Đọc sách là cách ta gặp được rất nhiều cuộc đời, nhiều câu chuyện ở quanh mình và ở bất cứ đâu. Ta có thể “xin một vé về tuổi thơ” gặp chàng “Hoàng tử bé” với niềm hạnh phúc trẻ con khi được đợi chờ. “Nếu cậu đến, chẳng hạn như vào 4 giờ chiều, thì từ 3 giờ tớ đã bắt đầu vui sướng rồi. Thời khắc càng trôi, mình lại càng hạnh phúc. Đến 4 giờ thì mình càng phát cuồng lên lo lắng; và mình sẽ hiểu cái giá của hạnh phúc” (Exupéry). Những cuốn sách hay luôn làm ta cảm thấy mình đang ở thời khắc “3 giờ”, gấp trang sách lại có khi còn chưa đến “4 giờ”.
Ta có thể phiêu lưu từ thế giới này sang thế giới khác. Nhiều kinh nghiệm mà ta không cần phải trả giá. Nhiều cảm xúc mà ta không phải chịu tổn thương. Đọc sách đôi khi làm ta cảm thấy cô đơn hơn, nhưng là thứ cô đơn trong niềm kiêu hãnh vì những nỗi buồn được nâng đỡ mà không cần lụy bất cứ ai. Ta mới hiểu vì sao “thế giới vui trong mỗi lẻ loi” (Tô Thùy Yên).
Nhưng đọc sách không làm cho ta trở nên viển vông như mọi người thường hay nghĩ. Thế giới các nhân vật không chỉ bước ra từ trí tưởng tượng của tác giả, mà bao lớp người người hiện thực đã bước vào trang sách. Có khi ta bắt gặp chính ta trong bao la vũ trụ, để khóc thương cho một số phận, hay tìm thấy niềm đồng cảm sâu xa.
Dẫu có mơ mộng thì cũng thật là dễ thương. Thích lớp học là một toa tàu như cô bé Tottochan, lãng mạn ảo tưởng kiểu hiệp sĩ Đôn Kihôtê… Hay triết lý “Tại sao ngôi sao lại là một người bạn?... Bởi vì sao rất xa mà vẫn cứ lấp lánh sáng trong ta” (Hamvas Béla). Tất cả những gì ta đọc cũng như ngôi sao trên bầu trời, ở trong ta và tỏa sáng khi cần. Ta sẽ thấy câu trả lời cho những điều mình băn khoăn. Thấy mạnh mẽ hơn cho những quyết định lưng chừng. Cho dù không tìm được kho báu như chàng chăn cừu Santiago nhưng ta có thể trở thành “nhà giả kim” vì “khi chúng ta tự ra sức tự hoàn thiện thì mọi sự vật quanh ta cũng hoàn mỹ theo” (Paulo Coelho).
Tôi nghĩ, mỗi nhà trong điều kiện cho phép, nên có một tủ sách, dù có khi chỉ để trưng bày. Nhưng nó nhắc nhớ chúng ta về một đời sống tinh thần cần được tưới tẩm hàng ngày. Và quan trọng, nó gầy dựng thói quen đọc sách cho trẻ nhỏ ngay từ trong gia đình.
Nếu không đọc sách thì sao? Thế giới bên ngoài vẫn không ngừng tiếp diễn và mở rộng. Chỉ có thế giới trong ta cứ dần thu hẹp. Rất nhiều câu hỏi không thể trả lời. Và chẳng có ngôi sao nào lấp lánh trong ta.
THÙY LINH
