* Iran chỉ trích Mỹ leo thang căng thẳng, cảnh báo sẵn sàng đáp trả
Nga không thể một mình cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran đang bên bờ vực của sự sụp đổ, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định, đồng thời cho rằng Mỹ là nguyên nhân khiến thỏa thuận sụp đổ trong khi các nước EU thì không có phản ứng gì.
Nga tin rằng thỏa thuận hạt nhân Iran với tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) nên được duy trì song Moscow cũng khẳng định thỏa thuận này chỉ có thể cứu vãn bằng những nỗ lực của tất cả các bên, Tổng thống Putin phát biểu trong buổi họp báo ngày 15/5 sau cuộc gặp với Tổng thống Áo Alexander Van der Bellen.
"Nga không phải đội cứu hỏa, chúng tôi không thể đi khắp nơi và cứu mọi thứ vốn không hoàn toàn phụ thuộc vào chúng tôi", ông Putin nhận định và nói thêm rằng "một tuyên bố như vậy có lẽ sẽ khiến những người bạn châu Âu của chúng tôi "không vừa tai".
Nhà lãnh đạo Nga đã đổ lỗi sự sụp đổ của JCPOA là do Mỹ và chỉ trích EU khi các nước này không thực sự làm gì để cứu vãn thỏa thuận. "Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận, thỏa thuận thì đang sụp đổ và các nước châu Âu không làm bất cứ điều gì để cứu vãn nó, cũng như không hề hợp tác với Iran hay bồi thường những thiệt hại kinh tế cho nước này" ông Putin nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Tổng thống Putin cũng cho rằng Iran sẽ không có lợi khi rời khỏi thỏa thuận hạt nhân: "Tôi đã nhiều lần nói với các đối tác Iran rằng, theo quan điểm của tôi, Tehran nên tiếp tục duy trì thỏa thuận dù điều gì xảy ra. Iran có thể tiến hành các biện pháp trả đũa về việc Mỹ rời khỏi JCPOA hoặc nói rằng nước này cũng sẽ có động thái tương tự nhưng nếu làm vậy, ngày mai mọi người sẽ quên rằng Mỹ chính là nước khơi mào mọi chuyện và đổ hết lỗi cho Iran".
* Ngày 15/5, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố nước này đang thể hiện sự "kiềm chế tối đa", bất chấp việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử JCPOA mà Tehran đã ký năm 2015 với Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức), đồng thời cáo buộc Washington có hành động leo thang căng thẳng "không thể chấp nhận".
Phát biểu tại Tokyo trong khuôn khổ chuyến thăm Nhật Bản, Ngoại trưởng Zarif nhấn mạnh: "Hành động leo thang căng thăng của Mỹ là không thể chấp nhận. Chúng tôi đã thể hiện sự kiềm chế tối đa, bất chấp sự thật là Mỹ đã rút khỏi JCPOA hồi tháng 5 năm ngoái".
Ngoại trưởng Zarif nói thêm rằng Tehran vẫn "cam kết" duy trì JCPOA, khẳng định những đánh giá cho thấy Tehran vẫn tuân thủ thỏa thuận đa phương này. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Iran, tướng Amir Hatami cùng ngày 15/5 tuyên bố nước Cộng hòa Hồi giáo đã sẵn sàng chuẩn bị ở mức cao nhất chống lại bất kỳ mối đe dọa quân sự nào.
Truyền hình nhà nước Iran dẫn lời ông Amir Hatami tuyên bố: "Lúc này, nước Cộng hòa Hồi giáo Iran đã sẵn sàng phòng thủ ở mức cao nhất để chống lại bất kỳ mối đe dọa hay hành động gây hấn nào".
Liên quan vấn đề kinh tế, Bộ trưởng Hatami tuyên bố sẽ cho Mỹ thấy một thất bại cay đắng trong "cuộc chiến kinh tế" nhằm vào quốc gia Hồi giáo. Ông khẳng định: "Iran sẽ một lần nữa vượt qua giai đoạn nhạy cảm này bằng sự hãnh diện ngẩng cao đầu".
Liên quan vấn đề Iran, ngày 15/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận định rằng Tehran sẽ "sớm" thể hiện mong muốn nối lại đàm phán, đồng thời bác bỏ việc có bất kỳ bất đồng nào trong nội bộ Nhà Trắng liên quan tình hình Trung Đông.
Trước đó, Mỹ thông báo triển khai một nhóm tấn công gồm tàu sân bay và một phi đội máy bay ném bom tới Trung Đông, theo đó, tàu đổ bộ USS Arlington và hệ thống phòng không Patriot sẽ tham gia vào Nhóm Tác chiến tàu sân bay USS Abraham Lincoln và đội máy bay ném bom B-52 được triển khai tới khu vực.
Đây được xem là thông điệp rõ ràng gửi tới Iran, khẳng định bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào những lợi ích và đồng minh của Mỹ đều sẽ bị đáp trả.
L.H (tổng hợp từ VOV, Vietnam+)
