Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi ngày 24/6 cho biết Tehran hoan nghênh mọi nỗ lực nhằm giảm căng thẳng trong khu vực vùng Vịnh.
Hãng thông tấn Iran ISNA dẫn lời ông Mousavi nêu rõ: "Chúng tôi hoan nghênh nỗ lực hóa giải căng thẳng trong khu vực. Chúng tôi không muốn làm gia tăng căng thẳng”. Tuyên bố trên được đưa ra sau nhiều tuần căng thẳng giữa Washington và Tehran, đặc biệt sau vụ Iran bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ gần Eo biển Hormuz hôm 20/6.
Tehran khẳng định máy bay đã "đi vào không phận Iran", nhưng phía Mỹ tuyên bố rằng máy bay "đang bay ở vùng biển quốc tế". Vụ việc này xảy ra sau một loạt vụ tấn công các tàu thương mại tại vùng Vịnh Oman, mà phía Mỹ cho rằng do Iran tiến hành, trong khi Tehran luôn kịch liệt bác bỏ.
Cùng ngày, hãng tin bán chính thức FARS của Iran dẫn lời người phát ngôn bộ trên nhận định các bình luận của Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh phụ trách vấn đề Trung Đông - Bắc Phi Andrew Murrison nhân chuyến công du Iran vừa qua là "không mang tính xây dựng" đồng thời cáo buộc Anh đứng về phía Mỹ.
Trước đó, tại các cuộc đối thoại với đại diện chính phủ nước chủ nhà Iran, ông Murrison đã nhắc lại quan điểm của London rằng "Iran gần như chắc chắn phải chịu trách nhiệm về những cuộc tấn công gần đây nhằm vào các tàu chở dầu tại vịnh Oman”. Đánh giá kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ, quan chức trên cũng cho rằng văn kiện này thật "đáng hổ thẹn" và "sẽ thất bại”.
Trong khi đó, Anh và Iran đã có những thông tin trái chiều về kết quả chuyến công du của Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh phụ trách vấn đề Trung Đông - Bắc Phi Andrew Murrison tới Iran, cho thấy quan điểm của hai nước về căng thẳng Trung Đông thời gian qua vẫn còn nhiều khoảng cách. Bộ Ngoại giao Anh ngày 23/6 thông báo trong khuôn khổ chuyến thăm Tehran, với mục tiêu được phía Anh công bố là giúp "hạ nhiệt căng thẳng giữa Mỹ và Iran", Quốc vụ khanh phụ trách vấn đề Trung Đông - Bắc Phi Andrew Murrison đã có các cuộc đối thoại "cởi mở, thẳng thắn và mang tính xây dựng" với các đại diện Chính phủ Iran về những căng thẳng trong khu vực.
Theo Bộ Ngoại giao Anh, tại các cuộc đối thoại với đại diện chính phủ nước chủ nhà, trong đó có Phó Tổng thống Masoumeh Ebtekar, Thứ trưởng Ngoại giao Abbas Araghchi và Phó Giám đốc Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi, ông Murrison đã tái khẳng định cam kết của Anh trong việc duy trì thỏa thuận hạt nhân mà Iran ký kết với các cường quốc thế giới hồi năm 2015.
Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh cũng hối thúc Iran tiếp tục tuân thủ đầy đủ các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân, trong đó có những giới hạn đối với kho dự trữ urani làm giàu ở mức độ thấp. Tuy nhiên, ông Murrison cũng nhắc lại quan điểm của London rằng "Iran gần như chắc chắn phải chịu trách nhiệm về những cuộc tấn công gần đây nhằm vào các tàu chở dầu tại vịnh Oman”. Phía Tehran đã bác bỏ dính líu tới những vụ tấn công này.
Ngoài ra, ông Murrison một lần nữa thay mặt Chính phủ Anh kêu gọi Tehran trả tự do vô điều kiện và khẩn cấp cho bà Nazanin Zaghari-Ratcliffe, một người Anh gốc Iran, giám đốc dự án của tổ chức từ thiện Thomson Reuters Foundation. Bà Zaghari-Ratcliffe đã bị nhà chức trách Iran bắt giữ tại sân bay Tehran tháng 4/2016 và bị kết án năm năm tù vì cáo buộc âm mưu lật đổ chế độ Iran.
Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược về quan hệ đối ngoại, thuộc Bộ Ngoại giao Iran, ông Kamal Kharazi đã bày tỏ thất vọng sau cuộc gặp với đại diện Bộ Ngoại giao Anh Murrison. Theo ông Kharazi, ông Murrison chỉ nhắc lại "những điều như mọi khi", bao gồm cơ chế thanh toán của Liên minh châu Âu (EU) nhằm giúp Iran tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ, khẳng định "Anh luôn ủng hộ" thỏa thuận Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA)... Ông Kharazi nhấn mạnh: "Các cuộc đối thoại như vậy luôn lặp đi lặp lại”.
Trong động thái liên quan, Chỉ huy Hải quân Iran, Chuẩn Đô đốc Hossein Khanzadi cho biết vụ bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ vừa qua là "một cách đáp trả cứng rắn" với Mỹ. Hãng tin Tasnim của Iran dẫn lời ông Khanzadi khẳng định cách đáp trả cứng rắn này có thể được tái áp dụng.
Cùng ngày 24/6, Bộ trưởng Công nghệ thông tin và truyền thông Iran Mohammad Javad Azari-Jahromi tuyên bố vụ tấn công mạng do Mỹ tiến hành nhằm vào các mục tiêu Iran đã không thành công. Tuyên bố được đưa ra sau khi có tin Lầu Năm Góc đã phát động một cuộc tấn công mạng được lên kế hoạch từ lâu nhằm vô hiệu hóa hệ thống phóng rocket của Iran. Đăng tải trên mạng xã hội Twitter, Bộ trưởng Mohammad Javad Azari-Jahromi nêu rõ: “Họ đã cố tấn công, nhưng không thành công”.
Theo ông, giới truyền thông đã hỏi liệu thông tin về các vụ tấn công mạng nhằm vào Iran nói trên có đúng hay không. Ông cho biết: "Chúng tôi đã đối mặt với khủng bố mạng trong một thời gian dài... Năm ngoái, chúng tôi đã vô hiệu hóa 33 triệu vụ tấn công mạng nhờ tường lửa”.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
