Với hơn 10% dân số từ 60 tuổi trở lên, Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số với tốc độ già hóa rất nhanh so với thế giới. Trước thực trạng này, việc nâng cao ý thức chăm sóc sức khỏe của chính người cao tuổi (NCT), hệ thống y tế đặc thù và cộng đồng đối với nhóm dân số này trở thành mối quan tâm hàng đầu của xã hội.

Người già rất cần được chăm sóc sức khỏe - Ảnh: T.DIỆU

NỖ LỰC TỪ NGÀNH Y TẾ

Theo thống kê của Khoa Lão khoa, Trường đại học Y dược TP Hồ Chí Minh, mỗi NCT có ít nhất 14 năm trong cuộc đời mắc bệnh. Bình quân trong đời, mỗi người mắc phải gần 3 chứng bệnh. Những con số này cho thấy NCT đối mặt với nhiều vấn đề liên quan tới sức khỏe và có nhu cầu chăm sóc sức khỏe rất cao. Tuy nhiên, theo Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Phú Yên, chi phí chăm sóc y tế cho một NCT gấp 8 lần chi phí chăm sóc một đứa trẻ; chi phí khám chữa bệnh cho NCT mất 40% ngân sách xã hội, gia đình, cá nhân; còn tại các cơ sở y tế, bệnh nhân cao tuổi chiếm 2/3 số giường bệnh. Trong khi đó, theo số liệu từ Hội NCT Việt Nam, hiện chỉ có 30% NCT ở nước ta có lương hưu và có đến 30% NCT Việt Nam chưa có bảo hiểm y tế.

Từ thực tế trên cho thấy tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực hệ thống y tế về chăm sóc sức khỏe NCT. Trong đó, ngành Y tế chú trọng nâng cao điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, bác sĩ, điều dưỡng lĩnh vực lão khoa và tăng cường các dịch vụ chăm sóc sức khỏe NCT, đặc biệt là ở tuyến cơ sở. Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thanh Trúc, Phó giám đốc Sở Y tế, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phú Yên, cho biết: “Bệnh viện Đa khoa tỉnh đang đề nghị cấp trên cho phép thành lập Khoa Tim mạch - Lão khoa từ Khoa Nội B. Việc thành lập khoa này sẽ giúp người dân định hướng tốt hơn trong việc khám và điều trị bệnh cho NCT. Hiện bệnh viện có đầy đủ cơ sở vật chất và trang thiết bị để thành lập khoa. Riêng vấn đề thiếu bác sĩ Lão khoa, chúng tôi đang tìm cách giải quyết trong thời gian sớm nhất”.

GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG CẦN CHUNG TAY

Bên cạnh chú trọng phát huy hiệu quả hệ thống y tế, hiện Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên phối hợp với Hội NCT tỉnh thực hiện đề án Tư vấn và Chăm sóc NCT dựa vào cộng đồng, trong đó chú trọng mô hình CLB NCT giúp NCT. Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên phối hợp với hội LHPN ở các địa phương tổ chức truyền thông, tư vấn chăm sóc sức khỏe NCT trong giai đoạn già hóa dân số…

Ngoài những nỗ lực nêu trên, các chuyên gia y tế khuyến khích gia đình và bản thân NCT cần quan tâm, chăm sóc sức khỏe NCT, kết hợp giữa việc luyện tập thể dục thể thao với chế độ dinh dưỡng hợp lý. Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên khuyến cáo NCT cần chú trọng ăn nhiều rau quả, uống nhiều nước, kiêng mỡ động vật. Bên cạnh đó, NCT cần ngủ đủ giấc (7 đến 9 giờ), kết hợp hít thở sâu và tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, dưỡng sinh… NCT chú ý kiểm tra, sàng lọc các loại bệnh ung thư thường gặp; đối với nữ là ung thư: vú, tử cung, dạ dày, buồng trứng và phổi; đối với nam là ung thư: gan, phổi, thận, não, dạ dày. Hiện ở Việt Nam đã có công nghệ sàng lọc và phát hiện sớm các bệnh ung thư nói trên.

Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên, lưu ý: “Gia đình cần quan tâm và chia sẻ chứng sa sút trí tuệ ở NCT, trong đó có các biểu hiện bệnh lý như: nói đi nói lại nhiều lần, hay quên nhưng lại nhớ kỹ chuyện xa xưa… để tránh xảy ra xung đột trong cách ứng xử. Mỗi gia đình có NCT nên trang bị máy đo huyết áp điện tử để đề phòng các trường hợp tai biến, đột quỵ…”. 

DIỆU ANH