* Các quốc gia châu Á chuẩn bị sơ tán công nhân khỏi Iraq và Iran
Ngày 6/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump tái khẳng định lập trường rằng Iran sẽ không được phép sở hữu một vũ khí hạt nhân nào.
Trên trang Twitters cá nhân, ông chủ Nhà Trắng viết: "Iran sẽ không bao giờ có vũ khí hạt nhân". Tuyên bố trên được đưa ra một ngày sau khi Tehran thông báo sẽ từ bỏ các cam kết làm giàu urani.
Một người phát ngôn chính phủ nói rằng nước này sẽ không tuân thủ bất kỳ giới hạn nào được đặt ra trong thỏa thuận hạt nhân về số lượng máy ly tâm để làm giàu urani mà họ có thể sử dụng, điều này đồng nghĩa sẽ không có giới hạn đối với năng lực và cấp độ làm giàu urani hoặc quá trình nghiên cứu và phát triển hạt nhân của Iran. Từ nay, những vấn đề này sẽ phụ thuộc vào nhu cầu kỹ thuật của Iran.
Liên quan đến các tuyên bố đáp trả nhau sau khi Mỹ tiến hành không kích bằng máy bay không người lái nhằm vào sân bay quốc tế ở thủ đô Baghdad của Iraq hôm 3/1 khiến tướng Iran Qassem Soleimani, Tư lệnh đơn vị Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cùng một tướng của Iraq thiệt mạng, Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, khoa học và văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) Audrey Azoulay, nêu rõ cả Iran và Mỹ phải tôn trọng công ước yêu cầu các quốc gia bảo tồn các di sản văn hóa thế giới.
Theo ông Azoulay, hai nước đều đã ký công ước năm 1972, theo đó buộc các quốc gia trên thế giới không được tiến hành bất kỳ biện pháp nào, có thể phá hoại trực tiếp hoặc gián tiếp các di sản văn hóa hay thiên nhiên của các nước khác.
Trước đó, Tổng thống Trump đã cảnh báo "đáp trả mạnh tay" nếu Iran tìm cách trả thù cho vụ tấn công của Mỹ nhằm vào Tướng Soleimani và các mục tiêu tấn công có thể bao gồm cả những địa điểm văn hóa tại Iran, quốc gia có bề dày di sản cổ.
Quyết định trên của Iran là bước đi mới nhất của Tehran trong việc rút lại các cam kết trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 với nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Đức), còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) sau khi Mỹ sát hại Tướng Qassem Soleimani IRGC.
Vụ không kích "có địa chỉ" của Mỹ đã không chỉ khiến quan hệ giữa Mỹ với Iran và Iraq đặc biệt căng thẳng, mà còn khiến khu vực có nguy cơ rơi vào vòng xoáy bạo lực mới.
Theo phóng viên TTXVN tại Washington, hãng tin AP đưa tin các quốc gia châu Á đang chuẩn bị sơ tán các công nhân nước ngoài khỏi Iraq và Iran trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Tehran và Washington.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã ra lệnh cho quân đội Philippines chuẩn bị sẵn sàng máy bay và tàu nhằm tiến hành các hoạt động sơ tán trong trường hợp căng thẳng leo thang.
Theo thượng nghị sĩ quốc hội Philippines là Christopher Lawrence Go - người đã tham dự một cuộc họp của các quan chức quốc phòng, quân sự và cảnh sát theo yêu cầu của ông Duterte - cho biết Tổng thống Philippines cũng đã ra lệnh cho Lực lượng Vũ trang Philippines chuẩn bị triển khai các phương tiện quân sự để hồi hương người Philippines từ khu vực Trung Đông, đặc biệt là từ hai nước Iran và Iraq.
Trong khi đó, các quan chức Hàn Quốc đang thảo luận về cách tăng cường an ninh cho gần 1.900 người Hàn Quốc ở hai quốc gia Tây Á này, còn phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ nói với hãng AP rằng quốc gia này chưa có kế hoạch sơ tán bất kỳ công dân nào của quốc gia này.
Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar cho biết ông đã nói chuyện với cả Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Bộ trưởng Ngoại giao Iran Javad Zarif.
Trên trang Twitter, ông Jaishankar nhấn mạnh Ấn Độ vẫn quan tâm sâu sắc về mức độ căng thẳng của vụ việc trên. Trung Quốc hiện chưa đưa ra dấu hiệu nào về việc sơ tán theo kế hoạch nhưng trước đó đã thực hiện các bước như vậy, kéo gần 500 công dân Trung Quốc khỏi Yemen năm 2015.
Iran đã thề sẽ tiến hành đáp trả Mỹ sau cái chết của tướng quân sự hàng đầu Soleimani, trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định rằng Mỹ sẽ nhắm 52 mục tiêu của Iran để phản ứng lại bất kỳ sự trả đũa nào của quốc gia này.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
