Ngày 16-5, theo sự chỉ đạo của UBND xã An Lĩnh (huyện Tuy An), trạm y tế xã đã tiến hành khám cho những người ở địa phương có những biểu hiện giống như loại bệnh xơ hóa cơ Delta như các phương tiện truyền thông đại chúng liên tục phản ánh trong những ngày qua. Theo y sĩ trưởng trạm Tô Văn Nguyên, có đến gần 30 người dân địa phương, trong đó đa số là trẻ em ở độ tuổi 8-18 có dấu hiệu teo cơ hoặc “chim sệ cánh”.
Ông Phạm Công Bình (bìa phải) và 3 người con trai có dấu hiệu “chim sệ cánh” Ảnh: K.Duy
COI TI-VI MỚI BIẾT BỆNH!
Chỉ riêng gia đình ông Phạm Công Bình, 52 tuổi ở tổ Thái Nghiệp, thôn Phong Thái, xã An Lĩnh đã có 4 người có những dấu hiệu của “chim sệ cánh”. Ngoài bản thân ông, ba cậu con trai là Phạm Thanh Phong (1984), Phạm Thanh Độ (1987) và Phạm Thanh Lượng (1989) đều có chung một dáng dấp: hai tay không thể duỗi thẳng được, phản ứng của tay chậm, xương bả vai rất lớn so với người bình thường, cơ vai kém phát triển, giữa cơ Delta khi khép cánh tay có vết lõm dài, khi co hai tay lại về phía trước thì hai cánh chỏ không thể khép lại với nhau như người bình thường... Ông Bình cho biết: “Tôi phát hiện mình bị teo cơ bả vai từ năm 1983, rồi xương bả vai lớn dần lên. Mấy năm gần đây, vùng xương vai tôi luôn tê nhức nên làm việc, vận động rất khó khăn.
Bùi Văn Phi đang được y sĩ Tô Văn Nguyên thăm khám - Ảnh: K.Duy
Tuần tới Sở Y tế sẽ kiểm tra tại xã An Lĩnh! Ngày 16-5, trao đổi với Báo Phú Yên, Bác sĩ Huỳnh Ngọc Ấn, Phó Giám đốc Sở Y tế Phú Yên, cho biết: “Sở Y tế Phú Yên đã hay tin về những trường hợp nghi bị bệnh teo cơ ở xã An Lĩnh và đã chỉ đạo cho Phòng Y tế tiến hành giám sát. Trong tuần tới, sở sẽ thành lập một Hội đồng giám sát, chẩn đoán, giám định bệnh xơ hóa cơ Delta và sẽ đi kiểm tra trực tiếp tại xã An Lĩnh. Sở Y tế Phú Yên cũng vừa nhận được “Quy trình kỹ thuật điều trị xơ hóa cơ Delta” do Bộ Y tế ban hành và đang tiến hành in sao để gởi các phòng y tế, cơ sở y tế trong tỉnh nhằm tiến hành điều tra, khảo sát bệnh xơ hóa cơ Delta trong phạm vi toàn tỉnh”.
Mấy đứa con thì hồi mới sanh ra không có, nhưng khi lớn lên thì đứa đầu bình thường, ba đứa sau đều có tật ở vai như cha”. Cũng theo lời ông Bình, cho đến dạo gần đây, khi xem truyền hình thấy ở Hà Tĩnh, Hà Tây phát hiện bệnh teo cơ hàng loạt, cha con ông mới kiểm nghiệm các tư thế như các bác sĩ hay khám cho những bệnh nhân phía Bắc và thấy mình... giống hệt như thế. Riêng em Phạm Thanh Độ kể khi học quân sự ở trường, em còn bị thầy trừ một điểm vì đứng nghiêm mà hai tay không khép vào sát hông được. “Ép tay hết cỡ vào hông thì vẫn còn khoảng cách, mà vai lại ráng nên đau lắm” – Độ nói. Còn Phạm Văn Lượng “biểu diễn” cho chúng tôi xem: Ngồi co hai tay về phía trước ngực, dùng hai đầu gối ép hết cỡ nhưng khoảng cách giữa hai khuỷu tay vẫn còn đến mười mấy phân. Những chàng thanh niên tuổi ăn tuổi lớn trong gia đình ông Bình nói rằng bây giờ họ tập thể dục rất khó khăn, gánh vác yếu hẳn vì đau đớn khu vực vai.
Cạnh nhà ông Bình, con ông Nguyễn Dương là Nguyễn Kim Hoàn (1984) cũng có dáng dấp tương tự như thế. Ở thôn Phong Lãnh cũng có 4 người bị tình trạng giống “chim sệ cánh”, đó là hai anh em Lê Phước Dương (1987) và Lê Phước Minh (1991), Lê Thị Phúc (1978), Bùi Văn Phi (1990). Trong số những người có dáng dấp và biểu hiện “chim sệ cánh” mà chúng tôi gặp ở An Lĩnh, thì trường hợp Bùi Văn Phi là khá nặng. Hai tay Phi khuỳnh ra, cong veo, tay phải teo nhỏ hơn tay trái, xương ở hai vai nhô lên rất cao. Phi cho biết tình trạng sức khỏe của em bây giờ rất kém, mệt thường xuyên, thậm chí có khi đang học (lớp 10, trường THPT Trần Phú, huyện Tuy An) thì ngất xỉu; khu vực xương bả vai tê nhức liên tục, tay nhanh mỏi, cầm nắm khó khăn, cầm viết lâu bị tê khu vực vai...
5/8 THÔN CÓ NGƯỜI “CHIM SỆ CÁNH”
An Lĩnh là xã vùng núi, còn nhiều khó khăn, nằm cách TP Tuy Hòa khoảng 50 km. Theo ông Phạm Công Bình, vốn là dân nằm vùng thời kháng chiến, ngày trước đây là căn cứ của Huyện ủy Tuy An. “Những năm 1967-1968, máy bay Mỹ rải chất độc hóa học diệt rừng đến ướt cả người. An Lĩnh thời đó là “vành đai trắng”, dân cư thưa thớt” – ông Bình nói. Đây cũng là vùng đất có rất nhiều người bị bệnh sốt rét trước đây. “Nhà tôi gần như ai cũng bị bệnh sốt rét và phải tiêm chích thuốc rất nhiều ở vùng bả vai” – ông Bình kể. Còn ông Bùi Văn Ngọc, cha của em Bùi Văn Phi, cho biết: “Phi bị sốt rét từ nhỏ, chích thuốc ở mông, ở vai khá nhiều. Chúng tôi phát hiện cháu bị bệnh này từ năm lên 3 tới nay. Cháu cũng có đi khám ở bệnh viện huyện mỗi khi mệt, nhưng khám cũng chẳng phát hiện ra bệnh gì, chỉ cho thuốc bổ về uống rồi thôi”.
Theo Trưởng trạm xá xã An Lĩnh Tô Văn Nguyên, kết quả của đợt sơ kiểm tra sáng 16-5 cho thấy có khoảng 30 người trong xã có những biểu hiện “chim sệ cánh” và teo cơ vùng bả vai.
“Những người có biểu hiện của căn bệnh này thuộc 5/8 thôn của xã. Theo sự chỉ đạo của UBND xã ngày 15-5, sau khi sơ khám, chúng tôi sẽ lập danh sách những người có biểu hiện giống như bệnh xơ teo cơ Delta để gởi lên Phòng Y tế thẩm định, kiểm tra lại” – y sĩ Nguyên nói thế.
Chưa phát hiện ca bệnh teo cơ Delta nào! Đó là khẳng định của bác sĩ Nguyễn Văn Tài, Trưởng Phòng Y tế huyện Tuy An. Ông Tài cho biết: “Ngày 12-5, Trung tâm Y tế huyện Tuy An phối hợp cùng Bệnh viện huyện này đã về An Lĩnh để giám sát 8 trường hợp nghi bị bệnh xơ teo cơ (trong đó có 4 cha con ông Phạm Công Bình). Kết quả, 7 trường hợp có các dấu hiệu: Xương bả vai phát triển lớn hơn bình thường, lộ rõ hơn phía sau lưng; cơ Delta khỏe, không có dấu hiệu xơ teo, vì xương bả vai phát triển lớn hơn bình thường nên có hiện tượng co kéo cơ Delta về phía sau tạo thành một rãnh dọc ở giữa cơ Delta; cơ ngực phát triển bình thường; tay vòng kiềng giống như “chim sệ cánh”, hai khuỷu tay không khép kín được về phía trước ngực… Riêng trường hợp Bùi Văn Phi có được đưa xuống bệnh viện huyện hội chẩn nhưng cũng chưa chẩn đoán được gì”. Trong khi đó, theo bác sĩ Lê Huỳnh Linh, chuyên viên Phòng Nghiệp vụ Sở Y tế Phú Yên: “Xơ hóa cơ Delta là một căn bệnh tương đối mới, các bác sĩ ở Phú Yên trước khi có “Quy trình kỹ thuật điều trị xơ hóa cơ Delta” chưa thể chẩn đoán chính xác được”.
QUỐC KHƯƠNG – ĐỨC THÔNG
