Những năm trước đây, Đề án 1816 của Bộ Y tế thực hiện tại Phú Yên chủ yếu là sự hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật từ bệnh viện tuyến Trung ương về các bệnh viện tuyến tỉnh. Song, thời gian gần đây việc triển khai đề án này trong nội bộ tỉnh có nhiều kết quả khả quan, đặc biệt là việc luân chuyển bác sĩ về hỗ trợ các trạm y tế chưa có bác sĩ.

Được bác sĩ khám bệnh tại trạm y tế là quyền lợi của bệnh nhân - Ảnh: V.HOÀNG

Phú Hòa là địa phương đầu tiên thực hiện việc tăng cường bác sĩ hỗ trợ cho trạm y tế không có bác sĩ trong những ngày cố định. Bác sĩ Phạm Tấn Lập, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Phú Hòa, cho biết: “Trước tình hình thiếu bác sĩ, năm 2012, Trung tâm Y tế huyện tự đặt ra chủ trương đưa bác sĩ về hỗ trợ các trạm chưa có bác sĩ bằng tinh thần động viên, sau cân đối ngân sách hỗ trợ một phần chi phí xăng xe cho đội ngũ này. 6 bác sĩ tuyến xã thay nhau về hỗ trợ công tác khám, chữa bệnh cho 3 trạm y tế chưa có bác sĩ. Như vậy, người dân ở hầu hết các xã, thị trấn đều được hưởng lợi từ cách làm này”.

Từ hiệu quả của mô hình này, Sở Y tế đã triển khai rộng ra các địa phương theo tinh thần thực hiện Đề án 1816. Theo bác sĩ Đoàn Hùng Ánh, Giám đốc Trung tâm Y tế TP Tuy Hòa: Từ tháng 6/2013, thành phố đã triển khai phương án trên. 8 bác sĩ ở 8 trạm y tế được phân về hỗ trợ 8 trạm y tế không có bác sĩ vào các ngày thứ ba và thứ năm hàng tuần. Đây là cách làm cho hiệu quả khả quan”. Còn với huyện Đồng Xuân, bác sĩ tuyến xã thiếu ít, Trung tâm Y tế huyện đã bố trí 1 bác sĩ ở trung tâm và 4 bác sĩ ở các trạm về hỗ trợ cho Trạm Y tế xã Xuân Sơn Nam, theo cách mỗi bác sĩ về hỗ trợ 2 ngày trong tuần và thay phiên nhau. Bác sĩ Đỗ Quang Trung, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Đồng Xuân, cho biết qua thực hiện, người dân Xuân Sơn Nam phấn khởi vì được khám chữa bệnh gần nhà mà có bác sĩ trực tiếp khám bệnh.

Bác sĩ Võ Minh Trang đang công tác tại Trạm Y tế phường 3 (TP Tuy Hòa), nhưng mỗi ngày thứ ba, thứ năm hàng tuần anh đảm nhiệm khám chữa bệnh cho bà con phường 4. Anh là bác sĩ Chuyên khoa 1 và đang học siêu âm chuyên sâu từ các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế giảng dạy theo Đề án 1816. Bác sĩ Trang phấn khởi: “Thực hiện phương án này, quyền lợi của người dân tham gia bảo hiểm tăng lên rõ rệt. Rõ nhất là người tham gia bảo hiểm không phải đóng 20% phí khám chữa bệnh. Khi trạm y tế có bác sĩ về hỗ trợ thì trạm đó cũng được sử dụng danh mục thuốc như các trạm y tế có bác sĩ”.

Vì bác sĩ không có mặt thường xuyên ở một trạm y tế nào nên đã có cách làm chặt chẽ hơn. Ví dụ khi khám bệnh, cấp thuốc bệnh nhân, bác sĩ hướng dẫn, dặn dò y sĩ tiếp tục theo dõi sát bệnh nhân đó. Vậy là các bệnh nhân bị những bệnh mãn tính không lây nhiễm yên tâm điều trị tại trạm y tế xã, phường, thị trấn. Chị Lê Thị Hoa (phường 3, TP Tuy Hòa) thổ lộ: “Mỗi tháng tôi đến trạm y tế phường nhận thuốc 3 lần để đủ uống thuốc duy trì trong tháng. Tôi không phải đóng 20% tiền phí mà còn được bác sĩ khám, dặn dò chu đáo. Nghe nói, thuốc được cấp đều có chất lượng như ở các cơ sở khám chữa bệnh Nhà nước”. Còn chị Phương Hà (phường 4), tuy là viên chức nhà nước, nhưng không đăng ký nơi khám chữa bệnh ban đầu bằng bảo hiểm ở bệnh viện tuyến trên mà đăng ký tại trạm y tế phường. Chị bảo, khi mắc các bệnh thông thường, đến trạm khám sẽ nhanh hơn. Khi có cấp cứu thì sẽ chuyển lên tuyến trên theo quy định.

Số lượng bệnh nhân tại các trạm y tế xã không ngừng gia tăng, đặc biệt năm 2013 có 110.135 lượt người đến khám. Người dân tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại trạm y tế cũng ngày càng tăng (30.000 thẻ năm 2012; 35.835 thẻ năm 2013). Tại TP Tuy Hòa, số lượt khám chữa bệnh tại các trạm y tế trong 6 tháng cuối năm 2013 nâng lên gấp đôi so với 6 tháng đầu năm khi chưa triển khai phương án này.

Tăng cường y tế cơ sở nhằm hướng đến mục tiêu “Bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân”. Theo đó, tỉnh đã có các biện pháp thực hiện gồm: tăng cường nhận thức và trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền; củng cố tổ chức, đổi mới cơ chế hoạt động; phát triển nhân lực cho y tế cơ sở; tăng cường đầu tư, đổi mới cơ chế tài chính và nâng cao hiệu quả truyền thông, giáo dục sức khỏe. Đặc biệt, việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ban đầu; nâng cao tỉ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế… đang được chính quyền địa phương và ngành Y tế chú trọng.

VŨ HOÀNG