Theo quan niệm dân gian, trong năm dù có thiếu ăn thì ba ngày tết vẫn phải no đủ để “lấy hên” cho một năm mới no ấm và đủ đầy. Bởi vậy, nhà nhà đều chuẩn bị một lượng thực phẩm nhất định, những thức ăn ngon giàu năng lượng và các loại rượu, bia ngon nhất, được bảo quản giữ gìn cẩn thận để ăn uống và thết đãi khách.
Trong khi đó những ngày tết, giờ giấc nghỉ ngơi bị đảo lộn, thói quen vận động cũng không được duy trì thường xuyên; ăn uống quá nhiều chất đạm và lipit, lượng bia rượu tăng đột biến, làm cho chế độ dinh dưỡng mất cân bằng, dẫn đến tình trạng sức khỏe bị giảm sút. Nhiều bệnh mạn tính như đái tháo đường, mỡ máu, thừa cân béo phì, cao huyết áp… được duy trì ổn định trong năm thì nay bùng phát trở lại, gây những hậu quả đáng tiếc về sức khỏe. Lời khuyên dành cho những người mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, mỡ máu, tim mạch… nên sử dụng thực phẩm hợp lý trong mấy ngày tết như sau:
Đối với bệnh mỡ máu, đái tháo đường:
Bạn cần chú ý kiêng khem, ăn hạn chế chất bột đường như bánh chưng, chè ngọt, các loại bánh kẹo ngọt, bia rượu, vì những thứ này làm tăng đường máu và mỡ máu, làm nặng thêm tình trạng của bệnh. Hạn chế ăn các đồ chiên, nướng, những thức ăn nhiều mỡ động vật; nên ưu tiên ăn các đồ hấp, đồ luộc, nhiều rau quả tươi.
Đối với bệnh cao huyết áp, bệnh gút:
Bạn cố gắng giảm thức ăn nhiều mỡ, không nên ăn các đồ ăn mặn (dưa cà muối, thịt cá ướp mặn), hạn chế bia, rượu.
Người bị bệnh gút nên tránh ăn các món thịt màu đỏ, hải sản biển, các món sử dụng nước xương hoặc nếu dùng thì hạn chế dùng nước. Luôn chú ý hạn chế hoặc không uống rượu, bia.
Muốn có một cái tết vui vẻ mạnh khỏe, ăn uống khoa học hợp vệ sinh thì:
Tốt nhất những người có bệnh mạn tính nên tự đánh giá lại tình trạng sức khỏe của mình một tuần trước khi tết đến và tham khảo ý kiến bác sĩ để nắm được tình trạng sức khỏe, bệnh tật hiện tại, từ đó điều chỉnh chế độ thuốc men, ăn uống và sinh hoạt trong dịp tết một cách hợp lý.
Nếu muốn không tăng cân, bạn chú ý hạn chế nạp những thức ăn giàu năng lượng như bánh chưng, thịt mỡ, các loại bánh kẹo. Nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả ít ngọt, có lượng đường thấp; duy trì chế độ tập luyện thể dục thể thao.
Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm
Khi mua thực phẩm chế biến sẵn cần chú ý xem các thông tin trên nhãn mác: Tên sản phẩm, thành phần cấu tạo, định lượng sản phẩm, ngày sản xuất, thời hạn sử dụng và hướng dẫn bảo quản, hướng dẫn sử dụng, tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về sản phẩm, xuất xứ, số Giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy hoặc Giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm, các khuyến cáo, cảnh báo an toàn thực phẩm, để tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
Ăn thức ăn tốt nhất trong vòng 2 giờ sau khi nấu, khi thức ăn thừa phải đun sôi lại trước khi bỏ vào tủ lạnh, khi ăn phải đun sôi trở lại. Tránh ăn thực phẩm để nguội trên 6 giờ.
Khi có những dấu hiệu ngộ độc thức ăn như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy… cần đến khám ở cơ sở y tế gần nhất.
Riêng người bị bệnh đái tháo đường, mỡ máu, huyết áp cao cần chú ý đến hàm lượng đường, muối, cholesterol trong sản phẩm.
Tập thể dục đều đặn và khoa học
Ngoài việc ăn uống, người bệnh mạn tính cố gắng duy trì tập thể dục hàng ngày từ 50-60 phút như thường lệ, những ngày trời rét nên tập trong nhà, không nên ra ngoài đường để tránh bị cảm lạnh. Những môn thể dục phù hợp cho người trung niên và cao tuổi là tập dưỡng sinh, khí công, yoga, thái cực quyền.
BS NGUYỄN VĂN TÂM
Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP
