Thời gian qua, việc sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh còn nhiều bất cập, như: trồng trọt nhỏ lẻ, kỹ thuật canh tác còn lạc hậu; ngành chức năng chưa kiểm soát được quá trình trồng trọt, việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cũng như phương pháp sơ chế, bảo quản sản phẩm nông nghiệp của nông dân.
Hàng tươi sống (thịt) bày bán dưới mặt đất tại chợ - Ảnh: V.HOÀNG
Về chăn nuôi, tỉnh chưa kiểm soát được thức ăn trong chăn nuôi, thuốc tăng trọng và việc giết mổ gia súc, gia cầm. Về nuôi trồng thủy sản, tỉnh chưa kiểm soát được vùng nuôi, quá trình sơ chế, vận chuyển thủy sản. Tình trạng chứa tạp chất và dư lượng kháng sinh, hóa chất trong sản phẩm thủy sản vẫn còn, ảnh hưởng tới xuất khẩu và tiêu dùng.
Cùng với đó, tình trạng buôn bán thực phẩm kém chất lượng, hàng giả, phụ gia không rõ nguồn gốc còn phổ biến. Công tác quản lý về mặt ATTP tại các chợ trong tỉnh cũng gặp rất nhiều khó khăn vì thiếu trang thiết bị, nhân lực. Bên cạnh đó, dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố ngày càng phát triển, rất khó quản lý. Các cơ sở này chế biến thực phẩm theo phương thức thủ công, thiếu các trang thiết bị bảo quản. Tình trạng vi phạm điều kiện ATTP đối với dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố vẫn phổ biến. Việc sản xuất rượu thuốc, rượu truyền thống... đang có xu hướng gia tăng.
Trước thực trạng này, Chi cục ATVSTP tham mưu Sở Y tế để trình UBND tỉnh ban hành các quyết định, chỉ thị, quy hoạch, kế hoạch phát triển dài hạn, ngắn hạn và quy chế phối hợp liên ngành trong lĩnh vực ATTP; tham mưu giám đốc Sở Y tế trong việc cấp, đình chỉ và thu hồi các giấy chứng nhận liên quan đến ATTP theo quy định của pháp luật và phân cấp của Bộ Y tế. Ngoài ra, chi cục còn tổ chức phổ biến kiến thức và pháp luật về ATTP đến người sản xuất, kinh doanh thực phẩm và cán bộ làm công tác ATTP trên địa bàn tỉnh…
Bên cạnh đó, công tác phối hợp liên ngành trong quản lý ATTP có nhiều chuyển biến, đã phân cấp cụ thể cho từng ngành, không còn sự chồng chéo trong công tác này. Năm 2013, toàn tỉnh tổ chức 303 đoàn kiểm tra, trong đó 207 đoàn kiểm tra liên ngành, đã kiểm tra, phát hiện 39 cơ sở vi phạm ATTP, qua đó phạt tiền hơn 45 triệu đồng. Trong năm qua, toàn tỉnh xảy ra 9 vụ ngộ độc thực phẩm với 64 người mắc, không có tử vong.
Để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm trên địa bàn, trong thời gian tới Chi cục ATVSTP tỉnh tiếp tục tham mưu Sở Y tế trình UBND tỉnh chỉ đạo 3 ngành: Y tế, NN-PTNT và Công thương theo nguyên tắc xuyên suốt từ sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển đến kinh doanh. Do vậy, lĩnh vực thuộc ngành nào thì ngành đó tổ chức, tuyên truyền hướng dẫn, kiểm tra giám sát theo lĩnh vực quản lý của mình và chịu trách nhiệm quản lý nhà nước trước UBND các cấp khi để xảy ra ngộ độc thực phẩm. Các cơ quan được giao chức năng thanh tra chuyên ngành ngoài kế hoạch định kỳ, thường xuyên thanh tra, kiểm tra đột xuất các cơ sở và xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm về ATTP; tăng cường và duy trì công tác giám sát mẫu để cảnh báo nguy cơ cho người tiêu dùng. UBND các cấp phải chịu trách nhiệm toàn diện về quản lý nhà nước trong lĩnh vực ATTP trên địa bàn.
Ngoài việc thanh kiểm tra, xử lý các cơ sở vi phạm, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đủ điều kiện về ATTP thì mới cấp giấy chứng nhận cho phép hoạt động. Nếu cơ sở không thuộc diện phải cấp giấy đủ điều kiện thì phải ký cam kết đảm bảo ATTP. Các địa phương tiếp tục huy động các tổ chức, ban, ngành, đoàn thể cùng tham gia vào công tác tuyên truyền, hướng dẫn về ATTP. Yêu cầu các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm chấp hành tốt các quy định về ATTP, đảm bảo chất lượng thực phẩm khi đưa đến người tiêu dùng; chịu trách nhiệm trước người tiêu dùng về chất lượng và ATTP mà mình làm ra. Bản thân người tiêu dùng cũng phải tự biết chọn thực phẩm an toàn, thực hiện tốt quyền tố cáo hành vi vi phạm về ATTP với cơ quan có thẩm quyền; bài xích cơ sở làm thực phẩm gian dối, không đảm bảo ATTP.
BS NGUYỄN VĂN TÂM
Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh
