* Cơ quan Thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản hoãn phóng tên lửa H2A

Theo Tân Hoa xã, ngày 30/3, Trung Quốc đã phóng tên lửa đẩy Trường Chinh-2D lên quỹ đạo mang theo 4 vệ tinh viễn thám xếp thành chùm hình bánh xe.

Chùm vệ tinh PIESAT-1 được phóng lúc 18 giờ 50 giờ Bắc Kinh (tức 17 giờ 50 giờ Việt Nam) từ Trung tâm phóng vệ tinh Thái Nguyên ở tỉnh Sơn Tây miền Bắc Trung Quốc và sau đó đi vào quỹ đạo dự kiến.

Chùm vệ tinh PIESAT-1 có cấu trúc giống bánh xe gồm vệ tinh chính quay quanh "trục" trung tâm và 3 vệ tinh phụ cách đều nhau trong "bánh xe" hình elip và quay xung quanh vệ tinh chính. Các vệ tinh phụ này cách vệ tinh chính khoảng vài trăm mét.

Chùm vệ tinh PIESAT-1 có khả năng duy trì sự ổn định và an toàn không gian nhờ sự kiểm soát quỹ đạo chính xác thông qua các kết nối liên vệ tinh và kết nối đồng bộ hóa pha.

Bốn vệ tinh trong chùm vệ tinh PIESAT-1 được trang bị các radar khẩu độ tổng hợp đo giao thoa (InSAR) - công cụ hữu hiệu để đo những thay đổi trên mặt đất.

Các InSAR chụp 2 hình ảnh vào những thời điểm khác nhau bằng các tín hiệu radar phản xạ từ khu vực mục tiêu trên Trái Đất, sau đó cho chúng giao thoa với nhau để tạo ra các bản đồ gọi là ảnh giao thoa, cho thấy sự dịch chuyển trên mặt đất giữa 2 khoảng thời gian.

So với các InSAR truyền thống, chùm vệ tinh PIESAT xếp theo hình bánh xe có thể tạo ra nhiều đường cơ sở giao thoa hơn, do đó tăng hiệu quả vẽ bản đồ.

PIESAT-1 chủ yếu được sử dụng để cung cấp các dịch vụ dữ liệu viễn thám thương mại, có khả năng tiến hành đo đạc đất đai toàn cầu hiệu quả cao và nhanh.

PIESAT có thể thực hiện theo dõi biến dạng ở mức mm để xác định tình trạng đất lún, sụt lở, qua đó có thể phát hiện sớm các thảm họa địa chất lớn.

PIESAT-1 được công ty chế tạo vệ tinh Galaxy Space Beijing Network Technology thiết kế và công ty PIESAT - nhà cung cấp dịch vụ vận hành và ứng dụng vệ tinh tại Trung Quốc - quản lý.

Tên lửa đẩy Trường Chinh 2D là tên lửa đẩy 2 tầng với lực đẩy cất cánh 300 tấn. Đây là chuyến bay thứ 469 của tên lửa đẩy Trường Chinh.

* Cơ quan Thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) ngày 31/3 thông báo lùi kế hoạch phóng tên lửa H2A đến tháng 8 hoặc lâu hơn, thay vì vào tháng 5 như kế hoạch ban đầu.

Hãng tin Kyodo dẫn nguồn thạo tin cho biết JAXA vẫn chưa đưa ra lịch trình cụ thể cho các vụ phóng tên lửa mới, sau thất bại trong vụ phóng tên lửa H3 vào đầu tháng 3 và tên lửa Epsilon-6 hồi tháng 10/2022. Nguồn tin cho biết tên lửa H2A, hiện đang được lên kế hoạch duy trì hoạt động cho đến lần phóng thứ 50, có thể chịu ảnh hưởng nếu công tác nghiên cứu xác định nguyên nhân thất bại của H3 bị kéo dài.

JAXA đã thực hiện 46 lần phóng H2A, với lần gần đây nhất là vào tháng 1/2023, đánh dấu sứ mệnh thành công thứ 40 liên tiếp của tên lửa này.

Vụ phóng tiếp theo ban đầu được ấn định vào tháng 5 và cũng là lần phóng thứ 47 của H2A sẽ mang theo tàu đổ bộ lên Mặt Trăng SLIM do JAXA phát triển.

Vụ phóng này được lên kế hoạch nhằm thử nghiệm công nghệ hạ cánh chính xác trên Mặt Trăng. Do đó, vụ phóng sẽ cần diễn ra từ tháng 8 trở đi để đảm bảo tàu có thể đi vào quỹ đạo để tiếp cận bề mặt của Mặt Trăng. 

Tên lửa H3 là thế hệ tiếp theo của H2A. Trong buổi phóng thử nghiệm ngày 7/3, ít phút sau khi phóng H3, JAXA đã buộc phải kích hoạt chế độ tự hủy vì động cơ giai đoạn 2 của tên lửa hoạt động không như tính toán.

Hồi tháng 10/2022, tên lửa cỡ nhỏ Epsilon-6 cũng đã phải tự hủy vài phút sau khi được phóng vì đi chệch quỹ đạo.

T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)