* 5 nước chuẩn bị khởi kiện Iran
Người phát ngôn cơ quan tư pháp Iran, ông Gholamhossein Esmaili ngày 14/1 cho biết cơ quan này đã bắt giữ một số nhân vật liên quan đến vụ máy bay Ukraine rơi tại Iran.
Trong tuyên bố mới nhất cùng ngày, Tổng thống Iran Hassan Rouhani nhấn mạnh Tehran sẽ "trừng trị" tất cả những đối lượng liên quan vụ việc này. Nhà lãnh đạo Iran nêu rõ cơ quan chức năng nước này sẽ điều tra kỹ lưỡng vụ máy bay chở khách của Ukraine trúng tên lửa của Iran, đồng thời khẳng định đây là lỗi lầm không thể tha thứ.
Ông đánh giá việc các lực lượng vũ trang thừa nhận lỗi gây ra vụ máy bay rơi là một bước khởi đầu tốt đẹp, đồng thời nhấn mạnh cần đảm bảo không để tái diễn vụ việc tương tự. Ông Rouhani cho biết thêm Chính phủ Iran có trách nhiệm đối với công dân Iran và công dân các nước khác thiệt mạng trong vụ máy bay rơi nói trên.
Liên quan đến vụ Iran bắn nhầm máy bay chở khách của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine (UIA), ngày 13/1, Ngoại trưởng Ukraine Vadym Prystaiko cho biết năm quốc gia có công dân thiệt mạng trong vụ hồi tuần trước sẽ gặp nhau ở London (Anh) vào ngày 16/1 để thảo luận về hành động pháp lý.
Phát biểu bên lề chuyến thăm chính thức tới Singapore, ông Prystaiko nói rằng năm quốc gia trên cũng sẽ thảo luận vấn đề bồi thường và điều tra vụ việc. Theo Ngoại trưởng Ukraine, những ý kiến của Iran về việc chiếc máy bay của UIA bị bắn hạ khi bay gần một khu vực quân sự nhạy cảm trong thời gian căng thẳng leo thang là “vô lý".
Ông nói rằng máy bay của Ukraine đã được đăng ký và xác định đang bay trong tuyến bay quốc tế được các nhân viên điều vận cho phép nên không có gì bất thường trong hoạt động của nó. Theo Ngoại trưởng Prystaiko, năm quốc gia có thể kiện Iran bao gồm Canada, Thụy Điển, Afghanistan và một quốc gia thứ năm không nêu tên.
Cùng ngày, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho rằng các nạn nhân thiệt mạng trong vụ rơi máy bay có thể vẫn còn sống nếu không xảy ra căng thẳng trong khu vực. Các điều tra viên Canada tới Tehran ngày 13/1 sẽ được phép tiếp cận các mảnh vỡ và hộp đen của chiếc máy bay chở khách Ukraine bị tên lửa Iran bắn hạ hồi tuần trước.
Phát biểu tại một cuộc họp báo, Chủ tịch Ủy ban An toàn Giao thông Canada (TSB) Kathy Fox nói: “Chúng tôi không được biết đầy đủ về phạm vi cuộc điều tra. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy Iran sẽ cho phép TSB đóng vai trò tích cực hơn mức bình thường được phép".
Bốn nhà điều tra của Canada được mời tới Iran để tham gia vào việc tải xuống, phân tích hộp đen ghi âm buồng lái và hộp đen dữ liệu. Họ cũng sẽ được phép đến hiện trường rơi máy bay và tiếp cận các mảnh vỡ máy bay.
Trong khi đó, Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) cho biết đã chấp nhận đề nghị của Iran về việc đưa ra lời khuyên chuyên môn hỗ trợ cho cuộc điều tra. Chuyến bay mang số hiệu PS752 của hãng hàng không UIA gặp nạn khi đang trên hành trình từ thủ đô Tehran của Iran tới thủ đô Kiev của Ukraine sáng 8/1.
Chiếc máy bay Boeing 737 cất cánh chỉ vài giờ sau khi Iran phóng hàng chục tên lửa đạn đạo vào hai căn cứ quân sự của Mỹ ở Iraq nhằm đáp trả việc Mỹ không kích sân bay Baghdad khiến tướng Qasem Soleimani của Iran thiệt mạng. Iran đã thừa nhận các lực lượng vũ trang nước này bắn nhầm máy bay của Ukraine, khiến 176 người thiệt mạng.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/ Vietnam+)
