Ðược xem là một “hiện tượng” trong giới biên kịch Việt
Chân dung tự họa của nhà biên kịch Nguyễn Quý Dũng.
Tính đến nay, hơn 10 phim của anh đã đóng máy, trong đó 7 phim đã phát sóng như Hoa xương rồng, Giấc mơ biển… và 4 kịch bản khác sắp ra mắt vào tháng 5 trên HTV7, hứa hẹn nhiều bất ngờ là: Vườn đời, Sáu mặt Rubic… Riêng bộ phim tâm lý hình sự Vật chứng mong manh - tác phẩm đầu tay của anh (33 tập, do Hãng phim Hành Tinh Xanh sản xuất) phát trên kênh HTV7 vừa qua nhận được đánh giá cao từ khán giả cũng như giới chuyên môn khi tạo được “luồng gió mới”.
GIAN
Gian nan là bởi Nguyễn Quý Dũng chưa bao giờ nghĩ mình sẽ trở thành nhà biên kịch. Ước mơ làm bác sĩ, nhưng anh lại chọn kiến trúc để theo học còn mưu sinh thì bằng nghề chép tranh và viết báo. Dù không có một khái niệm nào liên quan đến kịch bản hay phim trường, nhưng những ngày còn làm ở Báo Công An Nhân Dân, viết mảng phóng sự xã hội, điều tra, anh trăn trở nhiều về đề tài phim hình sự. Để rồi, một lần trong lúc chen chúc giữa đám đông vây quanh một xác người chết trong tư thế bị trói tay chân, Dũng nhen nhóm ý định viết câu chuyện mang tựa đề Hạt nút. Dù chỉ mới nằm trong… ý tưởng, nhưng Hạt nút mau chóng nhận được lời ngợi khen của một người bạn. Người bạn này còn “tham mưu” Dũng nên sớm chuyển thành kịch bản phim và cho anh xem cách viết, cách phân cảnh dựa trên một kịch bản mẫu. Càng đọc anh càng… thấy lạ bởi có nhiều từ chuyên dùng cũng như các kỹ thuật quá khó. Để gỡ rối, Dũng mua một đĩa phim về xem, tự mày mò đối chiếu nên dần dần hiểu, sau đó anh bắt tay vào viết. 33 tập phim Vật chứng mong manh triển khai từ ý tưởng Hạt nút ra đời.
Tác phẩm đầu tay tưởng vậy là xong, nào ngờ để đến được với khán giả vào tháng 2 vừa qua, Vật chứng mong manh thăng trầm gần 5 năm, đi qua hơn chục hãng phim mới được dàn dựng. Song, viết kịch bản lúc này lại trở thành niềm đam mê mới nên Nguyễn Quý Dũng vẫn không nản lòng, anh tiếp tục đắm chìm trong hàng loạt kịch bản khác và được nhiều hãng phim đặt mua. Bấy giờ, Dũng gần như nghỉ việc, chỉ chuyên tâm cho công việc viết kịch bản phim. Còn hiện tại, nhà biên kịch “trẻ” đang cùng lúc hoàn thành hai kịch bản theo đơn đặt hàng: kịch bản phim hình sự Chiếc cán gương nạm ngọc và kịch bản phim tình cảm, tâm lý xã hội Dương cầm. Cả hai dự kiến sẽ khởi quay trong tháng 4 này.
“KẺ THA PHƯƠNG”
Nguyễn Quý Dũng tự nhận mình như thế, khi quê quán là Đồng Tháp, sinh ra ở Pleiku, lớn lên ở Đà Nẵng, trưởng thành tại Long An và về TP Hồ Chí Minh lập nghiệp. Do cuộc sống, cả nhà phải di chuyển, thay đổi theo công việc của ba anh, một võ sĩ quyền Anh, sống bằng nghề thượng đài và buôn bán nhỏ. Anh kể vui: “Gia đình tôi có cả thảy 9 anh em thì được sinh ra ở 7 tỉnh khác nhau”. Nhắc nhiều đến hình ảnh người cha, nên khi được hỏi về những trang viết của mình, ngoài những trải nghiệm từ một phóng viên điều tra thì còn gì in dấu nữa, Dũng đáp không cần suy nghĩ: “Đó là hình ảnh của ba tôi. Ông là người không dạy cho con cách làm giàu mà chỉ dạy đạo lý. Mỗi bữa ăn là một từ ngữ mới được ba mang ra cắt nghĩa, như thế nào là tình thâm, hay đại loại ba giải thích vì sao hoa mai phải đi với trúc mà không đi với bất kỳ loại cây nào khác… Cốt cách, những rao giảng thực tế của ba thẩm thấu trong từng ý nghĩ của tôi và được trải bày, xây dựng hình tượng trên trang viết”.
Kể về cuộc đời của mình, Dũng gói gọn trong hai chữ “thăng trầm”. Anh chia sẻ, bao phen thất nghiệp phải ở nhà thay vợ… nấu ăn, trông con khiến nhiều người rẻ khinh “thằng đàn ông… bám vợ”. Nợ nần chồng chất. Cho nên khi kịch bản Vật chứng mong manh lần đầu được hỏi mua với giá 150 triệu đồng, ôm số tiền 45 triệu đồng ứng trước, anh ngỡ ngàng, ngác ngơ chạy một mạch về đưa hết cho vợ. Trong thâm tâm dự định sẽ tự thưởng cho mình chiếc laptop, mua ít quà cho vợ con, bè bạn..., nhưng tất cả chỉ là dự định khi số tiền ấy không đủ để trả nợ. Cho đến khi hãng phim… gọi trả kịch bản vì không đủ kinh phí, điều kiện dàn dựng, gia đình anh nhiều phen điêu đứng với hành trình vay nợ để thanh lý hợp đồng.
Bây giờ, có một chỗ đứng trong làng điện ảnh, nhưng chính từ bước lênh đênh của “đứa con đầu đời”, Nguyễn Quý Dũng trăn trở: “Thị trường luôn đòi hỏi phim hay nhưng nhà sản xuất gần như không chịu bỏ vốn liếng để tìm mua kịch bản. Tất cả có lẽ chỉ chạy theo doanh thu, lợi nhuận nên ít chịu đầu tư và cắt bỏ nhiều phân đoạn kịch bản. Đó là chưa kể ê kíp làm phim, bao gồm cả diễn viên nhiều khi không tâm huyết vì bận… chạy show cho phim khác”. Trong khi đó, người viết kịch bản luôn chịu khó trau chuốt đến từng chi tiết nhỏ nhặt. Như Vật chứng mong manh của anh, được đánh giá là kịch bản hay, mang cái mới lạ đến cho thể loại phim hình sự vốn đã nghèo nàn nhưng lại chịu phận “phiêu bạt” những 5 năm bởi đòi hỏi một ê kíp chuyên tâm, kinh phí đầu tư lớn và phải trải qua giai đoạn phim trường gió sương, vất vả. Và vì thế nên khi đến tay đạo diễn Nguyễn Duy Võ Ngọc, một người nghiêm túc với nghệ thuật, Vật chứng mong manh gây được một tiếng vang, đủ sức “quyến rũ” công chúng. Còn Nguyễn Quý Dũng trở thành một cái tên “hot” trong làng biên kịch.
TUYẾT DÂN
