Từ đầu năm đến nay, tuy Phú Yên chưa ghi nhận ổ dịch sởi nào nhưng gần đây đã có 4 trường hợp mắc sởi tại các huyện Tuy An, Phú Hòa, Đông Hòa và TP Tuy Hòa. Các bệnh nhân này đều trong độ tuổi trên 20 (22, 23, 26 và 27 tuổi).

Đoàn công tác của Viện Pasteur Nha Trang giám sát công tác phòng, chống bệnh sởi tại Phú Yên. Trong ảnh: Đoàn giám sát bệnh tại Bệnh viện Sản - Nhi - Ảnh: Q.HỘI

Theo Bộ Y tế, bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây nên, chủ yếu lây qua đường hô hấp với các triệu chứng sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và dễ gây thành dịch. Bệnh sởi gây nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể gây tử vong do tiêu chảy, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, viêm phổi, viêm não.

Bác sĩ Đỗ Lê Huy, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, cho biết: Người lớn mắc sởi có thể do chưa từng mắc lúc nhỏ, chưa tiêm vắc xin sởi. Virus sởi làm hệ miễn dịch suy giảm nặng, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh khác. Để phòng ngừa sởi ở người lớn, điều quan trọng nhất vẫn là tiêm ngừa từ lúc nhỏ để có miễn dịch. Tuy nhiên, trong thời điểm bệnh sởi diễn biến phức tạp như hiện nay, những người chưa từng bị sởi hay chưa tiêm ngừa sởi có thể tự phòng bệnh bằng cách thường xuyên rửa tay, vệ sinh thân thể sạch sẽ và đeo khẩu trang y tế tại những điểm đông người, có nguy cơ lây nhiễm cao; đồng thời hạn chế tiếp xúc với người bệnh sởi. Người chăm sóc người bị bệnh sởi cần rửa kỹ tay, luôn đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc với người lớn hay trẻ nhỏ để vi rút không phát tán, lây lan.

Theo bác sĩ Huy, bệnh sởi dễ nhầm với một số bệnh phát ban khác nên khi thấy có dấu hiệu sốt, phát ban, mọi người cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để khám, tư vấn và điều trị bệnh; hạn chế tập trung về các cơ sở y tế tuyến trên để tránh tình trạng quá tải và lây nhiễm chéo.

TRIỂN KHAI PHÒNG, CHỐNG SỞI

Trước tình hình bệnh sởi bùng phát trên cả nước, Viện Pasteur Nha Trang đã có đợt giám sát, hướng dẫn triển khai các hoạt động phòng, chống bệnh truyền nhiễm, sốt phát ban và bệnh sởi tại Phú Yên. Ứng phó với bệnh sởi, ngành Y tế Phú Yên cũng đã xây dựng phương án linh động hỗ trợ máy thở giữa các cơ sở điều trị trong tình trạng thiếu máy thở như hiện nay và chia sẻ thông tin về bệnh sởi, phác đồ điều trị giữa các bác sĩ trong ngành. Các bệnh viện đã xây dựng kế hoạch thu dung điều trị và dự phòng các bệnh truyền nhiễm, xây dựng quy trình chuyển tiếp (nội viện), chuyển tuyến phù hợp tránh lây nhiễm chéo, lây lan ra cộng đồng. Sở Y tế đề nghị các cơ sở điều trị tăng cường phát hiện các trường hợp sởi và sốt phát ban dạng sởi, ghi chép các thông tin và dấu hiệu lâm sàng, thực hiện lấy mẫu và bảo quản mẫu; thực hiện cách ly và báo cáo theo hướng dẫn của Bộ Y tế; đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc, hóa chất, vật tư, khu vực cách ly để thu dung, điều trị.

Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh tăng cường giám sát chặt chẽ những ca bệnh nghi sởi đầu tiên; giám sát thường xuyên hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm từ tuyến cơ sở, phát hiện sớm tất cả các ca nghi nhiễm bệnh sởi; thực hiện tiêm vét vắc xin sởi cho tất cả các trẻ từ 9 đến 12 tháng tuổi chưa tiêm vắc xin sởi và từ 18 đến 24 tháng tuổi chưa tiêm vắc xin sởi mũi 2. Hiện Phú Yên không phải là vùng nguy cơ mắc bệnh sởi, chưa có ổ dịch sốt phát ban nghi sởi. Theo Sở Y tế, tỉ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh sởi trên địa bàn tỉnh được duy trì đều qua các năm; năm 2013, tỉ lệ trẻ được tiêm mũi 1 đạt 99,3%, mũi 2 đạt 94%. Các cơ sở y tế dự phòng tăng cường công tác tiêm chủng vắc xin sởi, không chủ quan với các đối tượng nghi sởi; tiếp tục tuyên truyền giáo dục cộng đồng những hiểu biết về các bệnh truyền nhiễm, hướng dẫn cách phát hiện và xử lý các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh, thực hiện vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, phòng chống bệnh.

Bác sĩ Đỗ Lê Huy cho biết: Sởi có thể được phòng ngừa hiệu quả bằng cách tiêm phòng. Sau khi tiêm phòng (khoảng 10 đến 14 ngày), vắc xin sởi sẽ tạo đủ đáp ứng miễn dịch ngăn ngừa bệnh sởi tấn công. Tiêm phòng sởi cho trẻ trước 6 tháng tuổi thường không hiệu quả do sự hiện diện kháng thể trung hòa thụ động từ mẹ và do sự phát triển chưa hoàn chỉnh của hệ thống miễn dịch của trẻ. Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng tỏ, hiệu lực vắc xin chỉ đạt 89,6% sau liều tiêm 1 mũi cho trẻ lúc 8-9 tháng tuổi; đạt đến 99% nếu tiêm 1 mũi lúc 11-12 tháng tuổi.

NGUYÊN NHẠN

(Trung tâm TTGDSK Phú Yên)