* Phát hiện kháng thể mới có tiềm năng giúp điều trị COVID-19

Một nhóm chuyên gia của trường Đại học Tel Aviv (Israel) ngày 3/11 thông báo đã xác định được một số loại protein khiến virus SARS-CoV-2 có khả năng gây tổn thương nghiêm trọng tới mạch máu, dẫn tới tỉ lệ tử vong cao đối với bệnh nhân mắc COVID-19.

Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, nghiên cứu do các chuyên gia của khoa Kỹ thuật Y sinh, trường Khoa học Thần kinh Sagol, khoa Khoa học Đời sống và trường Khoa học Máy tính Blavatnik - đều thuộc Đại học Tel Aviv - cùng một đối tác tại Viện Khoa học Đời sống thuộc Đại học Hebrew thực hiện. Kết quả của nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí eLife.

Nhóm nghiên cứu tiếp cận vấn đề dựa trên thực tế là tỉ lệ bệnh nhân tử vong do các triệu chứng liên quan đến mạch máu và đông máu, ví dụ đột quỵ hay đau tim, cao gấp 3 lần so với các nguyên nhân từ hệ hô hấp. Lý do là các bệnh nhân đã bị virus làm tổn thương nghiêm trọng tới mạch máu hoặc các tế bào nội mô trong mạch máu.

Virus SARS-CoV-2 được cho là khá đơn giản, nó bao gồm tổng cộng 29 loại protein khác nhau (so với hàng chục nghìn loại protein được tạo ra bởi cơ thể con người).

Các nhà khoa học đã sử dụng chuỗi RNA của mỗi protein của virus để đưa vào tế bào mạch máu của người trong phòng thí nghiệm.

Qua kiểm tra phản ứng, họ đã xác định được “danh tính” 5 trong tổng số 29 protein nói trên.

Tiến sĩ Ben Maoz, đồng chủ nhiệm đề tài nghiên cứu, nói: "Virus được coi là một thực thể và chúng tôi muốn tìm ra loại protein nào trong virus gây ra tình trạng đông máu ở bệnh nhân mắc COVID-19. Qua nghiên cứu chúng tôi phát hiện khi SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể, nó bắt đầu tạo ra 29 protein và một con virus mới sẽ được hình thành. Con virus đó lại tạo ra 29 protein mới.

Trong quá trình đó, các mạch máu của bệnh nhân biến từ dạng ống đặc trở thành dạng lưới, đồng thời chứng đông máu xuất hiện. Sau khi kiểm tra kỹ lưỡng tác động của từng loại trong số 29 protein, chúng tôi đã xác định được 5 protein có sức tàn phá lớn nhất tới các tế bào nội mô. Ngoài ra, chúng tôi còn sử dụng mô hình trên máy tính để tính toán các protein nào có khả năng tác động tới các mô khác mà không cần làm thí nghiệm".

Theo nhóm nghiên cứu, việc xác định được các protein tàn phá mạch máu của virus SARS-CoV-2 có thể mang lại hy vọng trong cuộc chiến chống COVID-19 bằng cách định hướng sản xuất thuốc điều trị hoặc thuốc hỗ trợ giảm thiểu tổn hại mạch máu cho các bệnh nhân.

Các nhà khoa học tại Đại học Duke và Đại học North Carolina ở Chapel Hill, Mỹ, đã phát hiện kháng thể mới giúp giảm nguy cơ bệnh nặng khi nhiễm các chủng virus corona, trong đó có cả chủng gây bệnh COVID-19 và bệnh SARS.

Kết quả nghiên cứu này đã được đăng tải trên tạp chí khoa học Science Translational Medicine số ra ngày 2/11.

Một nhóm nghiên cứu tại Viện vắc xin cho con người Duke (DHVI) đã phát hiện ra kháng thể trên và tiến hành thử nghiệm trên động vật tại Đại học North Carolina.

Giám đốc DHVI, đồng tác giả nghiên cứu trên, Barton Haynes, cho rằng "kháng thể này có khả năng trở thành một phương pháp điều trị cho dịch bệnh hiện nay”.

Theo ông, kháng thể trên cũng có thể có hiệu quả trong trường hợp xảy ra các đợt bùng phát dịch bệnh trong tương lai, khi các chủng virus corona khác lây lan từ vật chủ là động vật sang con người.

Ông Haynes và các đồng nghiệp tại DHVI đã phân lập được kháng thể này bằng cách phân tích mẫu máu của một bệnh nhân từng nhiễm virus SARS-CoV-1, nguyên nhân gây ra dịch SARS vào đầu những năm 2000, và từ một bệnh nhân mắc COVID-19 hiện nay.

Họ đã xác định được hơn 1.700 kháng thể mà hệ thống miễn dịch tạo ra, có khả năng liên kết tại các vị trí cụ thể trên virus, giúp ngăn chặn mầm bệnh lây nhiễm vào tế bào.

Khi virus đột biến, nhiều liên kết bị thay đổi hoặc bị loại bỏ, khiến các kháng thể bị vô hiệu hóa. Nhưng cũng có những vị trí trên virus không thay đổi dù chúng đột biến.

* Các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu kháng thể nhằm vào những vị trí này vì chúng có khả năng đạt hiệu quả cao ngay cả đối với các chủng virus khác nhau.

Trong số 1.700 kháng thể từ hai bệnh nhân trên, các nhà nghiên cứu tại Đại học Duke đã tìm thấy 50 kháng thể có khả năng liên kết với cả virus SARS-CoV-1 cũng như SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 hiện nay.

Phân tích sâu hơn cho thấy trong số đó, một kháng thể phản ứng chéo có thể liên kết với nhiều loại virus corona khác trên động vật, ngoài hai tác nhân gây bệnh lây nhiễm cho người nêu trên.

Ông Haynes nhấn mạnh kháng thể này gắn tại một vị trí không thay đổi trên virus dù trải qua nhiều đột biến, do đó kháng thể có thể vô hiệu hóa một loạt các chủng virus corona.

Sau khi phân lập được kháng thể, DHVI đã chuyển kết quả cho các nhà nghiên cứu tại UNC, những người có chuyên môn về virus corona ở động vật.

Nhóm nghiên cứu UNC đã thử nghiệm trên chuột để xác định xem liệu kháng thể có thể ngăn chặn lây nhiễm một cách hiệu quả hay giảm thiểu các triệu chứng nặng hay không.

Kết quả cho thấy kháng thể này thực hiện được cả 2 chức năng này. Kháng thể trên đã giúp bảo vệ chuột trước bệnh SARS, COVID-19 và các biến thể của virus SARS-CoV-2 như Delta, cũng như nhiều virus corona ở động vật có khả năng gây ra dịch bệnh ở người.

T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)