* EU chuẩn bị tuyên bố kết thúc giai đoạn khẩn cấp của đại dịch

Ngày 26/4, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus kêu gọi các quốc gia duy trì giám sát các ca mắc COVID-19, cho rằng thế giới đang "xem nhẹ" cách thức virus lây lan do tỉ lệ xét nghiệm giảm.

Phát biểu họp báo tại trụ sở WHO ở Geneva, người đứng đầu WHO nêu rõ trong tuần qua, WHO nhận được báo cáo về hơn 15.000 ca bệnh không qua khỏi do COVID-19, mức theo tuần thấp nhất kể từ tháng 3/2020. Dù đây là xu hướng đáng hoan nghênh, song khi mà nhiều nước giảm xét nghiệm, WHO sẽ ngày càng nhận được ít thông tin về cách thức lây lan và giải trình tự. Điều này khiến thế giới ngày càng khó nắm bắt được các mô hình lây truyền và tiến hóa của virus.

Trong khi đó, ông William Rodriguez, người đứng đầu liên minh chẩn đoán toàn cầu FIND, cũng phản ánh việc chính phủ nhiều nước giảm theo dõi các ca mắc COVID-19 trong những tháng gần đây. Theo ông Rodriguez, trong 4 tháng qua, dù làn sóng dịch do biến thể Omicron lan mạnh, song tỉ lệ xét nghiệm đã giảm từ 70%-90% trên toàn cầu. Điều đáng ngạc nhiên là tỉ lệ xét nghiệm giảm cho dù việc tiếp cận với xét nghiệm chính xác đã thuận lợi hơn nhiều so với trước. Ông Rodriguez cho rằng việc cắt giảm xét nghiệm COVID-19 sẽ khiến thế giới trở nên "mù mịt" trước những gì đang xảy ra với virus SARS-CoV-2. 

COVID-19 đã khiến hơn 6 triệu người trên toàn cầu tử vong kể từ dịch bệnh này bùng phát vào cuối năm 2019. Trong khi nhiều nước đang dần dỡ bỏ những biện pháp phòng dịch và trở về cuộc sống như trước, WHO cho rằng dịch bệnh vẫn chưa kết thúc. Tổng Giám đốc Ghebreyesus cảnh báo virus SARS-CoV-2 chưa biến mất. Ông nhấn mạnh loại virus này vẫn đang lây lan, biến đổi và gây ra các ca tử vong. Theo người đứng đầu WHO, mối đe dọa về một biến thể mới nguy hiểm là hiện hữu và dù số ca tử vong giảm, con người vẫn chưa hiểu rõ hết những hậu quả về lâu dài đối với những người đã khỏi bệnh này.

Trong diễn biến khác, Ủy ban châu Âu (EC) ngày 26/4 cho biết chuẩn bị tuyên bố Liên minh châu Âu (EU) đã thoát khỏi giai đoạn khẩn cấp của đại dịch COVID-19 và bước vào một giai đoạn mới, trong đó việc sàng lọc phải được ưu tiên và giám sát lây nhiễm tương tự như quy trình thực hành đối với bệnh cúm.

Theo dự thảo của EC dự kiến được công bố và thông qua ngày 27/4, cột mốc này đạt được sau khi tỉ lệ nhiễm bệnh và tử vong do đại dịch ở EU giảm dần do sự lây lan của biến thể Omicron, ít độc lực hơn biến thể trước đó và nhờ khả năng miễn dịch của hơn 70% dân số châu Âu, trong đó một nửa đã được tiêm mũi tăng cường. Brussels ưu tiên một cách tiếp cận "tránh tình trạng khẩn cấp, hướng tới một phương thức quản lý đại dịch khả thi hơn".

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quyết định thời điểm bắt đầu và kết thúc đại dịch, một động thái có ý nghĩa pháp lý rộng rãi đối với nhiều ngành bao gồm bảo hiểm và các hãng dược phẩm. Tuy nhiên, WHO vẫn chưa cho rằng đại dịch COVID-19 đã kết thúc.

Trong khi đó, EU cảnh báo rõ ràng "COVID-19 vẫn hiện diện ở đây", có khả năng là sự xuất hiện của các biến thể mới và "sự cảnh giác và chuẩn bị" do đó vẫn cần thiết. Các chính phủ EU được khuyến cáo nên giữ nguyên trạng thái của mình và sẵn sàng áp dụng các biện pháp khẩn cấp nếu cần thiết.

Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại Ba Lan. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo EC, cần có một cách tiếp cận mới để giám sát đại dịch và sàng lọc có hệ thống những người có triệu chứng của bệnh và những người mà họ đã tiếp xúc - một biện pháp mà một số quốc gia trong khối đã từ bỏ. Dự thảo của EC cũng nhấn mạnh, vắc xin vẫn cần thiết trong cuộc chiến chống lại COVID-19, khuyến nghị các nước EU xem xét các chiến lược để tăng cường tiêm chủng cho trẻ em trước năm học tới.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador ngày 26/4 tuyên bố chấm dứt tình trạng khẩn cấp do dịch COVID-19 và khẳng định đại dịch gần như đã biến mất ở quốc gia này.

Phát biểu họp báo, nhà lãnh đạo Mexico cho biết số ca mắc và tử vong do COVID-19 tại quốc gia này ngày càng giảm, do đó mặc dù vẫn tiếp tục giải quyết những vấn đề liên quan đến đại dịch, Mexico sẽ chuyển sang tập trung vào tăng cường hệ thống chăm sóc sức khỏe quốc gia.

Về phần mình, Thứ trưởng Y tế Hugo Lopez-Gatell cho biết Mexico đã trải qua 4 đỉnh dịch và trong 3 tháng qua dịch bệnh đã thuyên giảm mà không xuất hiện thêm biến thể nào của virus SARS-CoV-2. Ông Lopez-Gatell cũng tuyên bố từ ngày 28/4 tới, người dân sẽ bắt đầu đăng ký tiêm phòng COVID-19 cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Cùng ngày, Bộ Y tế Panama cho biết sẽ áp dụng mũi tiêm thứ 4 cho người trên 12 tuổi bị suy giảm miễn dịch, trong bối cảnh số ca mắc hàng ngày đang tăng nhẹ tại quốc gia này. Người dân trên 50 tuổi cũng có thể đăng ký tiêm mũi tăng cường theo nguyện vọng cá nhân. Tại Panama, 87,2% dân số trong độ tuổi tiêm chủng (tức trên 5 tuổi) đã được tiêm một mũi vắc xin và 77,3% đã tiêm hai mũi. Tỉ lệ dân số trên 16 tuổi được tiêm nhắc lại là 47,8%.

Ngày 26/4, Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào cho biết đã tổ chức cuộc họp thảo luận về điều kiện và biện pháp liên quan đến việc mở cửa hoàn toàn đất nước kể từ đầu tháng 5. Theo phóng viên TTXVN tại Vientiane, các thủ tục cho phép du khách nhập cảnh sẽ giống như trước khi có dịch COVID-19 và bổ sung thêm giấy chứng nhận tiêm vắc xin ngừa COVID-19 đầy đủ, có xác nhận xét nghiệm âm tính trước khi nhập cảnh để không phải cách ly y tế.

Đây là một trong những chính sách thu hút khách du lịch đến Lào, góp phần giải quyết khó khăn kinh tế quốc gia, tạo thêm việc làm và cải thiện thu nhập cho người dân địa phương sau khi chịu ảnh hưởng nặng nề vì đại dịch COVID-19. Việc mở cửa đón du khách trở lại được kỳ vọng giúp Lào cải thiện đáng kể nguồn thu nhập trong bối cảnh đất nước đang có nhu cầu ngoại hối lớn để phục vụ phát triển kinh tế.

Cũng trong ngày 26/4, Bộ Y tế Israel cho hay đã phát hiện 2 trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể phụ BA.5 của biến thể Omicron trong số những người nhập cảnh tại sân bay quốc tế Ben Gurion. Theo thông báo của Bộ Y tế Israel, hai du khách có kết quả xét nghiệm dương tính với biến thể phụ BA.5.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ các du khách này tới từ địa điểm nào, cũng như việc họ có cùng đi với nhau hay không. Thông báo trên cũng cho biết Israel phát hiện thêm một ca nhiễm biến thể phụ BA.4, nâng tổng số người nhiễm biến thể này lên 4 người.

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)