Biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2 ít khả năng gây hội chứng COVID kéo dài như các biến thể trước đó. Đây là kết quả của một nghiên cứu đầu tiên về việc này được thực hiện ở Vương quốc Anh, đăng trên tạp chí y học The Lancet ngày 16/6.
Hội chứng COVID kéo dài, bao gồm các triệu chứng từ mệt mỏi đến sương mù não, có thể kéo dài nhiều tuần hoặc nhiều tháng sau nhiễm. Các triệu chứng này được thừa nhận là một vấn đề y tế cộng đồng và các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu xem liệu Omicron có đặt ra nguy cơ lớn như các biến thể trước đó hay không.
Các nhà nghiên cứu tại trường King's College London sử dụng dữ liệu từ một ứng dụng nghiên cứu triệu chứng ZOE COVID, và phát hiện rằng tỉ lệ xuất hiện các triệu chứng COVID kéo dài sau nhiễm trong làn sóng lây nhiễm biến thể Omicron thấp hơn 20-50% so với làn sóng lây nhiễm biến thể Delta trước đó tại Anh. Tỉ lệ trên có sự thay đổi tùy theo độ tuổi và thời điểm tiêm mũi vắc xin gần nhất.
Đây là nghiên cứu hàn lâm đầu tiên chỉ ra rằng Omicron không có nguy cơ lớn gây hội chứng COVID kéo dài nhưng không đồng nghĩa với việc số bệnh nhân có hội chứng này đang giảm.
Thực tế là dù nguy cơ mắc hội chứng COVID kéo dài đang giảm sau nhiễm Omicron, số người nhiễm tăng cao hơn khi xuất hiện biến thể này, vì vậy số người bị ảnh hưởng trên thực tế của đại dịch COVID-19 cũng cao hơn.
TS Claire Steves, đứng đầu nghiên cứu trên, cho biết đây là một tin tốt lành nhưng mọi người không nên từ bỏ việc theo dõi các triệu chứng COVID kéo dài của mình.
Theo Cục Thống kê quốc gia Anh, 438.000 người Anh đã mắc hội chứng COVID kéo dài sau khi nhiễm Omicron, tương đương 24% tổng số người có hội chứng này từ đầu dịch.
Nguy cơ mắc hội chứng COVID kéo dài sau nhiễm Omicron thấp hơn Delta nhưng chỉ đối với những người đã tiêm đủ các mũi vắc xin cơ bản. Hiện chưa có sự khác biệt về thống kê đối với những người đã tiêm mũi tăng cường.
Trong nghiên cứu trên, 4,5% trong số 56.003 người được nghiên cứu trong thời điểm đỉnh dịch Omicron (từ tháng 12/2021 đến tháng 3/2022) có các triệu chứng COVID kéo dài. Con số này trong làn sóng lây nhiễm Delta là 10,8%. Số liệu này không so sánh giữa những người đã tiêm và chưa tiêm vắc xin.
Nhóm nghiên cứu cho rằng cần thêm các nghiên cứu khác để giải thích tại sao Omicron có ít nguy cơ gây hội chứng COVID kéo dài.
* Các nhà khoa học Úc tin rằng họ đang tiến sát mục tiêu giải mã nguyên nhân gây ra tình trạng "sương mù não" - một triệu chứng phổ biến của hội chứng COVID kéo dài.
Nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học La Trobe, được công bố trên Nature Communications ngày 16/6, đã chỉ ra những điểm tương đồng giữa tác động của việc mắc COVID-19 và giai đoạn đầu của các bệnh thoái hóa thần kinh như chứng sa sút trí tuệ.
Nghiên cứu này cung cấp những dấu hiệu đầu tiên về việc một số triệu chứng của hội chứng COVID kéo dài là do các khối amyloid (một protein bất thường) trú ngụ trong não gây ra, tương tự như những triệu chứng phát hiện ở những người mắc bệnh Alzheimer và Parkinson. Các khối amyloid độc hại này bao gồm các mảng protein cứng, cản trở các tế bào thần kinh trong não.
Chuyên gia hóa lý sinh - TS Nick Reynolds làm việc tại Viện Khoa học Phân tử thuộc Đại học La Trobe cho biết các khối protein nói trên có thể là nguyên nhân gây ra một số triệu chứng suy nhược dai dẳng nhất của hội chứng COVID kéo dài.
Theo ước tính, hội chứng COVID kéo dài đã ảnh hưởng đến hơn 100 triệu người kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Hội chứng này có thể dẫn đến các bệnh như mất trí nhớ, rối loạn cảm giác, đau đầu nghiêm trọng và thậm chí là đột quỵ.
Ông Reynolds cho biết nếu các nghiên cứu sâu hơn xác nhận các khối amyloid góp phần gây ra tình trạng "sương mù não", thì các loại thuốc đã được sử dụng để chống lại bệnh Alzheimer và Parkinson có thể sẽ phát huy hiệu quả đối với những người mắc hội chứng COVID kéo dài.
Theo ông Reynolds, đã có nhiều nghiên cứu về những rối loạn về não trong 30 năm qua, và những kết quả này có thể mang lại những kiến thức vô giá trong cuộc chiến chống COVID kéo dài.
Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm hiểu xem liệu các khối amyloid tương tự có thể được hình thành từ các mảnh của protein SARS-CoV-2 hay không và họ đã tìm thấy hai mảnh protein ORF6 và ORF10. Kết quả nuôi cấy trong phòng thí nghiệm cho thấy hai mảnh protein này rất độc hại đối với các tế bào não người.
Theo các nhà nghiên cứu, mặc dù có bằng chứng cho thấy virus SARS-CoV-2 có thể xâm nhập não của người bị nhiễm bệnh, nhưng các cơ chế chính xác gây ra các triệu chứng về thần kinh hiện vẫn chưa được hiểu rõ. Ông Reynolds cho biết bước tiếp theo trong công tác nghiên cứu của ông cùng cộng sự sẽ là hợp tác với các chuyên gia y học Úc và quốc tế để xác nhận giả thuyết về các khối amyloid.
T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
