“Đừng nói là tôi dũng cảm hay dấn thân gì đó để chụp những bức ảnh về bão lũ, vì nghe to tát quá. Tôi chỉ làm công việc của một phóng viên ảnh trước một sự kiện ảnh hưởng đến nhiều người và gây xúc động lớn lao. Chính sự kiện đó là yếu tố chính để những bức ảnh này đoạt giải”. Phóng viên Báo Phú Yên, nghệ sĩ nhiếp ảnh Dương Thanh Xuân thổ lộ.
Một trong số 12 ảnh trong chùm ảnh “Cứu dân trong bão lũ” của Dương Thanh Xuân được trao giải nhất “Khoảnh khắc Vàng” lần thứ III.
Ngày 15/9, tại Hà Nội, TTXVN đã tổ chức trao giải cuộc thi Ảnh báo chí “Khoảnh khắc Vàng” lần thứ III. Nhà báo Dương Thanh Xuân vinh dự đoạt giải nhất thể loại nhóm ảnh với chùm tác phẩm “Cứu dân trong bão lũ”.
LAO VÀO NƠI NGUY HIỂM
Nhà báo - nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Thắng, Phó Tổng biên tập Báo Ảnh Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng giải ảnh “Khoảnh khắc Vàng” lần III: “Nhóm ảnh “Cứu dân trong bão lũ” của Dương Thanh Xuân cho thấy ý nghĩa cao cả của lực lượng quân đội với nhân dân. Từng bức ảnh trong nhóm ảnh là những khoảnh khắc gay cấn của cuộc chiến vật lộn với thiên tai để cứu dân”.
Tôi nhớ như in buổi sáng ngày 3/11/2009, chưa đầy 12 giờ sau khi cơn bão mạnh số 11 đổ bộ vào Phú Yên chiều tối hôm trước. Sáng đó, Tòa soạn Báo Phú Yên phân công các nhóm phóng viên đổ về phía nam tỉnh, nơi được xác định là tâm bão đi qua. Nhưng sau đó Dương Thanh Xuân gọi, cho biết lũ lớn bất ngờ đổ về ào ạt lúc rạng sáng ngày 3/11. Nhà anh ở trung tâm thị trấn Chí Thạnh (huyện Tuy An) cũng đã chìm trong nước lũ. “Bây giờ tôi đang có mặt trên ca nô của bộ đội đi về những vùng ngập nặng ở An Định, An Nghiệp. Khoảng 12g trưa nay sẽ truyền ảnh về tòa soạn” – anh báo qua điện thoại di động giữa tiếng mưa gió gầm thét và tiếng máy ca nô nổ giòn.
Mãi đến hơn 15g30 chiều hôm ấy, chúng tôi mới nhận được những hình ảnh đầu tiên do Dương Thanh Xuân truyền về từ Bưu điện huyện Tuy An. Cả tòa soạn xúc động, có biên tập viên nữ rơi nước mắt ngay khi thấy những ngôi nhà bị nước lũ ngập lút mái, các chiến sĩ cứu hộ phải trổ mái nhà, khéo léo đỡ, cõng, dìu, ẵm người già, trẻ em, phụ nữ… ra khỏi nơi nguy hiểm.
Dương Thanh Xuân cho biết, anh đã bấm hơn 1.000 bức ảnh trong cơn lũ lịch sử đầu tháng 11/2009, trong đó có hơn 300 ảnh được chụp trong lúc cơn lũ đang diễn ra. Anh kể: “Chiếc ca nô mà tôi theo đi về vùng lũ phía đông xã An Định hôm ấy chỉ chở được 5 người. Xuất phát lúc 6g sáng, nhưng khi ra đến gần bờ sông thì chân vịt ca nô bị quấn lá tre không hoạt động được, một lúc sau thì máy cũng “chết” luôn. Nước chảy mạnh cuốn ca nô trôi dần ra phía giữa sông. Ai cũng hoảng! May mà một chiến sĩ níu được một cành tre sà trên mặt nước và neo ca nô lại được. Điện thoại di động lúc đó không liên lạc nơi đó vì mất sóng. Mãi đến 9g mới có một chiếc ca nô khác của bộ đội đến “cứu” chúng tôi và đưa giúp tôi vào làng để tác nghiệp”.
Dương Thanh Xuân không kể, nhưng nhìn ảnh của anh có thể hình dung thế này: Khi các chiến sĩ leo lên những mái nhà trơn ướt để đưa người già và trẻ em xuống ca nô chuyển lên những nơi an toàn, thì anh lúc trên ca nô, lúc leo lên mái nhà mới có thể ghi lại những khoảnh khắc đắt giá ấy. Nếu quá ham chụp hình giữa lúc mưa to gió lớn và nước lũ bủa vây, người phóng viên ảnh có thể gặp tai nạn khó lường. Thêm nữa, chiếc máy ảnh kỹ thuật số Nikon D-80 trị giá vài chục triệu đồng do anh tự bỏ tiền túi ra sắm, nếu chẳng may bị thấm nước mưa thì kể ra thiệt hại không phải là nhỏ, nhất là đối với phóng viên ảnh của một tờ báo còn khó khăn về kinh phí!
NHỮNG “KHOẢNH KHẮC VÀNG”
Những hình ảnh nóng hổi, độc đáo ấy của Dương Thanh Xuân được đưa lên Phú Yên Online ngay khi dòng nước lũ đang dâng lên ở TP Tuy Hòa và một số địa phương khác. Một số báo mạng, báo in nổi tiếng trong nước đã tìm cách liên hệ với anh để “mua” những bức ảnh này. Hình ảnh về lũ lụt của tác giả Dương Thanh Xuân những ngày bão lũ lịch sử cuối năm 2009 tràn ngập trên các báo trong nước. Chính những hình ảnh biết nói ấy đã góp phần khiến cả nước hướng về Phú Yên, cùng xúc động và chia sẻ với Phú Yên trước những đau thương, mất mát quá lớn do thiên tai gây ra.
Anh đã gởi một trong số các bức ảnh về cứu dân giữa dòng lũ dữ dự thi giải Báo chí quốc gia năm 2010 và được trao giải C – giải báo chí quốc gia cao nhất mà một hội viên ở Phú Yên đoạt được đến nay. Khi biết TTXVN tổ chức cuộc thi Ảnh báo chí “Khoảnh khắc Vàng” lần thứ III, Dương Thanh Xuân đã chọn 12 ảnh tiêu biểu trong chùm ảnh này gởi dự thi và đoạt giải nhất.
Vừa trở về từ Hà Nội sau khi nhận giải để tiếp tục tác nghiệp tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Yên lần thứ XV đang diễn ra, Dương Thanh Xuân tâm sự: “Có đồng nghiệp hỏi có phải tôi đã dũng cảm và dấn thân mới chụp được những “khoảnh khắc vàng” như vậy không, tôi nói không phải. Tôi là một phóng viên, trước một sự kiện ảnh hưởng đến quá nhiều người như vậy, tôi có nhiệm vụ phải tác nghiệp. Lúc chụp hình, tôi chỉ nghĩ mình phải hoàn thành nhiệm vụ của một nhà báo chuyên ảnh, phải truyền thông tin bằng hình ảnh đến bạn đọc một cách nhanh nhất, vậy thôi. Chính sự kiện mới làm nên “khoảnh khắc vàng”, còn tôi chỉ là người may mắn hơn những đồng nghiệp khác là đã đến tận nơi xảy ra sự kiện đó và may mắn chụp được sự kiện ấy”.
Dương Thanh Xuân là người mê nhiếp ảnh nghệ thuật trước khi trở thành nhà báo ảnh của Báo Phú Yên. Anh hiện là hội viên Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, hội viên Liên đoàn Nhiếp ảnh nghệ thuật quốc tế (FIAP), đã từng đoạt nhiều giải thưởng nhiếp ảnh nghệ thuật trong và ngoài nước.
NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG
