Dù trời có mưa và không phải đỉnh điểm của mùa nắng nóng, nhưng tất cả các giếng đào của người dân ở khu dân cư Đá Dựng thuộc thôn Bàn Nham Nam, xã Hòa Xuân Tây (huyện Đông Hòa) khô trơ đáy. Cảnh thiếu nước sinh hoạt của người dân nơi đây diễn ra một tháng nay, trong khi chính quyền địa phương không thể giải quyết tình trạng này nhằm giúp người dân ổn định cuộc sống. 

Ông Huy xin nước từ nhà hàng xóm đổ vào bi bê tông của gia đình để dùng - Ảnh: N.QUANG

NGÀY NÀO CŨNG ĐI XIN NƯỚC

Trước khi lùa đàn trâu của gia đình đến bìa rừng cách nhà 500m để gặm cỏ, sáng 3/10 ông Lê Đức Anh Huy ở khu dân cư Đá Dựng vẫn phải tranh thủ thời gian xách hai xô nhựa qua nhà hàng xóm có giếng khoan để xin nước về cho vợ và các con dùng trong ngày - dù chiều tối hôm trước trời có mưa. Vừa xách hai xô nước về, ông Huy dẫn tôi ra phía sau nhà và chỉ tay vào giếng nước đang trơ đáy, nói: “Cái giếng này tôi thuê người đào sâu đến 6m, vậy mà một tháng nay không có nước để dùng”.

Không riêng gia đình ông Huy, 68 hộ dân ở khu dân cư Đá Dựng thì có đến 63 hộ dù nhà cũng có giếng đào nhưng vẫn thiếu nước sinh hoạt hàng ngày. Năm hộ còn lại không bị thiếu nước là do họ bỏ tiền ra khoan giếng sâu hàng chục mét.

Vậy là cả tháng nay, 63 hộ dân này ngày nào cũng phải đến nhà của năm hộ dân kia để xin nước về dùng. Tuy nhiên, việc xin nước có khi cũng chẳng dễ dàng chút nào.

Bà Lê Thị Hằng ở cách nhà ông Huy chừng 500m, than thở: Cả tháng nay, ngày nào tôi cũng xách xô nhựa đến nhà hàng xóm xin nước về dùng. Lúc vui thì chủ giếng cho, còn khi họ có men rượu thì quát tháo tỏ vẻ khó chịu. Nhiều khi ngại quá, phải xách xô đến nhà khác xin để mấy đứa con có nước mà tắm rửa, ăn uống. “Bà con ở đây toàn là dân góp từ các nơi khác đến đây lập nghiệp, sống bằng nghề nông và đi rừng, nên còn nhiều khó khăn. Dù vậy, chúng tôi muốn mua nước sạch về dùng nhưng ở đây không ai bán cả, nên đành chịu khó đi xin nước và dùng dè sẻn và đợi đến khi giếng có nước trở lại”, bà Hằng chia sẻ.

Theo người dân, nước giếng ở đây có mạch ngang. Vì vậy, khi nước từ hồ thủy lợi Đồng Khôn đưa về tưới cho cây lúa thì giếng có nước, còn khi lúa gặt xong, hồ cạn nước thì các giếng cũng cạn theo. Và vụ lúa hè thu này, người dân ở đây chịu cảnh thiếu nước gay gắt nhất từ trước đến nay.

Không chỉ người dân thiếu nước sinh hoạt, ngay cả đàn gia súc ở đây nhiều ngày qua cũng chịu cảnh khát. Cánh đồng rộng hơn 400ha bao quanh khu dân cư Đá Dựng hiện chỉ còn một vài chân ruộng và ao hồ trũng thấp là còn nước. Vì vậy đàn trâu, bò phải tranh nhau từng chỗ đứng để uống nước và tắm mình trong nắng.

Ông Nguyễn Văn Hùng, đến khu dân cư Đá Dựng lập nghiệp gần 20 năm nay, dẫn tôi vào hồ thủy lợi Đồng Khô, nói: Đây là năm chúng tôi chịu cảnh thiếu nước gay gắt. Các năm trước, sau khi lúa hè thu gặt, nước hồ thủy lợi vẫn còn nhiều và chảy về các chân ruộng. Hợp tác xã Nông nghiệp - Dịch vụ Hòa Xuân Tây 2 tận dụng nguồn nước này cho một số người thuê để chăn thả vịt. Còn bây giờ, hồ gần trơ đáy thế này thì làm sao chúng tôi tránh khỏi cảnh thiếu nước.

NGOÀI KHẢ NĂNG CỦA XÃ

Tình trạng người dân khu dân cư Đá Dựng thiếu nước sinh hoạt, theo ông Nguyễn Ngon, Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND xã Hòa Xuân Tây là xã đã biết, nhưng không có cách nào giải cơn “khát” cho dân. Lý do là xã không có công trình nước sạch nào có thể kéo đường ống dẫn nước về phục vụ nhu cầu người dân nơi đây. Còn nếu thuê xe chở nước sạch từ nơi khác đến cấp cho người dân sử dụng thì chi phí quá cao, ngân sách xã không kham nổi.

Ông Ngon cho biết: Dù khu dân cư này có địa hình thấp hơn so với các khu dân cư khác trong xã, nhưng không chỉ người dân thiếu nước sinh hoạt, mà các vụ sản suất trước có thời điểm nhiều diện tích lúa ở xứ đồng Chân Rạ cạnh khu dân cư cũng bị thiếu nước, do mực nước hồ thủy lợi Đồng Khôn xuống thấp. Để cứu lúa, HTX Nông nghiệp – Dịch vụ Hòa Xuân 2 tiến hành khoan 17 giếng, nhưng không giếng nào có nước. Vậy là HTX phải nhờ đến Trạm bơm Nam Bình của Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam bơm nước đổ về hồ sen ở phía dưới khu dân cư, sau đó bơm tăng bo đến các chân ruộng để tưới cho cây lúa.

“Để giải quyết tình trạng thiếu nước sinh hoạt cho người dân khu dân cư Đá Dựng, chỉ có thể nhờ vào sự hỗ trợ của các mạnh thường quân xây dựng một công trình nước sạch tại đây, chứ nguồn lực của xã không đủ sức giúp dân được”, ông Ngon nói.

NGUYỄN QUANG