(Nguyễn Thành Vinh, xã An Mỹ, huyện Tuy An )
Đáp: Cao huyết áp là một bệnh rất phổ biến, ước tính gần 12% người trên 15 tuổi bị cao huyết áp. Tuổi càng cao tỉ lệ bệnh càng tăng. Tuy nhiên chỉ khoảng 1/3 số người biết mình có bị cao huyết áp, thông qua các cuộc kiểm tra sức khỏe hay đi khám vì bệnh khác .
96% cao huyết áp không có nguyên nhân gọi là cao huyết áp vô căn. 4% còn lại là hậu quả của một số bệnh ở tim, mạch máu, thận, nội tiết.
Số đo huyết áp bao gồm 2 số: số lớn gọi là huyết áp tối đa, số nhỏ là huyết áp tối thiểu. Theo định nghĩa trước đây, gọi là cao huyết áp khi số huyết áp tối đa lớn hơn 160mmHg và số huyết áp tối thiểu lớn hơn 95mmHg; các số tối đa từ 140 – 160mmHg và số tối thiểu từ 90 – 95mmHg gọi là huyết áp giới hạn. Tuy nhiên theo định nghĩa mới đây đã có thay đổi: cao huyết áp được xác định khi số tối đa ³ 140mmHg và số tối thiểu ³ 90mmHg , một trong hai số đó cao hơn giới hạn bình thường cũng được xem là cao huyết áp.
Để xác định một người cao huyết áp trong lần khám đầu tiên thường phải đo cả hai tay và theo số đo cao nhất, đo ít nhất hai lần cách nhau vài phút. Việc đo nên tiến hành 3 lượt trong các ngày khác nhau để tránh trường hợp cao huyết áp “áo choàng trắng” (một số người bị căng thẳng khi đến bệnh viện hoặc gặp y, bác sĩ gây cao huyết áp giả tạo) .
Người cao huyết áp thường không có triệu chứng gì trong một thời gian dài. Tuy nhiên cần phát hiện điều trị sớm để tránh các biến chứng sau này. Vì đa số là vô căn nên điều trị cao huyết áp cũng chỉ là điều trị triệu chứng và gần như suốt đời. Thuốc điều trị huyết áp hiện nay rất nhiều (có hàng trăm tên thuốc khác nhau). Uống thuốc gì tùy thuộc tình trạng riêng của mỗi người, do đó cần được bác sĩ theo dõi, hướng dẫn, uống thuốc đều đặn nhưng không hẳn phải liên tục. Có thể uống thuốc liên tục vài tháng để huyết áp ổn định, nghỉ vài tuần rồi uống lại.
Cần khám tổng quát để phát hiện các bệnh kèm theo như đái đường, bệnh thận. Thực hiện các biện pháp hỗ trợ: bỏ thuốc lá nếu có hút; nếu thừa cân cần ăn chế độ ít năng lượng như giảm chất đường, béo; dùng dầu thực vật thay mỡ; ăn bớt mặn (2 – 3gr muối/ngày), nhưng không phải kiêng mặn tuyệt đối; hạn chế các thức ăn chứa nhiều Natri như bánh mì, bơ, margarin, cải bắp, thịt cá đóng hộp; sinh hoạt điều độ, thể dục dưỡng sinh...
BS ĐOÀN VĂN HẢI
