Cố vấn quân sự của Lãnh tụ Tối cao Iran, thiếu tướng Hossein Dehghan cảnh báo nước này sẽ có phản ứng quân sự đối với vụ không kích của Mỹ ngày 3/1 làm Thiếu tướng Qassem Soleimani của Iran thiệt mạng.
Ngày 5/1, tướng Dehghan cho biết "phản ứng chắc chắn sẽ bằng biện pháp quân sự và nhằm vào các vị trí quân sự”. Trước đó, Đại giáo chủ Ali Khamenei đã thề "đáp trả mạnh mẽ" sau vụ Mỹ không kích Baghdad làm tướng Soleimani thiệt mạng. Đây là vị tướng quyền uy của lực lượng Quds tinh nhuệ thuộc Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran (IRGC).
Trong một cuộc họp báo được truyền hình cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi khẳng định: "Iran không mong muốn chiến tranh, nhưng sẵn sàng cho bất cứ tình huống nào”. Theo ông Mousavi, quyết định cuối cùng sẽ được "lãnh đạo hệ thống" đưa ra, đồng thời nhấn mạnh rằng quyết định này sẽ là "một phản ứng khiến kẻ thù phải hối tiếc" về vụ ám sát, đồng thời "không đẩy dân tộc Iran vào một cuộc chiến tranh”.
Ông Mousavi cho biết thêm: "Chính Mỹ đã bắt đầu cuộc chiến. Vì vậy, họ phải chấp nhận những phản ứng phù hợp với hành động của mình. Điều duy nhất có thể chấm dứt thời kỳ chiến tranh này là người Mỹ phải nhận đòn giáng trả tương tự với những gì họ gây ra”.
Cũng trong ngày 5/1, Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran ra tuyên bố cho biết Tehran sẽ trả đũa "đúng nơi, đúng lúc" cho vụ ám sát tướng Soleimani.
Nhận định về khả năng Iran đáp trả Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng Iran sẽ có thể tìm cách tấn công vào quân đội Mỹ. Trả lời phỏng vấn trên Fox News, Ngoại trưởng Pompeo cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng có khả năng thực sự Iran sẽ đưa ra quyết định nhằm trừng phạt một số lực lượng của chúng ta, ở Iraq hoặc ở miền bắc Syria”.
Ông Pompeo cũng khẳng định đó sẽ là một "sai lầm lớn" của Iran, đồng thời cho biết Mỹ đang chuẩn bị cho tất cả các phản ứng khác nhau, bao gồm cả các cuộc tấn công mạng. Mỹ đang có 60.000 binh sĩ đồn trú trong khu vực, trong đó 5.200 binh sĩ tại Iraq. Washington đã ra lệnh điều thêm hàng nghìn binh sĩ đến khu vực sau cuộc không kích vào Baghdad.
Trong khi đó, trả lời phỏng vấn báo giới trên chuyên cơ Không lực Một khi trở về thủ đô Washington sau kỳ nghỉ đông tại Florida, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng một lần nữa cảnh báo "đáp trả mạnh tay" nếu Iran tìm cách trả thù cho vụ tấn công của Mỹ nhằm vào tướng Soleimani. Đáp lại những chỉ trích về cảnh báo trước đó của mình rằng các mục tiêu tấn công có thể bao gồm cả những địa điểm văn hóa tại Iran, quốc gia có bề dày di sản cổ, ông Trump nhấn mạnh: "Nếu họ (Iran) làm bất cứ điều gì (tấn công nhằm vào người Mỹ và các lợi ích của Mỹ), sẽ có sự đáp trả mạnh mẽ”.
Phản ứng về cảnh báo của Mỹ tấn công cả các di tích văn hóa tại Iran, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã so sánh việc này với vụ tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng từng tấn công và phá hủy các thành phố cổ như Isfahan, di sản văn hóa của Trung Đông. Về phần mình, một cựu tư lệnh IRGC cũng là người đứng đầu Hội đồng Lợi ích (một cơ quan nhà nước cấp cao của Iran), ông Mohsen Rezai cảnh báo sẽ tấn công các thành phố Haifa và Tel Aviv của Israel nếu Mỹ nhằm vào các mục tiêu tại Iran.
Tại Mỹ, các nghị sĩ Dân chủ cũng cho rằng Tổng thống Trump sẽ vi phạm các nghị định thư quốc tế nếu thực hiện lời cảnh báo trên. Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, một trong những ứng cử viên Dân chủ tranh cử vào Nhà Trắng, cảnh báo đây sẽ là "tội ác chiến tranh", và nhấn mạnh: "Chúng ta không có chiến tranh với Iran. Nhân dân Mỹ không muốn chiến tranh với Iran”. Về phần mình, thượng nghị sĩ Chris Murphy khẳng định: "Tấn công dân thường và các di tích văn hóa là điều mà các phần tử khủng bố làm. Đây là một tội ác chiến tranh".
Trong khi đó, theo Sputniknews, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi cho biết trong tuần này Hạ viện sẽ bỏ phiếu về một nghị quyết nhằm giới hạn những hành động của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Iran, sau không kích Mỹ do tiến hành tại Iraq, sát hại tướng Qasem Soleimani. Trong một thông báo, bà Pelosi nêu rõ: "Tuần này, Hạ viện sẽ đưa ra và bỏ phiếu một Nghị quyết Những Quyền hạn Chiến tranh nhằm giới hạn các hành động quân sự của Tổng thống với Iran. Nghị quyết này sẽ tương tự nghị quyết được Thượng nghị sĩ Tim Kaine công bố ở Thượng viện. Nó xác nhận lại những trách nhiệm giám sát đã được thiết lập từ lâu của Quốc hội bằng cách quy định là nếu không có hành động nào của quốc hội được đưa ra thì các hành động thù địch quân sự của chính quyền với Iran sẽ chấm dứt trong vòng 30 ngày”.
Trong diễn biến khác, ngày 6/1, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã nhắc lại về kế hoạch triển khai Lực lượng phòng vệ Nhật Bản (JSDF) đến Trung Đông để đảm bảo an toàn cho các tàu thuyền của nước này, trong bối cảnh căng thẳng khu vực bùng nổ sau vụ Mỹ giết hại Tướng Qasem Soleimani - Chỉ huy Đặc nhiệm Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). Trong cuộc họp báo được phát trên truyền hình, Thủ tướng Abe đã kêu gọi các nước liên quan thực hiện những nỗ lực ngoại giao để xoa dịu căng thẳng và tránh leo thang.
Trong khi đó, chính quyền Hàn Quốc đã triệu tập một cuộc họp liên ngành cấp chuyên viên để thảo luận các biện pháp ứng phó với những căng thẳng leo thang ở Trung Đông sau vụ Mỹ sát hại tướng Soleimani. Cuộc họp liên ngành này tập trung vào việc đánh giá tình hình và thảo luận các biện pháp nhằm đảm bảo an toàn cho các tàu thuyền, chuyến bay và nguồn cung ứng năng lượng của Hàn Quốc. Các cơ quan liên quan sẽ phối hợp chặt chẽ để phản ứng một cách tích cực với những kịch bản tồi tệ nhất và bất cứ diễn biến nào liên quan tới kinh tế và sự an toàn của công dân.
Cùng ngày 6/1, Hàn Quốc đã cam kết phối hợp chặt chẽ với cộng đồng quốc tế để nhanh chóng phản ứng với bất kỳ sự việc bất ngờ nào liên quan tới sự an toàn của công dân nước này tại Trung Đông, trong bối cảnh những căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang. Phát biểu trong một cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Choi Hyun-soo nêu rõ: "Chính quyền đã theo dõi chặt chẽ những diễn biến tại Trung Đông liên quan tới sự việc giữa Mỹ và Iran. Để nhanh chóng phản ứng với những sự việc bất ngờ liên quan tới sự an toàn của người dân chúng ta, chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với cộng đồng quốc tế:.
Trong khi đó, Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ làm leo thang căng thẳng ở Trung Đông thông qua việc can thiệp quân sự chống lại Iran, đồng thời hối thúc tất cả các bên kiềm chế để đảm bảo hòa bình và ổn định. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng lên tiếng hối thúc Mỹ ngừng lạm dụng vũ lực, đồng thời phản đối việc tùy tiện đe dọa trừng phạt.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
