Ngày 29/8, Hội đồng Bảo an LHQ đã có cuộc họp mở về tình hình Trung Đông, tập trung vào tình hình nhân đạo tại Gaza, theo yêu cầu của Thụy Sĩ và Anh.
Đại diện các nước thành viên Hội đồng Bảo an đã nghe Quyền Trợ lý Tổng Thư ký LHQ phụ trách các vấn đề nhân đạo Joyce Msuya đọc báo cáo tóm tắt tình hình nhân đạo tại Gaza sau hơn 10 tháng nổ ra xung đột giữa Israel và Hamas.
Xung đột gây tổn thất lớn về người, với hơn 1.000 người Israel thiệt mạng, 108 con tin người Israel còn đang bị giam giữ. Về phía Palestine, hơn 40.000 người thiệt mạng và hơn 93.000 người bị thương ở Gaza, trong đó chủ yếu là phụ nữ và trẻ em.
Bà Msuya nhận định nỗ lực và hoạt động cứu trợ nhân đạo tại Gaza gặp thách thức nghiêm trọng. Lệnh sơ tán được Israel ban hành với số lượng tăng kỷ lục trong vài tuần gần đây đã gây ảnh hưởng lớn đến dân thường Gaza và các đội cứu trợ. Có đến hơn 88% diện tích lãnh thổ Gaza thuộc diện phải sơ tán, đẩy các cộng đồng dân cư phải sống trong tình cảnh bấp bênh.
Theo bà, người dân Gaza gặp vô vàn khó khăn, sống đông đúc, tập trung vào diện tích lãnh thổ ít ỏi còn lại, thiếu thốn nước sạch, điều kiện chăm sóc y tế. Họ phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực, thiếu nước uống, không nhà cửa...
Đề cập nhiệm vụ trước mắt, bà Msuya nhấn mạnh nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong triển khai thành công chiến dịch tiêm chủng phòng chống bại liệt cho trẻ em Gaza - căn bệnh mà thế giới từng cho rằng đã kiểm soát được.
Theo bà, cần phải bảo đảm an ninh và các tuyến đường mở thông tới các địa điểm tiêm chủng để ngăn chặn thảm họa dịch bệnh, cùng với đó là mở cửa cho hoạt động cứu trợ nhân đạo.
Tại cuộc họp, đại diện các nước đồng tình với báo cáo do bà Msuya trình bày, bày tỏ quan ngại về diễn biến leo thang bạo lực ở Bờ Tây, tái khẳng định sự cần thiết phải thiết lập một lệnh ngừng bắn, phóng thích con tin, mở thông các hành lang an toàn cho hoạt động nhân đạo và lâu dài là thực thi giải pháp hai nhà nước.
Cùng ngày, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông báo Israel và Hamas đã nhất trí tạm ngừng giao tranh ở Dải Gaza để tạo điều kiện cho việc triển khai chiến dịch tiêm vắcxin phòng bệnh bại liệt cho trẻ em.
Phát biểu họp báo, ông Rik Peeperkorn, người đứng đầu văn phòng WHO tại Bờ Tây và Gaza cho biết cơ quan y tế của LHQ này, cơ quan y tế của Hamas và Cơ quan Cứu trợ của LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) sẽ triển khai chiến dịch tiêm chủng từ ngày 1/9.
Theo ông Peeperkorn, hai đợt tiêm vắcxin đầu tiên sẽ được thực hiện từ 6h sáng đến 3h chiều theo giờ địa phương tại khu vực trung tâm Gaza trong 3 ngày; tiếp theo lần lượt đến khu vực phía Nam và phía Bắc Dải Gaza, mỗi đợt cũng diễn ra trong 3 ngày. Việc tạm dừng giao tranh cho mỗi đợt tiêm chủng kéo dài 3 ngày có thể được kéo dài sang ngày thứ 4 nếu cần thiết.
Trong diễn biên liên quan, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã kêu gọi Israel dừng ngay chiến dịch quân sự tại Bờ Tây trong bối cảnh khủng hoảng tại vùng lãnh thổ này leo thang. Trong tuyên bố được đưa ra ngày 29/8, người phát ngôn của Tổng thư ký LHQ cho biết ông Guterres quan ngại sâu sắc trước đợt không kích mới đây của Israel nhằm vào vùng Tulkarm và Tubas ở Bờ Tây, khiến nhiều người thương vong, gây tổn thất hạ tầng công cộng. Tổng thư ký cũng lên án mạnh mẽ thiệt hại về người, nhất là với trẻ em.
Trong lời kêu gọi chấm dứt bạo lực ở Bờ Tây, ông Guterres nhấn mạnh những diễn biến nguy hiểm mới đây đã thổi bùng căng thẳng ở Bờ Tây - khu vực vốn đã ở trong trạng thái bất ổn, làm suy yếu chính quyền Palestine (PA). Theo ông, quân đội Israel cần tuân thủ nghĩa vụ, quy định bắt buộc theo luật nhân đạo quốc tế; kiềm chế tối đa, chỉ sử dụng vũ lực khi không thể tránh được, bảo vệ dân thường an toàn cho dân thường.
Tổng Thư ký LHQ cũng kêu gọi giữ nguyên hiện trạng tại khu đền thiêng Al-Aqsa ở Jerusalem, bày tỏ quan ngại sâu sắc trước tuyên bố và hành vi nguy hiểm, mang tính kích động của Bộ trưởng an ninh Israel sau khi ông này đến thăm địa điểm trên.
Trong khi đó, trong cuộc gặp với phái đoàn Quốc hội Mỹ tại Cairo ngày 29/8, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah El-Sisi đã cảnh báo về những hậu quả nguy hiểm từ tình trạng leo thang bạo lực ở Bờ Tây, đồng thời kêu gọi thực hiện các thỏa thuận hợp pháp được quốc tế công nhận về giải pháp hai nhà nước.
Tuyên bố của Phủ Tổng thống Ai Cập cho biết tại cuộc gặp, Tổng thống El-Sisi và phái đoàn Quốc hội Mỹ do Thượng nghị sĩ Joni Ernst dẫn đầu đã thảo luận những diễn biến mới nhất tại Trung Đông cũng như các cuộc khủng hoảng vốn đang tác động tiêu cực đến các quốc gia trong khu vực.
Ông El-Sisi nhấn mạnh những hành động làm leo thang căng thẳng của Israel đang làm phức tạp thêm tình hình tại Trung Đông. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế phối hợp nỗ lực nhằm chấm dứt tình trạng bạo lực gia tăng ở các vùng lãnh thổ của Palestine.
Ông El-Sisi tái khẳng định Ai Cập cam kết tiếp tục nỗ lực, cùng với các bên tích cực, để chấm dứt cuộc xung đột vốn đã gây ra thảm họa nhân đạo nghiêm trọng hiện nay ở Gaza.
Các nghị sĩ Mỹ đánh giá cao vai trò của Ai Cập trong việc duy trì an ninh và hỗ trợ các nỗ lực hòa bình trong khu vực. Phái đoàn nghị sĩ Mỹ đặc biệt hoan nghênh những đóng góp quan trọng của Ai Cập vào các nỗ lực chung nhằm giảm leo thang căng thẳng cũng như vai trò then chốt của Cairo trong việc cung cấp, điều phối và vận chuyển viện trợ nhân đạo cho người dân Gaza kể từ khi cuộc xung đột ở dải đất này bắt đầu nổ ra vào tháng 10/2023.
Theo hãng thông tấn WAFA của Palestine, quân đội Israel ngày 28/8 đã tiến hành 4 cuộc đột kích vào các thành phố Jenin, Nablus, Tubas và Tulkarem ở Bờ Tây, khiến ít nhất 17 người Palestine thiệt mạng và 30 người khác bị thương. Các nguồn tin y tế của Palestine cho biết số người Palestine thiệt mạng ở Bờ Tây đã tăng lên 667 người kể từ khi cuộc xung đột ở Gaza bắt đầu nổ ra vào tháng 10 năm ngoái.
Ai Cập, cùng với Qatar và Mỹ, đã thực hiện vai trò trung gian hòa giải trong nhiều tháng nhằm đạt được thỏa thuận chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 10 tháng tại Gaza.
H.N (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
