Qua gần 10 năm thành lập, Văn phòng Tư vấn pháp luật trực thuộc Ban Chính sách - Pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh Phú Yên thực sự là địa chỉ tin cậy giải đáp và tư vấn khi công nhân, người lao động có những vướng mắc.
Tuyên truyền phổ biến Luật Lao động, Luật Công đoàn đến công nhân lao động. Trong ảnh: Công nhân đang tìm hiểu thông tin, chính sách mới - Ảnh: N.HÂN
HÌNH THỨC ĐA DẠNG, DỄ TIẾP CẬN
Từ sáng sớm, đông đảo công nhân lao động (CNLĐ) đã tập trung ở Ban quản lý Khu công nghiệp An Phú vì hôm nay có cán bộ tư vấn pháp luật công đoàn của LĐLĐ tỉnh về tuyên truyền phổ biến Luật Lao động và Luật Công đoàn. Tại đây, CNLĐ được các cán bộ tư vấn phát tài liệu và trả lời những câu hỏi liên quan đến vấn đề về tiền lương, thời gian làm việc, kỷ luật lao động, bảo hiểm thất nghiệp, chế độ thai sản, chế độ tai nạn lao động, hợp đồng lao động, tranh chấp lao động. Đồng thời, nhấn mạnh vào những thông tin, nội dung mới được sửa đổi, bổ sung có liên quan mật thiết đến người lao động như độ tuổi nghỉ hưu, vấn đề tiền lương và mức lương tối thiểu, thời gian nghỉ thai sản; thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, đối thoại nơi làm việc; hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể… trong Bộ luật Lao động.
Chăm chú tìm hiểu thông tin chính sách trên tập tài liệu được cấp phát, chị Nguyễn Ngọc Ánh, công nhân đang làm việc tại đây, cho biết: “Phần lớn thời gian chúng tôi lao động trong các phân xưởng, khi về bận lo việc gia đình nên ít có thời gian tìm hiểu văn bản pháp luật. Được cán bộ công đoàn tư vấn trực tiếp tại cơ sở, công nhân chúng tôi thấy rất tiện lợi”. Bà Trần Thị Như Huệ, Chủ nhiệm Văn phòng Tư vấn pháp luật Công đoàn, cho biết: “Trong thời gian qua, các cấp Công đoàn cùng cơ quan chức năng luôn chú trọng công tác tuyên truyền,
phổ biến pháp luật lao động đến các doanh nghiệp, các công đoàn cơ sở. Qua đó, góp phần nâng cao trình độ nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động trong việc chấp hành pháp luật lao động, Luật Công đoàn. Văn phòng Tư vấn pháp luật đã tổ chức hội thảo, tham gia góp ý các văn bản quy phạm pháp luật, những văn bản liên quan trực tiếp đến đoàn viên, CNVC-LĐ. Đồng thời, tham gia xây dựng các quy định, quy chế, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, những vấn đề liên quan đến tiền lương, tiền thưởng, phúc lợi tập thể và các quy định của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Nhìn chung, việc tham gia góp ý xây dựng pháp luật và các văn bản quy phạm pháp luật đã được triển khai với nhiều hình thức phong phú, tập trung trí tuệ của tập thể, nguyện vọng của người lao động. Những hoạt động này góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho CNVC-LĐ và phát huy vai trò, chức năng của tổ chức Công đoàn trong việc quản lý và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động”.
Ngoài công tác tham gia xây dựng pháp luật, cơ chế chính sách liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người lao động và tổ chức Công đoàn, Văn phòng Tư vấn pháp luật còn phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra tình hình thực hiện Bộ luật Lao động, Luật BHXH, công tác bảo hộ lao động ở hơn 400 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Sau gần 10 năm thành lập, Văn phòng Tư vấn pháp luật đã tư vấn cho gần 1.000 lao động, trong đó trực tiếp 132 cuộc, trả lời bằng văn bản 492 cuộc... Riêng năm 2013, có 60 cuộc hỏi trực tiếp, 100 cuộc qua điện thoại của hơn 200 lao động. Thông qua quá trình tư vấn đã có 2 người trở lại làm việc; 1 người được giảm hình thức kỷ luật; 101 người được hưởng chế độ trợ cấp và hàng trăm người được hưởng các chính sách khác có liên quan trong quan hệ lao động. Theo bà Trần Thị Như Huệ, nhìn chung, các nội dung vướng mắc đề nghị tư vấn của người lao động tập trung vào các chế độ, chính sách như: Chế độ thai sản, nghỉ phép, nghỉ việc, buộc thôi việc, hay BHXH. Kết quả cho thấy người lao động có sự hài hòa, có niềm tin và gắn bó hơn với tổ chức Công đoàn.
KHẮC PHỤC ĐIỂM YẾU
Phú Yên hiện có khoảng 62.000 lao động đang làm việc trong các đơn vị, doanh nghiệp. Ghi nhận qua các cuộc tiếp xúc cho thấy, nhiều công nhân còn mơ hồ về kiến thức pháp luật. Khi ký hợp đồng lao động với doanh nghiệp, phần lớn họ chỉ quan tâm về mức lương, thưởng, thu nhập bình quân mà không nhìn tổng thể về quyền lợi, nghĩa vụ mà người lao động, chủ sử dụng lao động phải thực hiện (chế độ BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, thời gian nghỉ ngơi, tiền tăng ca…). Bên cạnh đó, người làm công tác công đoàn ở cơ sở đều kiêm nhiệm, chưa qua đào tạo chuyên sâu nên phần nào hạn chế chức năng chăm lo đời sống, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, CNLĐ…
Trước yêu cầu đặt ra trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật cho người lao động, vừa qua, Viện Friedrich Ebert Stiftung (FES) của Cộng hòa Liên bang Đức đã trao tặng các trang thiết bị văn phòng hiện đại cho Văn phòng Tư vấn pháp luật - LĐLĐ tỉnh Phú Yên gồm máy vi tính, máy in, máy photocopy, đèn chiếu… với tổng giá trị hơn 120 triệu đồng. Đây là hoạt động thường xuyên của Viện FES nhằm trợ giúp Văn phòng Tư vấn pháp luật nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn, tuyên truyền pháp luật, tạo niềm tin, sự gắn bó của người lao động với tổ chức Công đoàn. Đến nay, 9/9 LĐLĐ huyện, thị, thành phố đã thành lập Văn phòng Tư vấn pháp luật; thành lập 12 tổ tư vấn tại công đoàn cơ sở có đông CNLĐ, với 105 thành viên, trong đó có nhiều người tốt nghiệp ngành Luật.
Bên cạnh những mặt đã làm được, theo bà Trần Thị Như Huệ, công tác tư vấn pháp luật trong thời gian qua cũng còn những hạn chế. Đó là chưa tập hợp được đông đảo ý kiến của CNVC-LĐ, công tác tuyên truyền pháp luật chưa thật sự đến từng cơ sở. Ngoài ra, đội ngũ làm công tác tư vấn pháp luật còn ít và mới nên còn hạn chế.
Bà Nguyễn Thị Thu Vân, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh, cho biết: “Để hoạt động tư vấn pháp luật đến với người lao động, thời gian tới LĐLĐ tỉnh sẽ mở thêm phòng tư vấn pháp luật tại Công đoàn Khu kinh tế tỉnh; mở rộng đội ngũ cộng tác viên là những người công tác trong ngành tư pháp, các luật sư; tập trung tuyên truyền những điểm mới của Bộ luật Lao động, Công đoàn (sửa đổi); trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng tư vấn cho cán bộ. Đối tượng hướng đến tuyên truyền ngoài lực lượng công nhân lao động tại các khu công nghiệp, Văn phòng tư vấn sẵn sàng tiếp nhận tư vấn cho tất cả đối tượng người dân có nhu cầu về pháp lý”.
KHÁNH VY