Đến Huế vào dịp tháng tư dương lịch, khi những hàng cây lộc vừng vừa thay lá… Chợt nghĩ tháng tư rồi mà cây vẫn còn thay lá?! Có lẽ vạn vật nơi đây như vẫn muốn níu kéo mùa xuân ở lại, và trong tôi ký ức về câu hát “ai đó” vẫn văng vẳng đâu đây, như chưa hề muốn tiễn biệt: “tháng 3 mùa con ong đi lấy mật, mùa đốt rẫy làm nương”. Câu hát nhẹ nhàng trầm bổng của những nữ sinh viên ngữ văn của Trường đại học Sư phạm Huế một thời “chảy” trong tôi, giờ chỉ còn trong ký ức về một thời sinh viên xa vắng.

Tháng tư về, trong tôi trỗi dậy bao cảm xúc về đất nước, về gia đình về một thời sinh viên, có đôi lúc ngu ngơ giữa sân trường đại học rợp đỏ màu hoa phượng để “ngọng ngịu đứng làm thơ”… 42 năm trước, cũng những ngày tháng Tư lịch sử, những đại đoàn quân tiến về Sài Gòn làm nên cuộc cách mạng giải phóng miền Nam thống nhất đất nước 30/4/1975, mọi người dân vỡ òa trong hạnh phúc, đường phố Sài Gòn ngập tràn sắc màu cờ hoa. 42 năm non sông đất nước liền một dải, đất nước đã từng ngày phát triển nhưng những ca khúc cách mạng của tháng Tư luôn bất tử trên con đường tìm khát vọng của độc lập tự do, hòa bình và đoàn tụ. Cha mẹ, ông bà tôi đong đầy kỷ niệm tháng Tư bằng cuộc đoàn viên sau 21 năm xa cách. Những ký ức về giọt nước mắt dành cho ngày gặp mặt nay nhớ lại vẫn bâng khuâng xao xuyến, xúc động biết dường nào. Tháng tư trong tôi là những trang viết đầu đời thuở sinh viên về những năm tháng đi qua chiến tranh - lớp sinh viên chúng tôi thuộc khóa I Đại học Huế ngành Ngữ văn (1975-1979) là cuộc hội tụ của anh em các trường đại học phía Bắc chuyển vào (Đại học Hà Nội, Đại học Vinh, Đại học Việt Bắc…), còn nữa là anh em đi bộ đội chuyển về và lớp trẻ sau ngày giải phóng (30/4/1975) thi vào, khóa I sau giải phóng hay gọi là khóa đầu tiên ngày đất nước độc lập. Đại học Huế vừa kỷ niệm 60 năm xây dựng và phát triển, ngày trở lại trường ký ức tháng tư lại ùa về, lớp sinh viên đầu tiên sau giải phóng, nay gặp lại ai cũng có “chức ông, chức bà” mái đầu cũng đã điểm hai thứ tóc, sau gần 40 năm rèn luyện, phấn đầu, trưởng thành từ Đại học Huế ra đi. Tuổi đời trẻ nhất giờ cũng vừa trọn một vòng hoa giáp.

Tháng tư, hàng cây lộc vừng đầu phố nơi tôi sống nay lại thay lá, mùa lá rụng đã qua, lộc non chồi biếc xanh thẫm, đất trời vạn vật nhuốm màu thời gian, không gian và cả ký ức của con người. Thiên nhiên chứa đựng sức sống diệu kỳ, hàng cây là nhân chứng, chứng kiến mọi đổi thay đất nước có được như hôm nay là biết bao thế hệ đã ngã xuống, tháng Tư lịch sử hào hùng, tháng tư đong đầy ký ức, ký ức tháng Tư sẽ là hành trang để bước tiếp trên dặm dài lịch sử vinh quang.

HỮU BÌNH