* Cảnh báo nguy cơ xung đột quân sự do căng thẳng Mỹ - Iran leo thang
Hải quân Mỹ đang tiếp tục tập trung lực lượng, đưa thêm tàu chiến vào vùng vịnh Persian trong lúc quan hệ Mỹ - Iran vẫn hết sức căng thẳng.
Hai tàu chiến Mỹ trang bị tên lửa hành trình Tomahawk đã tiến vào vịnh Persian (Ba Tư) cùng một nhóm tàu tấn công của tàu sân bay túc trực ngoài khơi bờ biển Oman. Động thái này xuất hiện trong bối cảnh Washington tiếp tục tố cáo Tehran lên kế hoạch tấn công “các lợi ích Mỹ”.
Viện Hải quân Mỹ (USNI) đưa tin: Chiều 16/5 các khu trục hạm có tên lửa dẫn đường USS Gonzalez (DDG-66) và USS McFaul (DDG-74) đã đi qua eo biển Hormuz. Quá trình di chuyển của các tàu này “không gặp thách thức nào” hay “sự quấy rối nào” từ lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, bất chấp căng thẳng đang gia tăng giữa Tehran và Washington.
Hai tàu khu trục này hiện đang nằm gần các chiến hạm khác của Mỹ trong khu vực mà Washington đã cử tới đây vào đầu tháng 5 để đối phó với điều mà Mỹ gọi là “mức độ sẵn sàng gia tăng của Iran trong việc tiến hành các hoạt động tấn công nhằm vào các lực lượng Mỹ và lợi ích của chúng ta”. Hiện chưa có bằng chứng nào cho các tuyên bố đó của Mỹ.
Nhóm tàu tấn công của tàu Abraham Lincoln (có oanh tạc cơ chiến lược trên boong) ứng trực ngoài khơi biển Oman trong khi tàu tấn công lưỡng cư Kearsarge của Hải quân Mỹ nằm ngoài khơi UAE vào hôm 16/5, theo nguồn tin USNI.
Ngoài ra các máy bay ném bom B-52 cũng bắt đầu hoạt động trên không, xuất phát từ căn cứ Mỹ ở Qatar. Dù tuyên bố không muốn chiến tranh với Iran, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra lệnh sơ tán các nhân viên không làm nhiệm vụ khẩn cấp khỏi đại sứ quán nước này ở Baghdad và lãnh sự quán ở Erbil (cũng thuộc Iraq).
Theo USNI, kịch bản tấn công từ biển tốt nhất mà Mỹ có thể thực hiện là làm điều đó bên ngoài vịnh Persian, để giữ cho Hải quân Mỹ ngoài tầm bắn của các tên lửa diệt hạm của Iran.
Nhận định về tình hình căng thẳng giữa Washington và Tehran, Giám đốc Hội đồng Mỹ - Iran (AIC), giáo sư Hooshang Amirahmadi mới đây cho rằng tình hình dễ dẫn đến xung đột quân sự khi mà hai bên đang hành động vô cùng cảm tính.
Theo giáo sư Amirahmadi, sự leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran rõ ràng vô cùng nguy hiểm vì rủi ro rất cao trong tình trạng quân đội hai nước đã gần như chạm trán nhau. Chuyên gia phân tích này nhấn mạnh cả Mỹ và Iran dường như đang hành động rất cảm tính.
Tổng thống Trump chỉ trích việc Iran không có phản ứng trước chính sách "gây sức ép tối đa" của ông, trong khi Tehran lên án Washington về việc rút khỏi Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA).
Ông Amirahmadi chỉ rõ "cách tốt hơn dĩ nhiên là đàm phán về một lối thoát, song Tehran không có khả năng đàm phán trên cơ sở bình đẳng và Iran có lý khi cảm thấy sẽ thất bại thảm hại tại bàn đàm phán. Iran không muốn bị bẽ mặt một lần nữa. Trong khi đó, về phía Mỹ, Tổng thống Trump lại khẳng định việc Tehran muốn đàm phán, trong khi ông tiếp tục gây thêm sức ép quân sự đi kèm với những biện pháp trừng phạt kinh tế khắc nghiệt".
Cũng theo ông Amirahmadi, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, mặc dù là một người có lập trường cứng rắn, nhưng cũng ủng hộ các biện pháp gây sức ép về kinh tế và quân sự "để buộc Iran đầu hàng", trong khi ông Bolton lại chủ trương chiến tranh.
Ông nêu rõ Mỹ sẽ không ngay lập tức sử dụng vũ lực chống Iran, nhưng nếu tiếp tục thất vọng với kết quả mà các biện pháp trừng phạt kinh tế cũng như thể hiện sức mạnh mang lại (nhằm buộc Iran đàm phán), ông Trump có thể sử dụng vũ lực khi mà Israel và Ả-rập Xê-út cũng đang kêu gọi Mỹ tấn công Iran.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
