UBND tỉnh chỉ đạo cấp phép không quá 5 năm. Tuy nhiên, trong vòng 5 năm, các đơn vị khó thu hồi vốn do kinh phí đầu tư thiết bị, máy móc khai thác, chế biến quá lớn; sản lượng, trữ lượng khai thác cũng chưa hết. Giai đoạn 2008-2012 suy thoái kinh tế rất nặng nề nên các doanh nghiệp bị ảnh hưởng lớn.

Theo quy định, khi có sự chậm trễ thì phải phạt nhưng qua xem xét lý, tình, tỉnh vẫn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoạt động bình thường để giải quyết việc làm và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế nhà nước. Tỉnh đưa ra hạn chót đến cuối tháng 12/2016, tất cả các mỏ đá trên khu vực xã An Phú phải dừng hoạt động, đầu năm 2017 phải chuyển về địa điểm mới. Nếu các doanh nghiệp không thực hiện đúng quy trình, tỉnh sẽ xử lý nghiêm.

* Công tác giám sát việc hoàn nguyên môi trường của các mỏ đá chuẩn bị đóng cửa nói trên sẽ được thực hiện như thế nào để tránh những hệ lụy sau này, thưa ông?

- Hoàn nguyên môi trường là việc khó nhất hiện nay. Về mặt nguyên tắc, sau khi các công ty không còn khai thác thì phải hoàn nguyên. Nhưng qua thực tế khảo sát thì trong 3 đơn vị khai thác, chế biến đá ở An Phú, chỉ có Công ty CP Quản lý và Sửa chữa đường bộ Phú Yên trồng cây lại, các đơn vị còn lại chưa thực hiện. Trong quá trình khai thác, các mỏ đá bị biến dạng nơi cao, nơi thấp rất khó có thể hoàn trả về vị trí cũ. Chính vì vậy, tỉnh đã giao cho ngành chức năng thẩm định phương án hoàn nguyên của các công ty đảm bảo đúng quy định. Nếu không hoàn nguyên được 100% như trước khi khai thác thì phải tương đối đảm bảo được cảnh quan xung quanh cũng như môi trường sinh thái nơi đó để dần dần khôi phục lại, đặc biệt là không ảnh hưởng đến việc đi lại cũng như đời sống của người dân.

* Ngoài vấn đề này, thời gian qua, việc khai thác tài nguyên đất, cát, rừng trên địa bàn tỉnh cũng diễn biến rất phức tạp. Thời gian đến, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh sẽ triển khai như thế nào để góp phần quản lý tốt vấn đề này, thưa ông?

- Trong chương trình giám sát của HĐND tỉnh năm 2017, chúng tôi có đưa vào vấn đề này. Trước mắt, hiện nay, HĐND sẽ cùng với Tỉnh ủy tổ chức kiểm tra lại các dự án nhiều năm đã được cấp giấy phép nhưng không thực hiện. Qua đó sẽ có các biện pháp thu hồi và xử lý. Sắp tới, HĐND tỉnh sẽ giám sát việc cấp quyền sử dụng đất theo Nghị định 64 để kiến nghị với tỉnh, Chính phủ có những điều chỉnh phù hợp. Về đất rừng sản xuất, hiện các ban quản lý rừng, người rất ít mà diện tích rừng thì lớn nên quản lý chưa chặt chẽ. Vì thế, HĐND tỉnh cũng sẽ giám sát để đề xuất điều chỉnh, kiểm tra xử lý kịp thời.

* Xin cảm ơn ông!

THÙY THẢO (thực hiện)