Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã có hiệu lực từ ngày 1/1/2007, Chính phủ cũng đã ban hành những nghị định, thông tư hướng dẫn thực hiện luật này. Thế nhưng, BHXH Phú Yên vẫn còn đang lúng túng trong giải quyết chế độ cho người tham gia BHXH bắt buộc. Lý do là văn bản đã có, nhưng cơ quan này cũng chỉ thấy trên mạng, trên các phương tiện thông tin đại chúng, còn các hướng dẫn chuyên môn cụ thể từ phía BHXH Việt Nam  hiện vẫn phải chờ!

Chi trả bảo hiểm xã hội tại Chi nhánh BHXH Sơn Hòa - Ảnh: KIM SA

Ngày 22/12/2006, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 152/2006/NĐ-CP hướng dẫn một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động (NLĐ) Việt Nam làm việc theo hợp đồng lao động. Theo đó, NLĐ tham gia BHXH bắt buộc gồm: cán bộ, công chức, viên chức; NLĐ làm việc theo qui định của pháp luật về lao động; NLĐ là công nhân quốc phòng, công nhân công an làm việc trong các doanh nghiệp thuộc lực lượng vũ trang; NLĐ đã tham gia BHXH bắt buộc mà chưa nhận BHXH một lần trước khi đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo qui định của pháp luật về NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài. Người sử dụng lao động tham gia BHXH bắt buộc gồm: doanh nghiệp thành lập, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp; cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp của Nhà nước; tổ chức chính trị, chính trị - xã hội - nghề nghiệp, xã hội nghề nghiệp; tổ chức xã hội khác; tổ chức - đơn vị hoạt động theo qui định của pháp luật; HTX, liên hiệp HTX, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, các  tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng trả công cho NLĐ; các cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam có sử dụng lao động là người Việt Nam.

Ông Trần Quang Vinh, Giám đốc BHXH Phú Yên cho biết: Luật BHXH có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2007, đã mở rộng quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm. Khi tham gia BHXH, NLĐ được hưởng chế độ gồm ốm đau, thai sản, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất. Họ có thể được chia sẻ  rủi ro, đảm bảo một phần thu nhập bị giảm hoặc mất do ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp… Đồng thời, người được BHXH sẽ không còn lo ngại tình trạng trượt giá khi tham gia BHXH như trước đây. Bên cạnh đó, quỹ BHXH còn được Nhà nước bảo hộ. Ví dụ, mọi người khi tham gia BHXH sẽ được hưởng lợi. Điển hình, nếu NLĐ đã tham gia bảo hiểm 15 năm nhưng không thể  tiếp tục làm việc tại cơ quan, đơn vị đó nữa thì vẫn được phép đóng thêm 5 năm BHXH nữa cho đủ 20 năm để được hưởng chế độ lương hưu của Nhà nước. Khi ốm đau, NLĐ được nghỉ 30 - 50 ngày (trước đây là 20-40 ngày). Lao động nữ mang thai được nghỉ đi khám thai 5 lần (trước đây là 3 lần), trợ cấp khi sinh con là 2 tháng lương (trước đây là 1 tháng lương).

Luật BHXH đã có, nhưng các văn bản dưới luật được ban hành quá chậm. Ông Trần Quang Vinh cho biết: “Đến bây giờ, chúng tôi cũng chỉ có thể tham khảo qua các trang web, qua một số nghị định, thông tư, hướng dẫn của Bộ chứ chưa có một văn bản chính thức nào của BHXH Việt Nam hướng dẫn thực hiện luật này. Điều đó gây khó khăn không ít trong việc giải quyết chế độ cho một số đối tượng. Nhiều người dân và cả công chức thắc mắc vì sao đã có luật mà chưa áp dụng để cơ quan, đơn vị có thể chi trả cho họ trong các trường hợp như ốm đau, thai sản? Ngay trong tháng 1/2007, khi luật có hiệu lực, chúng tôi đã gặp khó khăn trong giải quyết chế độ phát sinh như chế độ một lần cho người nghỉ hưu, ốm đau, thai sản do chế độ tài chính mới qui định. Và chúng tôi cũng chỉ mới dừng lại ở việc giải thích cho dân hiểu, hẹn lại và chờ! Những trường hợp có thể linh động giải quyết, cơ quan cũng chi trả theo đúng luật cho người dân để họ yên tâm. Và hiện nay, BHXH Phú Yên đang chờ những văn bản chính thức để có thể áp dụng Luật BHXH mới”.

Theo ông Vinh, cuối tháng này sẽ áp dụng luật mới và trong  tháng 4 sẽ triển khai rộng rãi trên toàn tỉnh.

KIM CHI