Việt Nam đã có nhiều thành công trong công tác phòng, chống bệnh sốt rét. Tuy nhiên, những năm gần đây, tình hình sốt rét diễn biến phức tạp và nguy cơ dịch sốt rét quay lại rất cao; điểm nóng tập trung tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Theo PGS-TS Nguyễn Văn Chương, Viện trưởng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, khu vực giáp ranh 3 tỉnh Phú Yên, Đắk Lắk, Gia Lai được ví như vùng tam giác của bệnh sốt rét, và muốn giải quyết hiệu quả thì 3 tỉnh này phải có cam kết hỗ trợ nhau trong hoạt động phòng, chống bệnh sốt rét.
Trong 3 tháng đầu năm 2019, khu vực miền Trung - Tây Nguyên ghi nhận 980 trường hợp mắc sốt rét, tăng gần 78% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó có 4 trường hợp sốt rét ác tính, tăng 300% so với cùng kỳ. Điểm nóng của bệnh sốt rét ở miền Trung - Tây Nguyên là khu vực tam giác Phú Yên, Gia Lai và Đắk Lắk.
Trong 3 tháng đầu năm 2019, toàn tỉnh ghi nhận 145 ca sốt rét, tăng hơn 100% so với cùng kỳ năm ngoái. Phú Yên hiện có 5 huyện trọng điểm của bệnh sốt rét, dân số nguy cơ mắc sốt rét khoảng 363.634 người, trong đó 23.988 dân giao lưu vùng sốt rét lưu hành; có 4 xã sốt rét lưu hành nặng, 16 xã sốt rét lưu hành vừa, 35 xã sốt rét lưu hành nhẹ, 10 xã sốt rét có nguy cơ quay trở lại. |
Đây là khu vực có dân di biến động, đi rừng ngủ rẫy qua lại giữa 3 tỉnh và có số ca mắc tăng cao trong thời gian qua. Phú Yên cũng như các tỉnh trong khu vực có bệnh sốt rét lưu hành, diễn biến bệnh ngày càng phức tạp và khó lường.
Đặc biệt tại huyện Sông Hinh - nơi số ca bệnh sốt rét tăng cao nhất, mắc bệnh chủ yếu là những người đi rừng ngủ rẫy tại khu vực giáp ranh huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai), huyện Ea Kar và M’Drak (tỉnh Đắk Lắk).
Đây là một trong những khu vực trọng điểm sốt rét tại miền Trung - Tây Nguyên, có số ca mắc sốt rét tăng cao trong thời gian qua. Tại xã Ea Lâm và Ea Ly (huyện Sông Hinh) có sự hiện diện của muỗi truyền bệnh sốt rét chính là An.minimus ở khu vực dân cư và An.dirus ở khu vực nhà rẫy.
Bác sĩ Trần Ngọc Dưng, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết, ngành Y tế Phú Yên đã triển khai hàng loạt giải pháp phòng, chống bệnh sốt rét như tiến hành điều tra dịch tễ, côn trùng tại 14 điểm có số ca sốt rét gia tăng; giám sát công tác chẩn đoán, điều trị sốt rét và hoạt động điểm kính hiển vi tại các huyện trọng điểm và tại các xã gia tăng sốt rét hàng tháng; thực hiện chiến dịch tẩm màn tại các xã trọng điểm.
Ngoài ra, người dân tại các vùng sốt rét lưu hành vừa và nặng còn được cấp màn, kem thoa da phòng chống muỗi đốt, phun tồn lưu hóa chất. Thông qua nhân viên y tế thôn bản, ngành đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền phòng chống bệnh sốt rét đến từng hộ gia đình hàng tuần, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn cho y tế xã về chẩn đoán, điều trị và giám sát dịch tễ sốt rét; tập huấn về quản lý, giám sát dịch tễ sốt rét cho cán bộ y tế tuyến huyện và nhân viên y tế thôn bản.
Tuy nhiên, theo PGS-TS Nguyễn Văn Chương, muốn giải quyết hiệu quả các điểm nóng sốt rét ở vùng giáp ranh 3 tỉnh Phú Yên, Đắk Lắk và Gia Lai thì 3 tỉnh này phải có cam kết hỗ trợ qua lại trong hoạt động phòng, chống bệnh sốt rét.
Trung tuần tháng 4 vừa qua, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương tổ chức hội thảo “Ngăn chặn sốt rét gia tăng tại tỉnh Phú Yên, Gia Lai, Đắk Lắk và kết quả hoạt động hỗ trợ phòng, chống sốt rét của các dự án năm 2018 và quý I năm 2019” nhằm tìm kiếm những giải pháp ngăn chặn sốt rét có hiệu quả tại 3 tỉnh này.
Ngày 25/4, tại TP Tuy Hòa, dưới sự chủ trì của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, lãnh đạo Sở Y tế 3 tỉnh Phú Yên, Đắk Lắk và Gia Lai ký cam kết phối hợp trong công tác phòng, chống sốt rét tại các huyện giáp ranh của 3 tỉnh này.
Sở Y tế 3 tỉnh cam kết sẽ phối hợp, hỗ trợ triển khai các biện pháp phòng chống bệnh sốt rét tại các khu vực giáp ranh và cùng giúp đỡ người dân đi lại giữa 3 tỉnh thực hiện các biện pháp phòng bệnh, cũng như phát hiện và điều trị kịp thời cho những bệnh nhân sốt rét tại vùng giáp ranh của 3 tỉnh.
Khu vực miền Trung - Tây Nguyên phấn đấu đến năm 2025 sẽ có 15/15 tỉnh đạt tiêu chí loại trừ sốt rét. Để đạt được kết quả này, PGS-TS Nguyễn Văn Chương đề nghị ngành Y tế 3 tỉnh Phú Yên, Đắk Lắk và Gia Lai nói riêng, 15 tỉnh khu vực miền Trung - Tây Nguyên nói chung tăng cường công tác chỉ đạo, thông tin tuyên truyền về bệnh sốt rét để quản lý bệnh ngày càng tốt hơn; tiến hành điều trị triệt để các ca bệnh sốt rét; nâng cao các biện pháp phòng, chống véc tơ truyền bệnh, đặc biệt là tại các vùng trọng điểm của bệnh sốt rét; quan tâm xử lý kịp thời nguy cơ xảy ra dịch; truyền thông giúp cộng đồng nâng cao ý thức tự bảo vệ; tăng cường công tác giám sát, điều tra, chẩn đoán điều trị sốt rét; chỉ đạo mạng lưới y tế xã theo dõi cấp cứu và điều trị kịp thời cho những người đi rừng ngủ rẫy mắc sốt rét.
QUỐC HỘI