Do thiếu nhân lực, trang thiết bị vừa thiếu vừa lạc hậu khiến Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên không ít lần đành “bó tay”, để nhiều loại biệt dược, mỹ phẩm, thực phẩm nằm ngoài tầm kiểm soát.

Đích thân Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm Dược phẩm - Mỹ phẩm pha chế dung dịch để làm thí nghiệm vì cơ quan thiếu nhân lực - Ảnh: T.THẢO

Trên thị trường ngày càng xuất hiện nhiều loại biệt dược, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng chưa qua kiểm nghiệm. Nhiều nhà kinh doanh vì lợi nhuận đã bất chấp uy tín, đạo đức, sử dụng những kỹ thuật sản xuất tinh vi để làm hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng. Những loại hàng hóa đặc biệt này nguy hại gấp nhiều lần so với hàng hóa thông thường. Để phát hiện được sự gian dối này, đội ngũ làm nhiệm vụ kiểm nghiệm phải có chuyên môn cùng những thiết bị hỗ trợ hiện đại.

Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên có chức năng kiểm tra, giám sát chất lượng các loại thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm đang lưu hành trên thị trường nhằm phát hiện, ngăn chặn kịp thời những sản phảm kém chất lượng, hàng nhái không đủ tiêu chuẩn, bảo vệ quyền lợi, sức khỏe cho người dân. Thế nhưng, hiện trang thiết bị của trung tâm còn thiếu và lạc hậu, trụ sở làm việc có nhiều hạng mục đã xuống cấp, thiết kế không phù hợp với công tác thí nghiệm. Vì thế, việc kiểm nghiệm phân tích mẫu, nhất là một số mẫu thực phẩm phức tạp, trung tâm đành “bó tay”. Về nhân lực, Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên cũng thiếu trầm trọng. Ông Nguyễn Kim Toàn, Giám đốc trung tâm, cho biết: “Đơn vị chỉ có 16 người, trong đó chỉ hai người có trình độ dược sĩ đại học. Ở đây, lãnh đạo cũng phải làm công tác chuyên môn ở phòng thí nghiệm”. Cũng theo ông Toàn, những người có khả năng thì nhấp nhổm muốn bỏ việc vì nhiều nguyên nhân, trong đó có chế độ phụ cấp không tương xứng (hiện tại, phụ cấp của cán bộ, công chức tại đơn vị là 20% lương, trong khi công việc độc hại, nguy hiểm cao), còn các sinh viên đã tốt nghiệp thì cũng không muốn về đây làm việc. Chị Nguyễn Thu Thủy, cán bộ kiểm nghiệm của trung tâm, cho biết: “Hàng ngày, tôi thường xuyên tiếp xúc với rất nhiều hóa chất độc hại, có cả những hóa chất gây ung thư. Mặc dù được trang bị các dụng cụ bảo hộ lao động nhưng công việc này rất nguy hiểm, nhất là đối với phụ nữ”.

Hiện Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên mới chỉ có các loại máy: sắc ký lỏng, quang phổ, máy đo độ tan rã và một số thiết bị khác. Vì vậy, trung tâm mới chỉ kiểm nghiệm được một số thành phần cơ bản của các loại dược phẩm, mỹ phẩm, những mẫu thực phẩm đơn giản như có hàn the, bị nhiễm khuẩn, hàm lượng kim loại nặng có trong thực phẩm. Những kiểm nghiệm để đo độ hòa tan, độ chì, Arsen, dư lượng thuốc trừ sâu trong các sản phẩm nông nghiệp... thì trung tâm “bó tay” do thiếu thiết bị chuyên dụng. Phòng thí nghiệm chưa đạt quy chuẩn về môi trường nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, tiếng ồn... dẫn đến kết quả các phản ứng hóa học thiếu độ chính xác, các thành phần trong mẫu thử bị thay đổi hàm lượng. Không có phòng thí nghiệm dành riêng cho kiểm nghiệm thực phẩm, hệ thống xử lý chất thải, trong khi đây là những tiêu chuẩn cơ bản để trung tâm đạt chuẩn quốc gia (GLP).

Trong năm 2008 và 6 tháng đầu năm 2009, Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên đã kiểm nghiệm hơn 833 mẫu dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm. Qua kiểm tra, phát hiện 102 mẫu không đạt chất lượng, trung tâm đã kịp thời báo cáo Sở Y tế Phú Yên cấm lưu hành nhiều loại dược phẩm không đạt chất lượng, tránh được những hậu quả đáng tiếc cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, những kết quả này chưa đáp ứng được yêu cầu kiểm nghiệm trên thực tế.

Ông Nguyễn Kim Toàn, Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm Phú Yên, trăn trở: Với trang thiết bị và lực lượng chuyên môn như hiện nay, chúng tôi rất khó có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Thật nguy hiểm vô cùng nếu bỏ qua nhiều loại thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm kém chất lượng đang lưu hành trên thị trường, không thể kiểm nghiệm được do thiếu thiết bị hỗ trợ!

Bộ Y tế đã có quy chuẩn quốc gia về trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm từ năm 2000. Đến nay, Phú Yên là một trong số ít các tỉnh, thành trên cả nước có trung tâm chưa đạt chuẩn. Theo Bộ Y tế, đến năm 2010, tất cả các trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm - mỹ phẩm trên toàn quốc phải đầu tư hoàn chỉnh, đạt chuẩn GLP.

PHẠM THÙY