Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 14/6 kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra độc lập để xác minh sự việc và những người đã thực hiện các sự cố được cho là tấn công nhằm vào 2 tàu chở dầu hôm 13/6 ở Vịnh Oman.
Phát biểu với báo giới tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York (Mỹ), ông Guterres nhấn mạnh: “Điều quan trọng là biết được sự thật và điều hết sức quan trọng là làm sáng tỏ trách nhiệm, và điều này chỉ có thể thực hiện được nếu có một tổ chức độc lập tiến hành xác minh những sự việc đó”. Ngoài ra, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc cũng lưu ý rằng “thế giới không thể chấp nhận một cuộc đối đầu nghiêm trọng ở vùng Vịnh.
Cùng ngày 14/6, theo Sputnik, Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại thuộc Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga, cựu đại sứ Nga tại Mỹ Sergei Kislyak cho rằng quyết định của Mỹ điều tàu khu trục mang tên lửa đến Vịnh Oman ẩn chứa nhiều hậu quả tiêu cực nghiêm trọng. Ông Kislyak nhận định bước đi này giống như bất kỳ động thái gia tăng hiện diện quân sự của Mỹ tại khu vực và khiến Nga lo ngại.
Ông nhấn mạnh quyết định như vậy tiềm ẩn nhiều hậu quả tiêu cực to lớn và lâu dài, đồng thời cho rằng tình hình ở Vịnh Oman có thể được các bên liên quan đưa ra thảo luận tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Theo ông, trong tình huống này, cộng đồng quốc tế cần bình tĩnh và phân xử một cách khách quan về những gì đã xảy ra, thay vì phản ứng vội vàng trước những hình ảnh không rõ nguồn gốc.
Cũng trong ngày 14/6, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif bác bỏ cáo buộc của Mỹ liên quan đến vụ hai tàu chở dầu bị tấn công tại Vịnh Oman, đồng thời cho rằng Washington đã lập tức đưa ra những cáo buộc đối với Tehran mà không có bằng chứng rõ ràng nào. Ngoại trưởng Zarif cáo buộc Washington tìm cách phá hoại nỗ lực ngoại giao trong bối cảnh Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tới thăm Iran để làm trung gian hòa giải cho căng thẳng hiện nay tại khu vực Trung Đông.
Tuyên bố trên nhằm đáp lại việc Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Iran đứng sau hai vụ tấn công tàu chở dầu vừa qua. Trước đó, Mỹ công bố đoạn băng cho thấy tàu tuần tra của Iran đang gỡ mìn buộc chưa phát nổ từ một trong hai tàu chở dầu. Dựa trên nội dung đoạn băng này, Tổng thống Trump nhận định Iran là "thủ phạm”. Bên cạnh đó, ông cũng bác bỏ nguy cơ Iran đóng cửa eo biển Hormuz, đồng thời nhấn mạnh kể cả khi điều này xảy ra, nó cũng không thể kéo dài.
Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Iran Hassan Rouhani ngày 14/6 đã đưa ra tuyên bố Mỹ là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự ổn định trong khu vực và trên toàn cầu, trong bối cảnh căng thẳng leo thang tại vùng Vịnh. Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải diễn ra tại thủ đô Bishkek của Kyrgystan, Tổng thống Rouhani nói: "Chính phủ Mỹ trong hai năm qua đang vi phạm toàn bộ các quy định và cơ cấu quốc tế, sử dụng các nguồn lực kinh tế, tài chính và quân sự, theo đuổi cách tiếp cận hiếu chiến và đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sự ổn định trong khu vực và trên thế giới”.
Tổng thống Rouhani cũng lên tiếng chỉ trích Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức), cho rằng chính quyền Mỹ đang gây áp lực đối với các bên và các nước khác, vi phạm nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc về bình thường hóa các tiếp xúc thương mại với Tehran.
Nhà lãnh đạo Iran kêu gọi các bên khác tham gia thỏa thuận hạt nhân Iran "thực hiện càng sớm càng tốt trách nhiệm của mình" để Tehran có thể phát triển các lợi ích kinh tế của mình trong khuôn khổ của thỏa thuận. Tổng thống Iran không đề cập tới tình hình căng thẳng hiện nay tại vùng Vịnh trong bối cảnh Washington đã cáo buộc Tehran đứng sau các vụ tấn công vào 2 tàu chở dầu trên Vịnh Oman ngày 13/6 khiến giá dầu tăng và gây quan ngại về một sự đối đầu mới giữa Washington và Tehran. Cho đến nay, Iran luôn bác bỏ cáo buộc này của Mỹ.
Cùng ngày, Trung Quốc đã kêu gọi "đối thoại" sau khi Mỹ cáo buộc Iran đứng sau các vụ tấn công nhằm vào 2 tàu chở dầu trên Vịnh Oman. Phát biểu trong buổi họp báo, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nêu rõ: "Chúng tôi hy vọng tất cả các bên liên quan có thể giải quyết một cách thích đáng những mâu thuẫn của họ và giải quyết xung đột thông qua đối thoại và các cuộc tham vấn. Điều này phù hợp với những lợi ích của các nước khu vực cũng như với những lợi ích của cộng đồng quốc tế”.
Trong khi đó, phản ứng về vụ tấn công trên, Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) cho rằng 2 vụ tấn công này đánh dấu sự leo thang nghiêm trọng. Trên mạng xã hội Tweet, Ngoại trưởng UAE Anwar Gargash nhận định: "Vụ tấn công nhằm vào các tàu chở dầu trên Biển Oman là một diễn biến đáng lo ngại và là một sự leo thang căng thẳng”. Theo ông Gargash, trước những diễn tiến này, cộng đồng quốc tế cần hành động nhằm duy trì hòa bình và an ninh trong khu vực.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
