Tổng kết năm 2013, ở huyện Tây Hòa chỉ có 82,42% tổng số hộ được công nhận gia đình văn hóa và 40% thôn, khu phố đạt khu dân cư văn hóa - một con số rất… đáng ngạc nhiên!
Nói ngạc nhiên là vì nếu so với các địa phương khác trong tỉnh, chắc chắn đây là con số thấp nhất, đặc biệt là khu dân cư văn hóa: chỉ có 28/70 thôn, khu phố được công nhận. Hỏi một cán bộ UBMTTQ Việt Nam huyện Tây Hòa, liệu kết quả như thế này có quá “thiệt thòi” cho cái chung không, ông trả lời: Chúng tôi cố gắng làm theo thực chất, chẳng thà ít mà tinh. Chứ còn cứ chạy theo số lượng thì khó mà phát triển lâu dài được! Tìm hiểu mới biết, Mặt trận huyện và các xã, thị trấn ở Tây Hòa tổ chức xem xét, đánh giá để công nhận danh hiệu gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa rất chu đáo, cẩn trọng. Không chỉ đọc báo cáo từ cơ sở gửi lên, Mặt trận còn phối hợp với các ngành, cấp tổ chức kiểm tra thực tế việc thực hiện 5 nội dung của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” của từng nơi. Mà khi đã kiểm tra rốt ráo thì những khuyết điểm, sai sót khó mà không lộ mặt. Bởi vì, khu dân cư nào trong năm còn để xảy ra tình trạng dân phá rừng làm rẫy, còn người vi phạm trật tự an toàn giao thông, còn chuyện thanh niên uống rượu say rồi quậy, vợ chồng kình cãi gây mất trật tự xóm làng… tất cả đều được ghi nhận trong biên bản của cơ quan chức năng như kiểm lâm, công an. Cứ đến những nơi này, mở biên bản ra, đối chiếu với tiêu chuẩn quy định thì các danh hiệu coi như… trớt quớt! Bên cạnh đó, việc bình xét các danh hiệu ngay từ khu dân cư cũng “căng thẳng” lắm. Một trưởng ban công tác Mặt trận cho biết: Trong năm, chúng tôi ghi nhận cụ thể từng diễn biến, sự việc của các hộ gia đình trong địa bàn. Nhờ vậy, đến cuối năm, việc đánh giá, công nhận các danh hiệu gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa không rơi vào tình trạng nói chung chung, đại khái rồi giơ tay đồng ý mà bám sát từng tiêu chuẩn. Nhà nào vướng phải các hạn chế, khuyết điểm thì dứt khoát không được công nhận. Nhờ cách làm này nên bà con “tâm phục khẩu phục”, nhận rõ hạn chế để có biện pháp khắc phục trong thời gian tới.
Lâu nay, ở nhiều nơi, số lượng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa được công nhận hàng năm thường rất cao, nhất là gia đình văn hóa thường chiếm hơn 90%. Nhiều thôn, buôn, khu phố treo biển “khu dân cư văn hóa” nhưng danh xưng chưa đi liền với thực tế vì còn để rác thải vương vãi, trộm cắp hoành hành, gia đình, làng phố còn xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp nội bộ… Còn hiện tượng này phải chăng là do việc lựa chọn, bình xét công nhận các danh hiệu được tiến hành dễ dãi, hình thức theo kiểu “hòa cả làng”?
Có lẽ đã đến lúc cần rà soát, “siết” lại cách bình xét công nhận gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa hàng năm để đạt kết quả thực chất hơn, góp phần làm cho phong trào xây dựng nếp sống văn hóa ở nông thôn, đô thị phát triển ngày càng sâu rộng và bền vững. Trách nhiệm này cần sự chủ động nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật của tất cả các cấp, ngành liên quan, trong đó, có vai trò quan trọng của ban công tác Mặt trận ở cơ sở.
SÔNG BA HẠ
