Theo phóng viên TTXVN tại Washington, nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã phản ứng với báo động trước thông tin về một cuộc không kích của Mỹ tiêu diệt Qasem Soleimani, một trong những tướng lĩnh hàng đầu của Iran.
Theo hãng AP, các nhà lãnh đạo của Nga và Trung Quốc đều bày tỏ lo ngại trước thông tin này. Một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga cho rằng những hành động như vậy không giúp giải quyết các vấn đề phức tạp ở Trung Đông mà thay vào đó lại dẫn đến một vòng căng thẳng leo thang mới.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cũng nói rằng họ "lo ngại" về căng thẳng leo thang, đồng thời kêu gọi tất cả các bên liên quan, đặc biệt là Mỹ, giữ bình tĩnh và kiềm chế cũng như tránh leo thang căng thẳng hơn nữa. Đáng chú ý, Đức bày tỏ "sự thông cảm" về hành động của Mỹ sau thông tin về cuộc tấn công.
Trong khi đó, khi trả lời phỏng vấn của hãng CNN ngày 3/1, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã đẩy lùi lo ngại rằng cuộc tấn công khiến thế giới trở nên kém an toàn hơn. Ông Pompeo nhấn mạnh rằng: "Thế giới ngày nay là một nơi an toàn hơn nhiều và tôi có thể đảm bảo với các bạn rằng người Mỹ trong khu vực ngày nay an toàn hơn nhiều sau khi Qasem Soleimani bị tiêu diệt”.
Ông Pompeo cũng nói rằng hành động trên của Mỹ là để đáp trả "những mối đe dọa sắp xảy ra đối với cuộc sống của người dân Mỹ”. Ông Pompeo cũng cho biết thêm rằng đã nói chuyện với nhiều nhà lãnh đạo thế giới về cuộc tấn công.
Cùng ngày 3/1, Bộ trưởng Quốc phòng Ý Lorenzo Guerini quyết định nâng mức cảnh báo tối đa tại các căn cứ quân sự ở nước ngoài, sau vụ không kích của Mỹ vào sân bay Baghdad của Iraq làm thiếu tướng Qasem Soleimani thiệt mạng.
Sau hội nghị với Tổng tham mưu trưởng quốc phòng, tướng Enzo Vecciarelli, Bộ trưởng Lorenzo Guerini thông báo tăng cường các biện pháp an ninh và hạn chế tối thiểu hoạt động di chuyển binh sĩ tại các căn cứ quân sự ở nước ngoài, đặc biệt những khu vực được coi là có nguy cơ cao nhất về khả năng Iran có thể tiến hành cuộc tấn công trả đũa.
Bộ quốc phòng Ý xác định hiện không có mối đe dọa cụ thể nào, song mức cảnh giác cao độ cũng được đưa ra đối với tình hình trong nước, một số hoạt động kiểm soát đã được tăng cường, đặc biệt tại các cơ sở gắn liền tới lợi ích của Mỹ và Iran tại Ý, như đại diện ngoại giao hay trụ sở các công ty hàng không.
Bình luận về những nguy cơ với lực lượng Ý ở nước ngoài, tướng Vincenzo Campedom, cựu Tổng tham mưu trưởng Quốc phòng Ý cho rằng đây là lần đầu tiên mục tiêu của các cuộc tấn công của Mỹ không phải là khủng bố, mà là một nhân vật chính trị rất quan trọng, nên nhiều khả năng Iran sẽ có hành động đáp trả.
Cùng ngày 3/1, Anh đã kêu gọi các bên liên quan bình tĩnh trong bối cảnh vụ không kích của Mỹ đang làm gia tăng nguy cơ xảy ra xung đột giữa Tehran và Washington. Trong một tuyên bố, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab cho biết London luôn nhận rõ "mối đe dọa" từ tướng Soleimani và đơn vị Quds của ông. Người đứng đầu ngành ngoại giao Anh nêu rõ: "Sau cái chết (của Soleimani), chúng tôi kêu gọi tất cả các bên cùng làm giảm căng thẳng. Xung đột gia tăng không phục vụ lợi ích của chúng ta”. Mạng tin Sky News ngày 3/1 đưa tin Anh đã gấp rút tăng cường an ninh và sự sẵn sàng tại các căn cứ quân sự ở Trung Đông.
Trong khi đó, truyền thông Nga dẫn lời Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc Agnes Kallamar cho rằng vụ không kích của Mỹ sát hại tướng Soleimani rất có thể là bất hợp pháp và vi phạm luật nhân đạo quốc tế. Trong tuyên bố trên tài khoản Twitter riêng, bà Kallamar gọi vụ không kích của Mỹ khiến tướng Suleimani và chỉ huy của lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq, Abu Muntathar al-Hussaini thiệt mạng là vụ giết người có chủ đích và rất có thể là bất hợp pháp và vi phạm luật nhân quyền quốc tế. Bà nhấn mạnh rằng trong trường hợp không có sự thù địch tích cực, việc sử dụng máy bay không người lái hoặc các phương tiện khác để tiêu diệt mục tiêu là con người gần như là bất hợp pháp.
Cũng trong ngày 3/1, quân đội Iran đã triển khai các máy bay chiến đấu F-14 tới các khu vực biên giới nước này sau khi thiếu tướng Qasem Soleimani bị sát hại trong một cuộc không kích của Mỹ gần sân bay quốc tế Baghdad của Iraq. Kênh truyền hình quốc gia Iran đưa tin các máy bay chiến đấu F-14 của Iran tham gia huấn luyện ở vùng trời phía Tây nước này đã được đặt trong tình trạng báo động và tiến hành các hoạt động tuần tra.
Trong khi đó, dư luận quốc tế tiếp tục phản ứng về vụ Mỹ không kích sân bay quốc tế Baghdad. Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình leo thang căng thẳng ở Trung Đông hiện nay. Trong tuyên bố, người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, ông Farhan Haq, cho rằng đây là thời điểm mà lãnh đạo các nước cần kiềm chế ở mức tối đa. Ông nhấn mạnh thế giới không thể chứng kiến thêm một cuộc chiến nào nữa ở vùng Vịnh.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng vụ không kích của Mỹ khiến tướng Soleimani thiệt mạng có nguy cơ "đổ thêm dầu" vào "chảo lửa" Trung Đông. Điện Kremlin dẫn lời Tổng thống Putin trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron nêu rõ: "Hành động này có thể khiến tình hình trong khu vực xấu đi nghiêm trọng”.
Về phần mình, nhà lãnh đạo Pháp cũng thúc giục các bên liên quan tránh mọi hành động có thể khiến tình hình thêm leo thang căng thẳng. Chung quan điểm trên, Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng vụ không kích của Mỹ ở Baghdad sẽ làm gia tăng bất an và bất ổn trong khu vực.
Trong tuyên bố bằng văn bản, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh cực kỳ quan ngại về căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Iran, đồng thời cho rằng việc biến Iraq trở thành một điểm xung đột sẽ phương hại đến hòa bình và ổn định trong khu vực.
Ai Cập cũng bày tỏ quan ngại về những diễn biến ở Iraq, đồng thời kêu gọi các bên tránh leo thang căng thẳng. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Ai Cập nhấn mạnh các nước cần chấm dứt ngay lập tức tất cả các hình thức can thiệp vào các nước Ả-rập, cho rằng những hành động can thiệp như vậy chỉ mang lại căng thẳng và gây chia rẽ ở Iraq.
Cùng ngày,Hãng Hàng không Hoàng gia Jordan đã hoãn các chuyến bay tới sân bay quốc tế Baghdad cho đến khi có thông báo tiếp theo, do lo ngại tình hình an ninh bất ổn sau vụ không kích của Mỹ. Hãng trên, vốn khai thác 18 chuyến bay mỗi tuần tới Baghdad, cho biết các chuyến bay tới các thành phố khác của Iraq không bị ảnh hưởng và vẫn hoạt động bình thường.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
