Sức mạnh truyền cảm của âm nhạc với thiếu nhi là rất lớn, không loại hình nghệ thuật nào đến sớm nhất và gây ấn tượng sâu sắc đối với thiếu nhi bằng âm nhạc. Vậy mà giờ đây, những ca khúc thiếu nhi không còn được các em đón nhận một cách nồng nhiệt.
Những đĩa nhạc dành cho thiếu nhi đã xuất hiện cách đây hơn 10 năm vẫn được bày bán. - Ảnh: T.KỲ
Nhiều phụ huynh cho rằng, những bài hát, đĩa nhạc mới dành cho thiếu nhi dường như vắng bóng trên thị trường băng đĩa nhạc; những chương trình nghệ thuật do thiếu nhi thể hiện cũng ít dần, thay vào đó là những đĩa nhạc yêu đương quyến luyến ngày càng dày đặc trên thị trường băng đĩa, hệ lụy là các em chỉ biết “làm quen” với những bài hát yêu đương mặn nồng.
SAO ĐI SAO LẠI ĐĨA CŨ
Đến một tiệm chuyên bán băng đĩa nhạc, tôi hỏi mua đĩa thiếu nhi. Sau một lúc, người chủ quán mới lấy ra được một khay đĩa nằm tận dưới đáy tủ đĩa nhạc, trong khi đó, những đĩa nhạc trẻ, nhạc tình yêu thì được bày la liệt trên bàn. Toàn bộ đĩa nhạc dành cho thiếu nhi trong khay đĩa mà tôi đang cầm trên tay, tất cả đều là những bài hát thiếu nhi do “bé” Xuân Mai thể hiện và một số ít là do bé Xuân Nghi trình diễn. Những bài hát thiếu nhi quen thuộc với các em như: Mẹ yêu không nào, Em đi giữa biển vàng, Cả nhà thương nhau… do Xuân Mai trình bày cách đây đã mười mấy năm nhưng vẫn cứ được sao đi sao lại để bán ra thị trường. Cũng xin nói thêm rằng, “bé” Xuân Mai giờ đang học lớp 12 tại một trường trung học ở nước ngoài, không còn là cô bé học cấp một thắt bím như trong các đĩa nhạc. Điều đó cho thấy nhạc dành cho thiếu nhi đang rất thiếu, vì thế, không còn cách nào khác, nhiều chủ tiệm băng đĩa phải đành sang đi sang lại những bài hát từ hơn 10 năm trước để gian hàng của mình thêm phong phú. Anh Bùi Viễn Phương, chủ tiệm băng đĩa nhạc tại chợ Tuy Hòa, cho biết: “Nhạc dành cho thiếu nhi hiện nay quá thiếu và kém chất lượng, không còn gắn liền với thị hiếu của người nghe, hầu như rất ít người đến mua đĩa nhạc thiếu nhi”.
Nguyên nhân trước hết là do số tác giả sáng tác nhạc dành cho thiếu nhi quá ít so với nhu cầu thực tế. Số nhạc sĩ chuyên sáng tác cho thiếu nhi vốn đã ít, nay lại ngày càng thưa vắng dần. Những tác giả cao tuổi, đã thành danh hoặc đã trải nghiệm như Phạm Tuyên, Hoàng Lân, Trương Quang Lục… đều đã đuối sức, viết không thường xuyên, thậm chí có nhạc sĩ đã buông bút từ lâu. Còn những tác giả ngẫu hứng viết cho thiếu nhi thì rất khiêm tốn. Và nếu họ có sáng tác thì số tiền thù lao được nhận từ đài phát thanh, truyền hình hay các nhà sản xuất băng đĩa cũng rất thấp, bởi khâu sản xuất, trang phục đã chiếm gần hết số tiền để làm một chương trình ca nhạc. Rất nhiều hãng sản xuất đĩa nhạc đã “bỏ rơi” các em thiếu nhi. Cũng chẳng có đơn vị chức năng nào khuyến khích, động viên trong việc công bố tác phẩm ca nhạc dành cho thiếu nhi. Trước nhu cầu ca hát của các em, nhiều thầy cô giáo dạy nhạc cũng đã viết một số ca khúc, nhưng hầu như mô phỏng những bài hát quá quen thuộc đối với các em.
TRẺ HÁT NHẠC... TÌNH
Không có những đĩa nhạc dành cho riêng mình, vô tình các em “làm quen” với những bài hát yêu đương và cũng không tránh khỏi việc bị “nhiễm” những lời ca mùi mẫn của tình yêu trai gái. Nhiều phụ huynh tỏ ra khó chịu khi con em mình nghe những bài hát yêu đương, nhắc nhở thì con lại viện lý do là: “Đĩa nhạc này ai cũng thích nghe hết, những đĩa thiếu nhi cũ mèm ai mà nghe nữa”. Khi đề cập đến vấn đề này, nhiều chủ tiệm băng đĩa vừa cười vừa kể: “Có nhiều em còn rất nhỏ, chỉ mới học lớp 1, lớp 2 đến tiệm, mình cứ ngỡ các em đi mua đĩa nhạc thiếu nhi, ai ngờ đến hỏi mua đĩa Không đau vì quá đau của ca sĩ Trương Quỳnh Anh làm những người xung quanh ai cũng mắc cười!”.
Những chương trình ca nhạc dành cho thiếu nhi dường như rất hiếm hoi, có chăng là chỉ xuất hiện trong Ngày Quốc tế Thiếu nhi hay Tết Trung thu. Lý giải về vấn đề này, anh Võ Tá Thắng, nhân viên Trung tâm Băng đĩa nhạc, âm thanh, ánh sáng Đức Luận, cho biết: “Thiếu nhi hiện nay không còn mặn mà với những đĩa nhạc dành cho lứa tuổi của mình. Các em bị cuốn hút vào game online và nhiều loại hình giải trí khác, nên đầu ra cho băng đĩa nhạc thiếu nhi bây giờ rất hẹp, đó là lý do chính mà nhiều hãng sản xuất băng đĩa nhạc không đầu tư vào loại hình nhạc thiếu nhi”.
Nhiều phụ huynh nói rằng, ai cũng mong muốn có những đĩa nhạc mới, những chương trình ca nhạc dành cho thiếu nhi. Bởi ai cũng lo ngại, nếu một ngày nhạc thiếu nhi không còn được ai quan tâm nữa và với sự xuất hiện ồ ạt của những đĩa nhạc tình cảm yêu đương, phim bạo lực thì liệu rằng con em họ sẽ ra sao. Chị Nguyễn Thị Hoàng Anh ở khu phố Nguyễn Công Trứ, phường 6 (TP Tuy Hòa) đưa ra ý kiến: “Tại sao thành phố, tỉnh không tổ chức những cuộc thi văn nghệ thiếu nhi rồi chọn những bài hát hay in đĩa, đưa ra thị trường, để các em thiếu nhi tiếp cận với những bài hát thiếu nhi ở địa phương và trong nước”.
“Một cánh én nhỏ, lạc bầy giữa mùa xuân/ Rủ nhau én về, trong làn nắng ấm dần…”. Những giai điệu thiết tha, chan chứa tình cảm và đẹp đẽ trong bài hát Cánh én tuổi thơ của nhạc sĩ Phạm Tuyên dường như vẫn còn nguyện vẹn trong trí nhớ của nhiều thế hệ. Ai đi qua tuổi thơ hẳn một lần được nghe và hát những ca khúc nổi tiếng của các nhạc sĩ: Hoàng Vân, Phạm Tuyên, Hoàng Long, Trương Quang Lục… Những giai điệu, lời ca ấy đã trở thành kỷ niệm đẹp với bao tâm hồn trẻ thơ. Nhưng đó chỉ còn là hoài niệm. Giờ đây, tìm những giai điệu ấm áp, hồn nhiên cho thiếu nhi thật không dễ. Thiết nghĩ, đã đến lúc các nhà quản lý lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, các nhạc sĩ, ca sĩ và những bậc phụ huynh cần quan tâm nhiều hơn đến những ca khúc dành cho mảng đề tài này.
THOẠI KỲ