Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã kêu gọi gấp rút hành động chống biến đổi khí hậu, đồng thời nhấn mạnh rằng nhiệt độ kỷ lục trong tháng 7 này cho thấy Trái Đất đã chuyển từ giai đoạn ấm lên sang "kỷ nguyên nung nóng toàn cầu".
Phát biểu tại trụ sở LHQ ở New York (Mỹ), Tổng Thư ký Guterres bày tỏ lo ngại khi nắng nóng gay gắt khắp Bắc Bán cầu trong "mùa hè khắc nghiệt". Ông nhấn mạnh: "Đối với toàn bộ hành tinh, điều đó là một thảm họa", đồng thời lưu ý rằng việc nhiệt độ không dịu mát trong những ngày tới sẽ khiến tháng 7 năm nay trở thành tháng nóng nhất trong lịch sử.
Người đứng đầu LHQ nhấn mạnh biến đổi khí hậu đang hiện hữu, gây tác động nghiêm trọng và đây mới chỉ là điểm khởi đầu: "Kỷ nguyên toàn cầu ấm lên đã kết thúc, Trái Đất đang bước vào kỷ nguyên sôi sục". Các tác động cực đoan của biến đổi khí hậu phù hợp với dự báo và hàng loạt cảnh báo của giới khoa học. Tuy nhiên, tốc độ của hiện tượng này đang diễn ra "đáng kinh ngạc".
Trước thực tế đáng báo động đó, Tổng Thư ký Guterres đã nhắc lại lời kêu gọi nhanh chóng hành động sâu rộng, đặc biệt là hạn chế tối đa việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Ông cảnh báo "Không khí không thể thở được. Nắng nóng tới ngưỡng không thể chịu đựng. Trong khi đó, các mức lợi nhuận từ nhiên liệu hóa thạch và hành động chống biến đổi khí hậu hiện không thể chấp nhận được. Tổng Thư ký LHQ nhấn mạnh: "Các nhà lãnh đạo phải đi đầu. Đừng do dự thêm nữa. Đừng tiếp tục viện thêm cớ. Đừng chờ đợi thêm người khác hành động trước".
Trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu dự kiến diễn ra vào tháng 9 tới, Tổng Thư ký LHQ Guterres kêu gọi các nước phát triển cam kết đạt mức trung hòa carbon sớm nhất vào năm 2040 và đối với các nền kinh tế mới nổi là năm 2050. Ông nhấn mạnh rằng thay vì tuyệt vọng trước các tác động tiêu cực, nhân loại cần gấp rút hành động ngăn chặn những hậu quả tồi tệ nhất, "phải biến một năm nóng như lửa đốt thành một năm đầy tham vọng".
* Theo nhận định của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) và Cơ quan theo dõi biến đổi khí hậu Copernicus (C3S) của Liên minh châu Âu (EU), tháng 7/2023 có thể được ghi nhận là tháng nóng nhất trong lịch sử thế giới và có thể là tháng nóng “chưa từng thấy” trong hàng nghìn năm qua.
Trong cảnh báo đưa ra ngày 27/7, hai cơ quan trên lưu ý rằng 3 tuần đầu tháng 7 này đã ghi nhận nền nhiệt trung bình toàn cầu cao hơn bất kỳ giai đoạn nào được chọn để so sánh.
Theo ông Carlo Buontempo, Giám đốc C3S, nền nhiệt trong giai đoạn nói trên cao “đáng kể” và chênh lệch so với các thời kỳ được so sánh lớn đến mức các nhà khoa học cho rằng các kỷ lục nhiệt độ đã bị phá vỡ ngay cả trước khi kết thúc tháng 7. Ông Buontempo nói thêm rằng các dữ liệu chính thức mới nhất và dữ liệu trong quá khứ cho thấy mức nhiệt trong giai đoạn 3 tuần đầu tháng 7 nói trên có thể “chưa từng thấy trong lịch sử thế giới cách đây vài nghìn năm”, thậm chí là 100.000 năm.
Trong tháng 7 này, nắng nóng gay gắt đã ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân ở nhiều nước châu Âu, châu Á và Bắc Mỹ, kèm theo đó là các vụ cháy rừng trên khắp Canada và nhiều nước Nam Âu. Kể từ cuối những năm 1800, thế giới đã chứng kiến nhiệt độ toàn cầu nóng lên khoảng 1,2 độ C. Mức nhiệt này đang gia tăng ở quy mô và tần suất lớn hơn do con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch. Kèm theo những đợt sóng nhiệt như vậy là sự gia tăng xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa bão và lũ lụt.
T.LÊ (tổng hợp TTXVN/Vietnam+)
