Bộ phim Bí thư Tỉnh ủy (dài 50 tập, kịch bản của nhà văn Vân Thảo, do đạo diễn Quốc Trọng thực hiện) tái hiện hình ảnh cố Bí thư Kim Ngọc ở Vĩnh Phú (cũ), với những sự kiện có thật xảy ra trong giai đoạn lịch sử cách đây nửa thế kỷ. Phim đang được chiếu trên kênh VTV1 vào lúc 20g các ngày thứ hai, ba, tư hàng tuần.

Một cảnh trong phim “Bí thư Tỉnh ủy”

 

Phim Bí thư Tỉnh ủy đưa người xem trở về giai đoạn lịch sử cuối thập niên 60, đầu thập niên 70, thời kỳ miền Nam chống Mỹ, miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Hoàn cảnh thời chiến nhiều khó khăn, lại thêm cơ chế quan liêu bao cấp nên ý thức lao động của nông dân chủ yếu chờ vào tiếng kẻng. Năng suất lao động rất thấp, dân làm nhưng vẫn không đủ ăn. Trong bối cảnh đó, ông Kim Ngọc, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phú (nay là tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ), đã đưa ra chủ trương khoán hộ đầu tiên ở Vĩnh Phúc vào năm 1968 bằng Nghị quyết 68 của Tỉnh ủy. Chủ trương khoán hộ khi đưa vào thực tế đã đem lại một sinh khí mới cho người lao động, năng suất lúa từ 2-3 tấn tăng lên tới 4-5 tấn. Thời kỳ đó, ông Kim Ngọc được nhắc đến như một hiện tượng gây chấn động xã hội và vang tới tận Trung ương với nhiều dư luận trái chiều. Vì thế, chỉ sau 3-4 vụ, chỉ thị của Ban bí thư yêu cầu ngừng ngay chương trình này. Từ lãnh đạo đến người dân đều ngạc nhiên không hiểu sao chương trình làm “thay da đổi thịt” hợp tác xã lại cấm không được thực hiện nữa. Lúc đó, ông Kim Ngọc cũng bị kiểm điểm.

Tuy nhiên, nông dân đã kịp thời nhìn thấy lợi ích của chương trình này nên nhiều hợp tác xã vẫn tiếp tục làm dưới nhiều hình thức. Từ Vĩnh Phúc, sáng kiến này “lan ra” một số tỉnh miền Bắc như Hải Phòng, Hải Dương… với hình thức “khoán chui”. 22 năm sau, một lần nữa dư luận lại rộ lên khi Nghị quyết X của Bộ Chính trị đưa ra có nhiều điểm trùng khớp với tư duy của ông Kim Ngọc trước đó: công nhận hộ xã viên là đơn vị kinh tế độc lập. Lần này, công lao của ông Kim Ngọc được nhìn nhận và đánh giá lại.

Phim Bí thư Tỉnh ủy được bấm máy từ ngày 18/3/2009, quay trong 500 ngày đêm liên tục và đóng máy vào tháng 5/2010. Sau khi kết thúc 50 tập, đoàn làm phim đã “đạt” đến những con số mà những người trong cuộc cũng không thể ngờ tới: tổ thiết kế phải dàn dựng 30 bối cảnh chính, hơn 20 bối cảnh phụ, đào hơn 500 mét hào, hơn 300 hầm chữ A… để tái hiện bối cảnh thời kỳ đế quốc Mỹ tăng cường đánh phá ra miền bắc; sử dụng trên 2 tấn lúa để quay các cảnh thu hoạch, may hơn 5.000 bộ trang phục, chuẩn bị hơn 10.000 đạo cụ và huy động hơn 3.000 lượt người tham gia các cảnh trong phim. Đạo diễn Quốc Trọng cho biết: “Khi nhận kịch bản, tôi “choáng” vì khối lượng công việc khổng lồ mà tôi chưa thể hình dung sẽ xử lý thế nào. Thách thức lớn đối với đoàn làm phim là việc dựng lại bối cảnh từ những năm 1960-1970. Phim đã quy tụ được dàn diễn viên kỳ cựu như: NSƯT Minh Châu, NSƯT Lan Hương, NSƯT Đức Trung... Đặc biệt, diễn viên Dũng Nhi vào vai Kim Ngọc đã được đánh giá là rất thành công. Điều làm tôi xúc động nhất là cảnh đám tang của Bí thư Kim Ngọc, khi hàng trăm nông dân đã mang lúa đến để dâng lên bàn thờ của ông...”. 

Phim Bí thư Tỉnh ủy được xây dựng đúng vào dịp tưởng niệm 30 năm ngày mất của Bí thư Kim Ngọc, cũng là lúc ông được truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh với lời đánh giá trân trọng: Chủ trương khoán hộ ông đưa ra là “tiền đề thực tiễn và lý luận giúp Trung ương đề ra khoán 10 sau này”. Bộ phim được coi là tấm lòng tri ân của thế hệ hôm nay đối với những con người sáng tạo và dũng cảm trong khát vọng làm giàu cho đất nước, cũng là cách để lớp trẻ hôm nay hiểu được gian khổ một thời.                       

VÂN ANH (tổng hợp)