Mỗi khi đến một thành phố nào đó, quan tâm đầu tiên của nhiều người là tìm hiểu nét văn minh đô thị của thành phố này. Khái niệm “văn minh đô thị” là cả một vấn đề lớn, trong đó bao gồm hàng loạt chỉ số phát triển kinh tế- xã hội, con người…
Tuy nhiên, khi đến một thành phố mới, không phải ai cũng có điều kiện để tìm hiểu, có được những thông tin này. Do đó, cảm nhận đầu tiên của nhiều người về văn minh đô thị là những hình ảnh trên đường phố như vệ sinh môi trường, phong cách đi lại, mua sắm, tiêu dùng, ăn mặc, thái độ giao tiếp của dân cư đô thị đó…
Từ khi Tuy Hòa trở thành thành phố, hầu hết dân cư của đô thị này đều thể hiện niềm tự hào cùng với việc nâng cao ý thức văn minh đô thị. Niềm tự hào ấy thể hiện ở những việc làm nhỏ nhất như tự giác thay những tấm bảng hiệu (dù còn mới) có dòng chữ “thị xã” trước đây bằng dòng chữ “thành phố” đẹp hơn. Nhiều người nói rằng hình như từ khi trở thành công dân của một thành phố, người Tuy Hòa ăn mặc, nói năng, giao tiếp lịch thiệp hơn; hình như phong cách mua sắm, tiêu dùng của nhiều người cũng có sự thay đổi. Nếu có thì đây là những thay đổi đáng yêu, đáng trân trọng.
Thực tế, nhiều người lần đầu đến TP Tuy Hòa đã có những ấn tượng đẹp về nét văn minh đô thị ở thành phố trẻ này. Tuy nhiên, hàng ngày vẫn còn quá nhiều những hình ảnh chưa đẹp trên đường phố có thể đập vào mắt du khách bất cứ lúc nào mà hầu hết những hình ảnh này đều xuất phát từ sự thiếu ý thức của một số người dân.
Không ít người đã bày tỏ sự thán phục trước sự quyết tâm tạo được lá phổi cho thành phố khi nhìn thấy những rừng dương xanh rì trên bờ biển Tuy Hòa. Tuy nhiên, khi đi dạo ven biển trên đường Độc Lập hay vào thăm các khu rừng dương, không ít người đã phải nhăn mặt, thất vọng trước sự nhếch nhác, mất vệ sinh ở khu vực này do sự thiếu ý thức của nhiều người.
Nhiều du khách cũng đã có ấn tượng đẹp về những hàng cây xanh trên các vỉa hè đã được lát gạch của đường phố Tuy Hòa, nhất là hình ảnh một số người dân tự chăm sóc, bảo vệ những cây xanh được trồng trước các căn nhà. Thế nhưng, người ta không khỏi thất vọng khi nhìn thấy cảnh lấn chiếm, biến vỉa hè thành nơi mua bán trên nhiều đường phố. Tình trạng này diễn ra từ lâu, báo chí đã viết nhiều, lực lượng chức năng liên tục chấn chỉnh. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng đến thì họ dọn, đi rồi đâu lại vào đấy. Với những người mua bán nhỏ cần nơi làm ăn đã đành, ngay cả những trung tâm mua bán, cửa hàng, shop lớn vẫn đua nhau lấn chiếm vỉa hè làm nơi kinh doanh. Thậm chí một số người còn biến các cây xanh thành nơi treo phơi quần áo. Ở nhiều đường phố, người đi bộ phải đi dưới lòng đường vì vỉa hè đã hoàn toàn bị lấn chiếm. Ở nhiều hẻm phố, người ta cứ vô tư xả rác thải, nước thải ra đường khiến những con hẻm này dù đã được bê tông hóa vẫn bị nhầy nhụa, mất vệ sinh. Trên các đường phố, nơi công cộng vẫn còn quá nhiều cảnh không đẹp như phóng nhanh, vượt ẩu, khạc nhổ… Văn minh đô thị còn đâu?
Người ta nói rằng để xây dựng văn minh đô thị của một thành phố phải bao gồm hàng loạt vấn đề lớn. Song để xây dựng nét văn minh đô thị trong một cộng đồng dân cư phải bắt đầu từ những việc nhỏ nhất.
HOÀI THƯƠNG
