Ngày 26/10, tại Hội trường UBND xã Sơn Hà, UBND huyện Sơn Hòa tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng cấp tỉnh Di tích lịch sử - văn hóa Đền thờ tiền hiền Nguyễn Cả. Tại buổi lễ, thừa ủy nhiệm của UBND tỉnh, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Nguyễn Ngọc Thái trao Bằng xếp hạng cho lãnh đạo UBND huyện Sơn Hòa và xã Sơn Hà.
Đền thờ tiền hiền Nguyễn Cả là chứng tích vật chất chứa đựng các giá trị lịch sử văn hóa, tín ngưỡng tâm linh liên quan đến cụ Nguyễn Cả - người có công lao trong việc khai phá, mở mang vùng đất Ngân Điền trong tiến trình lịch sử vào khoảng giữa thế kỷ XIX; đưa Ngân Điền thành một vùng đất trù phú, là tiền đồn ở phía tây Phú Yên. Vùng đất do cụ Nguyễn Cả chỉ huy khai phá không chỉ là cơ sở để hình thành nên xã Sơn Hà - cộng đồng người Việt trên khu vực tả ngạn sông Ba thuộc huyện Sơn Hòa, mà còn đặt nền móng hình thành nên xã Sơn Nguyên sau này. Với công lao to lớn trong việc ổn định dân cư, khai khẩn đất đai, mở rộng địa bàn canh tác, Nhân dân thôn Ngân Điền suy tôn cụ Nguyễn Cả làm tiền hiền của vùng đất này và lập đền thờ tự.
Di tích đền thờ tiền hiền Nguyễn Cả rộng khoảng 30m2. Trước năm 1945, tại di tích Đền thờ tiền hiền Nguyễn Cả, hàng năm diễn ra hai đợt tế lễ vào mùa xuân và mùa thu, gọi là Xuân kỳ, Thu tế. Từ sau năm 1945, do chiến tranh ác liệt nên việc tế lễ bị gián đoạn. Hiện nay, việc tế lễ tại đền thờ đã được phục hồi, nhưng chỉ diễn ra 1 đợt vào mùng 10 tháng ba âm lịch hàng năm. Việc tế lễ được cộng đồng dân cư tại thôn Ngân Điền tổ chức trang trọng nhằm tưởng nhớ công lao tiền nhân, cầu quốc thái dân an.
Ngày 4/5/2022, UBND tỉnh ban hành Quyết định 601/QĐ-UBND về việc xếp hạng Đền thờ tiền hiền Nguyễn Cả là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
HỒNG LINH
