Nhắc đến Quỳnh Hợp, người yêu nhạc trong cả nước nghĩ ngay đến hàng loạt ca khúc về biển đảo, về người lính hải quân. Những ca khúc giàu cảm xúc và mang sắc thái rất riêng, đã tạo cho nữ nhạc sĩ một chỗ đứng vững chắc trong lòng công chúng.

Là con gái Hà Nội xinh đẹp và tài hoa, Quỳnh Hợp trải qua thời tuổi trẻ ở Đoàn Nghệ thuật bộ đội Thông tin - Liên lạc với vai trò ca sĩ - nhạc sĩ. Sau khi xuất ngũ, chị vào Nam, làm biên tập viên âm nhạc tại Đài Tiếng nói nhân dân TP Hồ Chí Minh. Được đào tạo bài bản về âm nhạc cộng với niềm đam mê sáng tác, nữ nhạc sĩ người Hà Nội đã có một “gia tài” kỷ lục: hơn 40 album được phát hành với gần 500 bài hát, ấn tượng nhất là những ca khúc về biển đảo, về người lính hải quân.

LỜI “HIỆU TRIỆU” XUẤT PHÁT TỪ TRÁI TIM

* Cơ duyên nào đưa chị trở thành “nhạc sĩ của biển đảo”, “nhạc sĩ của hải quân”, thưa chị?

- Thực ra tôi viết rất nhiều đề tài, nhưng chùm ca khúc về biển đảo lưu lại trong người nghe nhiều cảm xúc nhất. Có lẽ do những ca khúc đó ra đời trong thời điểm thích hợp. Qua hàng chục năm, hình ảnh bộ đội hải quân ít được đề cập trong các tác phẩm văn học nghệ thuật, nhất là ở mảng ca khúc. Album đầu tiên của tôi về hải quân gồm 12 bài hát viết cùng nhạc sĩ Nguyễn Hồng Sơn, ra mắt vào năm 2010. Từ lâu, khán giả vẫn cảm nhận hình ảnh bộ đội hải quân qua Chút thơ tình người lính biển, Nơi đảo xa, Biển hát chiều nay… rất trữ tình, nhẹ nhàng. Chùm ca khúc của tôi đã mang đến cho người nghe hình ảnh bộ đội hải quân trẻ trung, với âm nhạc trẻ trung. Sức sống mới của Trường Sa hiện hữu một cách gần gũi, nhiều xúc cảm, ở nhiều góc nhìn.

Tình yêu của tôi đối với người lính hải quân khởi điểm từ tác phẩm đầu tiên Nghe em hát ở Trường Sa, viết về trận hải chiến ở Trường Sa năm 1988. Từ đó, hình ảnh bộ đội hải quân luôn mang đến cho tôi những cảm xúc rất đặc biệt. Khi làm album đầu tiên về người lính hải quân, tôi chọn một số ca khúc mình viết rải rác từ trước cộng với những tác phẩm viết trong năm 2010. Sau khi nhạc sĩ Nguyễn Hồng Sơn đi Trường Sa, kể chuyện về Trường Sa, tôi cảm nhận được nhiều điều và đã tập trung cao độ để viết một chùm ca khúc, trong đó có những ca khúc trữ tình. Chùm ca khúc đó chuyển tải cảm xúc dung dị, gởi gắm yêu thương, hy vọng và cả niềm tin.

Album ra mắt, được Quân chủng Hải quân rất quan tâm. Phó Tư lệnh Hải quân mời tôi ra Trường Sa. Lần đầu tiên đi Trường Sa, tôi vô cùng háo hức. Tôi cảm nhận Trường Sa là nhà, rất gần gũi. Bộ đội hải quân gọi tôi là nhạc sĩ của mình. Họ đã thuộc lòng những ca khúc của tôi như Đảo chân mây, Lính đảo đợi mưa, Nhớ đêm Trường Sa… và bài hát dung dị Nỗi lòng gởi anh. Ca khúc này phần nhạc chỉ trung bình, nhưng phần gởi gắm đã chạm vào trái tim những người lính hải quân và những người vợ đang là cô giáo ở đất liền. Tôi đã chia sẻ sự nhớ nhung, sự vất vả khó khăn của những người chồng ở ngoài đảo xa, vợ ở trong đất liền. Chùm ca khúc đó đã mang đến cho tôi tình cảm rất ấm áp của bộ đội hải quân và của cả cộng đồng.

* Một trong những ca khúc về biển đảo gây ấn tượng mạnh cho người nghe và gắn liền với tên tuổi chị là Tổ quốc nhìn từ biển, phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của nhà thơ - nhà báo Nguyễn Việt Chiến. Chị có thể chia sẻ về sự ra đời của ca khúc này?

- Giữa năm 2011, lần thứ hai tôi đi Trường Sa. Vừa về đến đất liền thì nghe tin tàu thăm dò dầu khí ngoài khơi của ta bị cắt cáp. Thời điểm đó, ở trong nước, tình yêu Tổ quốc, tình yêu biển đảo dâng lên rất cao.

Lúc đó, tôi được tin Bộ Tư lệnh Hải quân trao giải A cho ca khúc Lính đảo đợi mưa - thơ Trần Đăng Khoa. Tôi đọc tin này trên báo điện tử VnExpress và thấy đường link đến bài thơ Tổ quốc nhìn từ biển cùng bài phỏng vấn nhà thơ - nhà báo Nguyễn Việt Chiến. Tôi có ấn tượng đặc biệt với bài thơ đó nên tải về.

Đăng kèm bài phỏng vấn nhà thơ Nguyễn Việt Chiến là bản nhạc ca khúc Tổ quốc nhìn từ biển của nhạc sĩ Phạm Minh Thuần. Tôi xem bản nhạc và có cảm tình rất riêng với bài thơ nên sau mấy ngày đọc đi đọc lại, tôi phổ nhạc trong 3 tiếng đồng hồ.

Phổ nhạc xong, tôi gửi email chia sẻ với những người bạn thân thiết trong “nhóm Trường Sa”. Ngay trong buổi tối hôm đó, tôi đưa ca khúc Tổ quốc nhìn từ biển lên facebook, hôm sau đưa đi hòa âm phối khí và hẹn nhóm Artista thu ngay vào lúc 4 giờ chiều. Sáng hôm sau, ca khúc này xuất hiện trên VnExpress.

* Cảm xúc của chị như thế nào khi lần đầu nghe “đứa con tinh thần” của mình trên mạng?

- Lúc chia sẻ ca khúc này với bạn bè, tôi nói rằng phần âm nhạc trung bình, nhưng hiệu ứng sẽ rất tốt. Khi nghe online lần đầu tiên, tôi nổi hết da gà. Cảm giác thật sự là như vậy. Tôi nghĩ ca khúc Tổ quốc nhìn từ biển có tính đại chúng cao, đã làm được nhiệm vụ “hiệu triệu” và mang đến nhiều cảm xúc cho người nghe. Hiệu ứng của ca khúc tôi không thể hình dung được. Và bài này do một nhóm nhạc nam hát, tôi không dám mix một câu solo nào, vì sợ ca khúc sẽ “mỏng” đi, tính “hiệu triệu” sẽ không cao.

Còn nhớ khi tôi đang đọc bài thơ Tổ quốc nhìn từ biển, phóng viên báo Thể thao Văn hóa phỏng vấn tôi về chuyến đi Trường Sa và hỏi rằng sắp tới dự định viết gì cho Trường Sa. Tôi nói có một bài thơ của Nguyễn Việt Chiến mà tôi rất thích, và sẽ phổ nhạc. Tôi phổ nhạc, thu thanh xong, gởi cho phóng viên đó thì sáng hôm sau bài báo mới ra mắt người đọc. Và tác giả bài báo đã lấy cái tựa Lời “hiệu triệu” trong Tổ quốc nhìn từ biển. Cái tựa này tôi viết trên facebook, sau khi phổ nhạc xong.

“CHẲNG AI SÁNG TÁC ĐỂ NHẮM ĐẾN ĐỈNH CAO”

* Tổ quốc nhìn từ biển không đoạt giả A như Lính đảo đợi mưa, nhưng sức lan tỏa vô cùng lớn. Chị có dự định sáng tác một ca khúc nào đấy vượt ra khỏi “cái bóng” của Tổ quốc nhìn từ biển?

- Không ai viết và nghĩ rằng đây là tác phẩm lớn, cũng chẳng ai viết để nhắm tới đỉnh cao. Muốn lên đỉnh cao thì anh phải bước lên các bậc thang. Và cần có các yếu tố hỗ trợ khác. Bài hát đó có một luồng cảm xúc rất mạnh được đẩy từ nhiều phía, từ bài thơ đầy cảm xúc đến bản phối khí hay. Và ra đời đúng thời điểm. Tất cả những cái đó đã cộng hưởng với nhau. Tác phẩm đó với tôi có rất nhiều kỷ niệm. Sau khi ca khúc ra đời, đi đến đâu, biết tôi là Quỳnh Hợp, mọi người bảo: Thích nhất là Tổ quốc nhìn từ biển.

* Chị có định gắn bó với mảng đề tài này để tạo nên một “lãnh địa” riêng?

- Nhắc đến các tác phẩm âm nhạc về biển đảo thì nhiều người đã nhắc đến Quỳnh Hợp. Điều đó không phải do tôi cố tình tạo “thương hiệu” mà do hiệu ứng tốt từ tác phẩm. Thực ra, khi mình đã có tình yêu thì rất khó rời, giống như khi đã phải lòng ai thì cứ yêu thế thôi.

* Xin cảm ơn nhạc sĩ!

YÊN LAN (thực hiện)