Từ năm 2000, Phú Yên được Bộ Y tế công nhận là tỉnh đạt 4 tiêu chí loại trừ bệnh phong của WHO ở quy mô cấp tỉnh. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, Phú Yên phấn đấu đạt tiêu chuẩn loại trừ bệnh phong ở quy mô cấp huyện trong giai đoạn 2018-2020.

Bệnh phong là một bệnh nhiễm trùng mãn tính, do một loại vi trùng có tên khoa học là Mycobacterium Leprae gây ra. Bệnh phong không gây chết người, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị sớm thì sẽ để lại di chứng khuyết tật trầm trọng cho người bệnh và lây lan ra cộng đồng. Chính những khuyết tật này làm cho người ta sợ hãi, có quan niệm sai lầm và kỳ thị bệnh nhân phong.

Chương trình loại trừ bệnh phong được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) triển khai từ năm 1982. Phương pháp đa hóa trị liệu đã giúp hàng triệu bệnh nhân phong trên thế giới khỏi bệnh. Năm 1991, WHO ra nghị quyết loại trừ bệnh phong vào năm 2000, với tiêu chí giảm tỉ lệ lưu hành xuống dưới 1/10.000 dân số.

Việt Nam đã đạt được mục tiêu loại trừ bệnh phong theo tiêu chuẩn của WHO vào năm 2000. Đến năm 2015, cả nước có 63 tỉnh/thành phố đạt mục tiêu loại trừ bệnh phong quy mô cấp tỉnh theo 4 tiêu chí của Việt Nam.

Từ năm 2000, Phú Yên được Bộ Y tế công nhận là tỉnh đạt 4 tiêu chí loại trừ bệnh phong của WHO ở quy mô cấp tỉnh. Từ kết quả này, công tác phòng, chống bệnh phong tiếp tục được triển khai và duy trì bền vững. Năm 2007, Bộ Y tế tiến hành phúc tra và công nhận loại trừ bệnh phong quy mô cấp tỉnh/thành phố theo 4 tiêu chí của Việt Nam trên phạm vi toàn tỉnh Phú Yên. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, Phú Yên tiếp tục phấn đấu đạt tiêu chuẩn loại trừ bệnh phong ở quy mô cấp huyện trong giai đoạn 2018-2020.

Năm 2018, hai huyện đầu tiên của tỉnh Phú Yên đạt tiêu chuẩn loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện là Đông Hòa và Sông Hinh. Trong năm 2019, Đồng Xuân và Tây Hòa là hai huyện tiếp theo phấn đấu đạt tiêu chuẩn loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện. Năm 2020 là hai huyện Tuy An và Sơn Hòa; sau năm 2020 là TX Sông Cầu, huyện Phú Hòa và TP Tuy Hòa.

Hiện toàn tỉnh có 150 bệnh nhân phong đang được quản lý ở 9 huyện, thị xã, thành phố; 74/112 xã, phường, thị trấn có bệnh nhân phong. Mục tiêu phấn đấu của tỉnh từ nay đến năm 2020 là 100% bệnh nhân phong trên địa bàn tỉnh được chăm sóc khuyết tật, được phục hồi chức năng bằng vật lý trị liệu hay phẫu thuật chỉnh hình. 100% bệnh nhân phong được đa hóa trị liệu; bệnh nhân phong mất cảm giác bàn chân được cấp giày phòng ngừa bị lỗ đáo. Tất cả bệnh nhân phong nghèo, bị khuyết tật nặng hoặc đặc biệt nặng đều có nhà ở.

Bác sĩ Nguyễn Kiều Quỵnh, Phó Giám đốc Trung tâm Da liễu Phú Yên, cho biết: Để đạt được các mục tiêu trên, ngành Y tế luôn chủ động phòng, chống, giảm tỉ lệ mắc mới, giảm tỉ lệ khuyết tật ở bệnh nhân phong mới, đồng thời nâng cao năng lực quản lý, giám sát, củng cố năng lực chuyên môn hoạt động phòng, chống bệnh phong ở tuyến huyện và xã; nâng cao kiến thức về phòng chống bệnh phong trong cộng đồng.

Nhiều giải pháp được triển khai mạnh mẽ từ tỉnh đến xã, phường, thị trấn như: Củng cố nguồn lực cho mạng lưới phòng, chống bệnh phong tại các tuyến; nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ để tuyến cơ sở đủ năng lực phát hiện, theo dõi, quản lý bệnh nhân phong; tổ chức tập huấn, phổ biến kiến thức cơ bản về phòng, chống bệnh phong cho 100% cán bộ đảng, chính quyền, đoàn thể và học sinh THCS tại các huyện, thị xã, thành phố có người bệnh phong; đẩy mạnh việc phổ biến kiến thức cơ bản về phòng, chống bệnh phong đến 100% xã/phường, thôn/xóm trong huyện; đưa kiến thức cơ bản về phòng, chống bệnh phong vào hoạt động ngoại khóa hoặc giảng dạy tại các trường THCS trên toàn địa bàn; tăng cường khám, phát hiện sớm và đa hóa trị liệu cho 100% bệnh nhân phong; nâng cao chất lượng công tác phòng, chống khuyết tật, phục hồi chức năng để cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân phong…

Theo bác sĩ Trương Công Dân (Trung tâm Da liễu Phú Yên) phụ trách chương trình phòng, chống bệnh phong của tỉnh, ngày nay, nhiều người đã hiểu hơn về bệnh phong nên sự kỳ thị, xa lánh bệnh nhân phong giảm đáng kể, không còn nặng nề như trước. Đây chính là yếu tố thuận lợi để hoạt động phòng, chống bệnh phong mang lại hiệu quả cao hơn. Hy vọng đến năm 2020, Phú Yên sớm đạt mục tiêu 50% số huyện, thị xã, thành phố đạt 4 tiêu chuẩn về loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện.

QUỐC HỘI