* Tổng thống Trump tuyên bố không quan tâm nếu Iran muốn đàm phán
Ngày 12/1, các nhà lãnh đạo Anh, Pháp và Đức đã ra tuyên bố chung kêu gọi Iran quay trở lại tuân thủ đầy đủ thỏa thuận hạt nhân 2015 với các cường quốc thế giới và kiềm chế vi phạm thêm.
Trong tuyên bố chung được Văn phòng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron công bố, các nhà lãnh đạo ba nước nêu rõ: "Chúng tôi kêu gọi Iran đảo ngược mọi biện pháp trái với thỏa thuận và quay trở lại tuân thủ đầy đủ thỏa thuận. Chúng tôi cũng kêu gọi Iran kiềm chế không có thêm hành động vi phạm hay gia tăng căng thẳng. Chúng tôi vẫn duy trì sự sẵn sàng trong phối hợp với Iran trong vấn đề này nhằm bảo vệ sự ổn định của khu vực".
Cùng ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã thống nhất tiếp tục nỗ lực để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran, còn được gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JPCOA).
Theo thông báo, hai nhà lãnh đạo cũng kêu gọi tất cả các bên liên quan đến leo thang căng thẳng mới nhất giữa Iran và Mỹ thể hiện sự kiềm chế. Hai quốc gia này đang đứng trước bờ vực xung đột quân sự sau khi Mỹ ám sát một vị tướng hàng đầu của Iran, song vẫn tránh được một cuộc chiến nổ ra.
Những tuyên bố trên được đưa ra trong thời điểm châu Âu đang nỗ lực để cứu thỏa thuận hạt nhân lịch sử ký với Iran năm 2015, vốn bị suy yếu nghiêm trọng sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi vào năm 2018 và tiếp theo Iran cũng dần hủy bỏ các cam kết của mình, hiện đã ở bước thứ 5.
Ba nước châu Âu tham gia thỏa thuận là Anh, Pháp và Đức đều nhấn mạnh cam kết cứu thỏa thuận, bất chấp việc tổng thống Mỹ Donald Trump gây sức ép kêu gọi châu Âu tiếp bước Mỹ.
Liên quan đến tình hình căng thẳng giữa Mỹ - Iran, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/1 tuyên bố rằng ông không quan tâm nếu các quan chức Iran muốn đàm phán với Mỹ. Trên tài khoản Twitter, ông Trump viết: "Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien cho rằng các lệnh trừng phạt và các cuộc biểu tình sẽ bóp nghẹt Iran và buộc Tehran phải đàm phán. Thực ra, tôi không quan tâm nếu Iran muốn đàm phán. Việc đàm phán sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào họ, nhưng phải không sở hữu vũ khí hạt nhân và không sát hại người biểu tình".
Bình luận trên được Tổng thống Trump đưa ra sau khi ông Robert O'Brien trong cuộc trả lời phỏng vấn trên Fox News Sunday cho biết Iran sẽ sớm không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tham gia đàm phán với chính quyền Trump vì ông cho rằng các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ đã thành công trong việc gia tăng sức ép đối với Tehran.
Căng thẳng leo thang đỉnh điểm giữa Mỹ và Iran khi Washington tiến hành các cuộc không kích gần sân bay quốc tế của Iraq khiến Tướng cấp cao Iran Qasem Soleimani thiệt mạng. Để trả đũa Mỹ, Iran đã tiến hành các cuộc tấn công tên lửa nhằm vào hai căn cứ quân sự ở Iraq, nơi có binh lính Mỹ đồn trú.
Sau hành động của Iran, Tổng thống Trump đã ra lệnh áp thêm các lệnh trừng phạt mới đối với Iran trong nỗ lực gia tăng sức ép tối đa đối với quốc gia Trung Đông này.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
