Duyên dáng, tươi trẻ và đầy nữ tính - có thể phác họa như thế về nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo. Người sao, thơ vậy!

Nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo. Ảnh: YÊN LAN

Từ nhỏ, chị Phương Thảo đã yêu thích văn chương và tập tành làm thơ. Theo thời gian, niềm đam mê lớn dần, những bài thơ ra đời nhưng tác giả chỉ giữ cho riêng mình. Chị kể rằng lúc còn làm việc tại Bộ Y tế, chị phải... giấu bớt thơ, không khéo anh em lại bảo cứ thơ ca suốt.

Cây bút nữ dồi dào năng lượng sáng tạo

Sau 16 năm làm việc ở Bộ Y tế, chị Phương Thảo nhận nhiệm vụ mới tại Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia thuộc bộ này. Ngoài giờ làm việc, chị Phương Thảo bắt đầu gom những bài thơ của mình lại.

“Ôi thơ mình nhiều thế này, sao mình không in sách?” - ý nghĩ đó chợt đến. Vậy là chị tự biên tập và tìm hiểu cách thức để xuất bản thơ. “Tự mày mò cũng có cái hay nhưng cũng có cái không hay. Không được ai định hướng là cần phải làm gì cho tốt hơn, mình cứ làm theo ý thích”, chị Phương Thảo thổ lộ.

Khi chị gửi bản thảo cho nhà thơ Lê Cảnh Nhạc và nhờ viết lời giới thiệu, ông rất bất ngờ trước những bài thơ đầy nữ tính của một đồng nghiệp suốt ngày cặm cụi với công việc. Nhà thơ Lê Cảnh Nhạc đã viết bài và đặt tựa đề Người đàn bà trong dòng suối thơ.

Năm 2010, chị Phương Thảo gửi bản thảo đầu tiên - tập thơ Dòng sông khát vọng - đến NXB Văn học. Ngay sau Dòng sông khát vọng, hai tập bản thảo khác cũng được gửi đến nhà xuất bản. Chị in 3 cuốn sách trong vòng 3 tháng. Quả là cuộc ra mắt ấn tượng của một cây bút nữ ở tuổi 51!

Từ đó đến nay, nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo đã ra mắt bạn đọc 14 tập thơ (trong đó có 2 tập thơ thiếu nhi, 1 tập thơ song ngữ, 1 tập thơ 1-2-3), 4 tập tùy bút - tản văn và 2 trường ca.

“Mình đam mê hơi bị quá nên năm nào cũng in sách. Mấy năm gần đây, năm nào mình cũng in 1 tập thơ, 1 tập tản văn”, người phụ nữ tràn đầy năng lượng sáng tạo này chia sẻ. Bạn yêu thơ có thể cảm nhận niềm đam mê của chị khi đọc các tập thơ: Hoa nắng, Trao em mùa hạ, Khúc ru nơi lưng núi, Mắt sóng, Cộng ta vào thế giới...

Nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo đã nhận một số giải thưởng của Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam và Hội Văn học Nghệ thuật các dân tộc thiểu số Việt Nam. Là Quán quân Slam Thơ Việt Nam năm 2018, nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo tham dự Slam Thơ quốc tế và trình diễn thơ tại Paris (Pháp) vào năm 2018.

Trong thơ Phạm Thị Phương Thảo, điều dễ nhận thấy nhất là tình yêu thiên nhiên, tình yêu cuộc đời. Chị cũng yêu miền núi, vì tuổi thơ gắn với nơi này. Những bài thơ trong tập Đồng dao trên núi (xuất bản năm 2022) được chị sáng tác bằng ký ức về những nếp nhà sàn, những đứa trẻ men theo triền núi đến lớp học... khi sống cùng gia đình ở Lào Cai.

Lớp học trên đỉnh núi

Khăn sương vắt ngang trời

Trường nép sau vách núi

Bốn mùa ngắm mây trôi.

Cô giáo trẻ xinh tươi

Đang trong giờ dạy múa

Những bông hoa hé cười

Mắt ngây thơ chờ đợi.

(Kể chuyện cô giáo bản em)

Chị Phương Thảo nhớ lại: “Ngày trước TX Lào Cai đồi núi chập chùng. Bọn mình đi học qua những đồi núi, nương rẫy của đồng bào dân tộc thiểu số. Mình yêu miền núi vì tuổi thơ của mình ngập tràn những hình ảnh đó”.

Thể nghiệm thơ 1-2-3

Nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo sinh năm 1959, sống tại Hà Nội, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hội viên Hội Văn học Nghệ thuật các dân tộc thiểu số Việt Nam. Chị từng giữ cương vị Viện phó Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia (Bộ Y tế).

Là người thích thể nghiệm, nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo sáng tác thơ ở nhiều thể loại: thơ văn xuôi, lục bát, thơ Haiku, thơ 5 câu (do nhà thơ Trần Quang Quý khởi xướng)... Mấy năm gần đây, chị sáng tác thơ 1-2-3, một thể thơ mới do nhà thơ Phan Hoàng khởi xướng.

Chị kể: “Tôi biết đến thơ 1-2-3 là từ trang vanhocsaigon. Sau khi đọc một số bài giới thiệu về thơ 1-2-3, tôi nghĩ: Ơ, cũng hay nhỉ, mình thử viết xem sao. Tôi viết thử một chùm thơ, tự mình thấy được, bèn nhắn tin và gửi cho nhà thơ Phan Hoàng. Nhà thơ cảm ơn và vui vẻ đón nhận. Tôi hào hứng viết. Bước sang thể thơ 1-2-3 thú vị lắm!”. Tập thơ 1-2-3 Những cánh hoa mở đêm là tiếng lòng của nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo với thiên nhiên.

Những cánh hoa mở đêm

Tỏa hương vào giấc ngủ

Chỉ có bóng đêm nhìn thấy

Khi những cánh hoa rung ngân

Thứ ngôn ngữ câm

Bình minh hửng sáng!

(Những cánh hoa mở đêm)

Trà thơm sen hạ

Sen xanh tiếng cười

Búp gió đơm hương.

Người thưởng trà thơm

Nhâm nhi mùa hạ

Đồng mây nở trắng hoa

(Trà thơm sen hạ)

Những cánh hoa mở đêm ra mắt bạn đọc vào tháng 4/2023 tại TP Tuy Hòa.

Nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo nói vui rằng chị cũng... khổ vì văn chương. Nhiều lúc mải mê sáng tác, đến khi giật mình nhìn lên thì đã quá muộn, cơm nước chưa có gì! May mắn là chồng chị hiểu niềm đam mê của vợ nên không phàn nàn. Thời gian gần đây, nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo còn tập tành vẽ. Đề tài yêu thích vẫn là miền núi. Tranh minh họa trong tập thơ Những cánh hoa mở đêm đều do chị vẽ.

YÊN LAN