Ngành Dân số Phú Yên đang nỗ lực thực hiện các chương trình hành động hướng đến nhóm yếu thế trong xã hội là bà mẹ, trẻ em, trẻ em gái, người già… Các chương trình hành động này nhằm hưởng ứng các mục tiêu vì sự phát triển bền vững trong toàn xã hội do Liên Hợp Quốc xây dựng, trong đó Việt Nam cam kết nỗ lực thực hiện.
Những mục tiêu nhân văn
Năm 2015, thế giới đã hoàn thành khá nhiều mục tiêu trong 8 mục tiêu thiên niên kỷ với 21 chỉ tiêu kèm theo do Liên Hợp Quốc đề ra mà 189 quốc gia thành viên cam kết thực hiện. Các mục tiêu đó là xóa bỏ tình trạng nghèo đói, phổ cập giáo dục, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS)… vì sự phát triển toàn diện và bền vững của cộng đồng khắp mọi nơi trên thế giới. Tuy nhiên đến năm 2016, sau khi kết thúc chương trình mục tiêu thiên niên kỷ, bên cạnh các kết quả đạt được trên toàn thế giới vẫn còn nhiều chỉ tiêu chưa hoàn thành. Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc, hiện nay, khoảng 1 tỉ người sống dưới mức 1,25 USD/ngày, 800 triệu người không đủ lương thực. Nhân loại vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức khác như dịch bệnh do sống trong môi trường ô nhiễm, tình trạng bạo hành, bất bình đẳng giới, bà mẹ mang thai không được chăm sóc đầy đủ, trẻ sơ sinh suy dinh dưỡng …
Tháng 9/2015, tại Hội nghị Thượng đỉnh Liên Hợp Quốc về phát triển bền vững diễn ra ở nước Mỹ, tổ chức này tiếp tục xác định giai đoạn 2016-2030 đề ra 17 mục tiêu phát triển bền vững với 169 chỉ tiêu, trong đó Việt Nam là quốc gia cam kết thực hiện và đạt được kết quả vào cuối giai đoạn. Hướng đến những mục tiêu phát triển bền vững, ngành Dân số đã đẩy mạnh các chương trình hoạt động nhằm đạt mục tiêu đặt ra.
Ông Nguyễn Ngọc Nha, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, cho biết: “Trong 17 mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, ngành Dân số chú trọng đến các hoạt động hướng đến nhóm yếu thế trong xã hội như: bà mẹ, trẻ em, phụ nữ, đặc biệt là trẻ em gái, người dân tộc thiểu số…”.
Theo đó, ngành Dân số tỉnh đang hành động để đạt các chỉ tiêu cụ thể đặt ra đến năm 2030 là: xóa bỏ tất cả các hình thức suy dinh dưỡng trẻ em, trong đó đến năm 2025 đạt các chỉ tiêu theo chuẩn quốc tế về còi cọc và chậm phát triển của trẻ em dưới 5 tuổi, đồng thời quan tâm giải quyết nhu cầu dinh dưỡng của nữ thiếu niên, người cho con bú và người già; giảm tỉ suất tử vong bà mẹ xuống dưới 70 ca/100.000 ca bà mẹ đẻ con còn sống; giảm tỉ suất tử vong trẻ sơ sinh xuống dưới 12 ca/1.000 ca trẻ đẻ sống và tỉ suất tử vong trẻ em dưới 5 tuổi hàng năm dưới 25 ca/1.000 ca trẻ đẻ sống; chấm dứt bệnh dịch HIV-AIDS, lao phổi, sốt rét và bệnh nhiệt đới; đạt được bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái trong đó bảo đảm các quyền tiếp cận về tình dục và SKSS.
Hành động bền vững
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê và Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh, hiện nay, Phú Yên đã đạt được các chỉ tiêu trước thời hạn năm 2030. Tỉ lệ chết mẹ là 46 ca/100.000 ca bà mẹ đẻ con sống. Tỉ suất chết trẻ em dưới 5 tuổi là 19,3 ca/1.000 trẻ, thấp hơn so với tỉ suất chung cả nước 23,2 ca/1.000 trẻ. Các chỉ tiêu này thấp hơn so với chỉ tiêu thuộc mục tiêu phát triển bền vững đặt ra tới năm 2030. Thêm vào đó, tỉ suất tử vong trẻ em dưới 1 tuổi ở Phú Yên là 14,6 ca/1.000 trẻ cao hơn so với mục tiêu phát triển bền vững nhưng thấp hơn tỉ lệ chung của cả nước. Theo đánh giá của Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh, công tác tiếp cận chăm sóc và điều trị đối với nhóm bà mẹ mang thai, trẻ em trong cộng đồng là hiệu quả và cần hành động để tiến tới xóa bỏ hoàn toàn các rủi ro trong chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, đối với chỉ tiêu xóa bỏ tất cả các hình thức chung và suy dinh dưỡng trẻ em, Phú Yên đang gặp khó. Theo các chỉ số từ Trung tâm Chăm sóc SKSS, Phú Yên vẫn nằm trong nhóm thấp lùn với tỉ lệ suy dinh dưỡng cân nặng trẻ em dưới 5 tuổi là 15,4%; suy dinh dưỡng chiều cao trẻ em dưới 5 tuổi là 28,3%. Để phù hợp với yêu cầu của mục tiêu thiên niên kỷ, Phú Yên phấn đấu đến năm 2030 tỉ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng giảm còn 10% và suy dinh dưỡng chiều cao còn 20%.
Chị Ra Lan Thị Hương, cộng tác viên dân số xã Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân), chia sẻ: “Đa số cộng tác viên dân số chúng tôi kiêm nhiệm công tác gia đình và trẻ em. Vì thế, việc cộng tác viên tới tận hộ gia đình để truyền thông và tư vấn dịch vụ là hiệu quả nhất trong công tác dân số. Tuy nhiên, trong xã vẫn xảy ra trường hợp thai phụ đi khám thai, bác sĩ nói thai nhi khỏe mạnh nhưng khi sinh ra, em bé bị dị tật bẩm sinh. Điều này cho thấy, y tế vùng cao chịu nhiều thiệt thòi về cơ sở vật chất và con người. Thêm vào đó, các chị em ít quan tâm đến sức khỏe, khi mang thai không hề chú tâm tới việc thay đổi bữa ăn bổ sung dinh dưỡng. Trẻ em suy dinh dưỡng còn nhiều”.
Trong giai đoạn 2016-2030, ngành Dân số Phú Yên xác định tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhằm giúp phụ nữ ở nông thôn nhất là tuyến xã trên toàn tỉnh tiếp cận các chương trình chăm sóc SKSS. Các nội dung kiện toàn cơ sở vật chất, thuốc thiết yếu về sản khoa và mạng lưới nữ hộ sinh tuyến xã sẽ được đẩy mạnh.
Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh, cho biết: Trong giai đoạn 2016-2030, để phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững, chúng tôi chú trọng phát triển ở tuyến xã. Trung tâm tham mưu và đẩy mạnh thực hiện. Phấn đấu 100% tuyến xã đều có 1 nữ hộ sinh có trình độ cao đẳng trở lên. Mỗi trạm y tế đều có đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị chăm sóc SKSS, vô khuẩn và nước sạch. 85% chị em phụ nữ có bảo hiểm y tế. Các trạm y tế đều có bác sĩ khám bệnh. Cán bộ y tế được đào tạo và nâng cao nghiệp vụ chăm sóc SKSS, cấp cứu sơ sinh, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, an toàn tiêm chủng và các kỹ năng truyền thông vận động chăm sóc y tế ban đầu ở cơ sở.
DIỆU ANH
