Hỏi: Vừa rồi em đi hiến máu, họ bảo máu bị nhiễm viêm gan C. Nghe nói bệnh rất nguy hiểm, nếu không chữa trị có thể bị ung thư gan. Em nên làm gì?.
Lê Văn Thành
(xã Xuân Yên, TX Sông Cầu)
Trả lời:
Virus gây viêm gan C ít phổ biến hơn loại A, B; tuy nhiên khá nguy hiểm vì khả năng gây viêm gan mạn, tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan rất cao.
Virus gây viêm gan C (HCV) lây nhiễm chủ yếu qua đường máu: tiêm chích chung dụng cụ không được tiệt trùng (như ở những người tiêm chích ma tuý); truyền máu có nhiễm HCV. Tuy nhiên, trước thập kỷ 80 của thế kỷ trước, các mẫu máu trong truyền máu chưa được sàng lọc đối với HCV. Ngày nay, máu truyền đều đã được sàng lọc HCV (cùng với các bệnh lây nhiễm qua máu khác như viêm gan B, HIV, giang mai) cho nên nguy cơ lây nhiễm qua truyền máu hầu như không còn. Khả năng lây nhiễm HCV qua quan hệ tình dục hoặc từ mẹ truyền sang con là rất hiếm.
Nếu đã bị nhiễm HCV, có khả năng tiến triển thành viêm gan mạn, xơ gan, hoặc ung thư gan hay không? Khả năng đó sẽ xảy ra sau bao lâu? Là những câu hỏi đáng biết, nhưng cho đến nay vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng. Vài con số nêu ra chỉ mang tính ước đoán: khoảng 25% người nhiễm HCV có biểu hiện bệnh gan cấp, 15% trong số đó sẽ khỏi bệnh hoàn toàn; 1/3 số còn lại cùng với những trường hợp nhiễm không có triệu chứng có thể tiến triển thành viêm gan mạn, dẫn đến xơ gan, ung thư gan. Quá trình đó có thể diễn ra sau 10-15 năm. Các diễn biến xấu còn tùy thuộc cơ thể mỗi người, hoặc có mắc bệnh khác kèm theo không, ví dụ tình trạng nghiện rượu, nhiễm đồng thời viêm gan B,…
Hiện nay chưa có vacin phòng ngừa HCV, cũng như thuốc đặc trị HCV. Tuy nhiên đối với những trường hợp cần điều trị (xác định dựa vào nhiều yếu tố), cũng có những thuốc có tác dụng hạn chế khả năng tiến triển của bệnh.
Đối với trường hợp của em, nếu chưa có điều kiện xét nghiệm lại đầy đủ, có thể xem xét các tình huống sau: em có từng bị truyền máu (giai đoạn trước); có từng dùng chung dụng cụ tiêm chích cắt lễ không an toàn? Nếu câu trả lời là không, khả năng thực sự bị nhiễm HCV của em là rất thấp (do độ nhạy của xét nghiệm, cũng có trường hợp dương tính giả).
BS Đoàn Văn Hải
