* Phản ứng của các nước trên thế giới về âm mưu đảo chính tại Venezuela

Ngày 30/4, Tổng thống Nicolas Maduro tuyên bố âm mưu đảo chính do thủ lĩnh đối lập Juan Guaido phát động cùng ngày là minh chứng cho thấy sự tồn tại của các nhóm cực hữu luôn tìm cách tạo dựng những sự kiện bạo lực phục vụ cho lợi ích của các thế lực bên ngoài.

Xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên kể từ khi thủ lĩnh đối lập Guaido tuyên bố bắt đầu “giai đoạn cuối của chiến dịch tự do", nhà lãnh đạo Venezuela khẳng định những gì xảy ra trong ngày là một phần trong âm mưu của Mỹ nhằm lật đổ chính quyền cách mạng Bolivar với nhiều phương thức mà Venezuela đã từng phải đối mặt.

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Maduro cũng thông báo quyết định bổ nhiệm tướng Gustavo Gonzalez Lopez làm Giám đốc Cơ quan Tình báo Bolivar (Sebin) thay thế cho tướng Manuel Ricardo Cristopher, người bị nghi ngờ có dính líu tới vụ nổi dậy của một nhóm binh sĩ vào sáng cùng ngày.

Tổng thống Maduro cũng khẳng định, căn cứ không quân La Carlota ở phía Đông Caracas chưa bao giờ “bị chiếm quyền kiểm soát” nhưng thông tin mà phe đối lập đưa ra nhằm tạo ra sự hỗn loạn và hiểu nhầm rằng quân đội đã đứng lên chống lại chính phủ hợp hiến. Ngoài ra, Tổng thống Maduro cũng cho biết phần lớn các sĩ quan và cảnh sát có mặt vào những thời điểm đầu tiên tại nơi tập trung của nhóm phản loạn là do bị đánh lừa và khi phát hiện ra sự thực thì nhiều binh sĩ đã quay trở lại doanh trại.

Tổng thống Maduro cũng nhắc lại việc thủ lĩnh đối lập Leopoldo Lopez là một phạm nhân đang phải chịu án quản thúc tại gia và việc nhân vật này thoát khỏi nơi giam giữ là hành động vi phạm pháp luật, đồng thời nhấn mạnh đối tượng từng tham gia vào nhiều âm mưu đảo chính cũng như kích động biểu tình bạo lực.

Hiện nay cơ quan công tố Venezuela đã khởi động tiến trình điều tra đối với những đối tượng liên quan tới âm mưu đảo chính bất thành và Bộ Tư pháp sẽ có những hành động phù hợp vào thời điểm thích hợp.

Cùng ngày 30/4, Tổng thống Maduro tuyên bố các tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang và các đơn vị quân đội trên cả nước khẳng định sẽ tiếp tục trung thành tuyệt đối với nhân dân, hiến pháp và tổ quốc bất chấp việc một nhóm nhỏ các binh sĩ đã nổi dậy và tham gia cùng với phe đối lập cực đoan trong nước vào âm mưu đảo chính nhằm lật đổ chính quyền.

Trong một thông điệp trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Maduro cũng kêu gọi nhân dân xuống đường tuần hành bảo vệ cách mạng, giữ tinh thần thép để bảo đảm thắng lợi của hòa bình trước những hành động bạo lực.

Trong khi đó, Chủ tịch quốc hội lập hiến Venezuela Diosdado Cabello cho biết tình hình vẫn hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát và ý định đảo chính của một nhóm nhỏ binh sĩ đã bị ngăn chặn bởi sự đoàn kết của nhân dân và quân đội với quyết tâm bảo vệ trật tự hiến pháp.

Thông tin từ Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Quốc gia Bolivar (FANB) khẳng định tất cả các đơn vị thuộc 8 quân khu quốc phòng toàn diện trên lãnh thổ Venezuela vẫn hoạt động bình thường và sẽ tiếp tục tuân thủ hiến pháp dưới sự chỉ huy của các tướng lĩnh trung thành với Tổng thống Maduro.

Trong khi đó, Phó Tổng thống Venezuela Delcy Rodriguez cho rằng tất cả các âm mưu đảo chính nhằm lật đổ chính quyền hợp hiến sẽ bị đánh bại trước sự đoàn kết của nhân dân và quân đội Bolivar, đồng thời khẳng định nhân dân Venezuela sẽ không bao giờ bị khuất phục trước bất kỳ thế lực nào.

Thủ lĩnh đối lập Juan Guaido (trái) kêu gọi nhóm binh sĩ được trang bị vũ khí ''nổi dậy'' nhằm lật đổ Tổng thống Nicolas Maduro tại Caracas ngày 30/4/2019 - Ảnh: AFP/TTXVN

Cũng trong ngày 30/4, Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza đã cáo buộc chính quyền Mỹ đã tham gia kích động, tài trợ và đứng sau thúc đẩy âm mưu đảo chính do thủ lĩnh phe đối lập Juan Guaido đứng đầu với sự tham gia của một nhóm nhỏ binh sĩ phản bội định thực hiện nhằm lật đổ chính quyền hợp hiến của Tổng thống Nicolas Maduro.

Viện dẫn một thông điệp trên mạng xã hội của Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà trắng John Bolton, Ngoại trưởng Arreaza cho rằng những "ông chủ" thực sự của âm mưu đảo chính đã thừa nhận vai trò của mình một cách trắng trợn, đồng thời khẳng định trong một nỗ lực vô vọng, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm cách tạo ra một cuộc xung đột tại Venezuela.

Theo Ngoại trưởng Arreaza, nhiều quan chức chính quyền Mỹ, trong đó có Phó Tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Mike Pompeo và một số nhân vật khác liên tục đưa ra những thông điệp mang tính kích động bạo lực, khẳng định vai trò của họ trong những diễn biến căng thẳng tại Venezuela.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 30/4, một nhóm 25 binh sĩ Venezuela đã xin tị nạn tại Đại sứ quán Brazil ở Caracas. Theo thông báo của người phát ngôn chính phủ Brazil, Tổng thống Jair Bolsonaro đã quyết định chấp thuận đề nghị tị nạn của nhóm binh sĩ này. Trong khi đó, nguồn tin của tờ Folha cho biết trong số những binh sĩ xin tị nạn không có bất cứ sĩ quan cấp cao nào.

Ngày 30/4, Bolivia và Cuba đã lên án âm mưu "đảo chính" tại quốc gia Nam Mỹ Venezuela.

Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Bolivia Evo Morales đã kêu gọi các chính phủ Mỹ Latin "cùng lên án cuộc đảo chính tại Venezuela và ngăn chặn bạo lực làm dân thường thiệt mạng”. Ông Morales cũng cáo buộc Mỹ "gây ra bạo lực và chết chóc tại Venezuela”.

Cùng ngày, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba Miguel Diaz-Canel cũng lên án hành động đảo chính tại Venezuela. Trên mạng Twitter, ông Diaz-Canel viết: "Chúng tôi bác bỏ hành động đảo chính nhằm đổ thêm dầu vào ngọn lửa bạo lực tại nước này. Những kẻ phản bội đã tự cho mình là người lãnh đạo phong trào đảo chính đang sử dụng binh sĩ và vũ khí hạng nặng tại một khu vực công cộng trong thành phố nhằm gây bất ổn và khủng bố”.

Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez cũng thông qua Twitter bày tỏ sự ủng hộ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và kêu gọi Mỹ "ngừng hiếu chiến chống lại hòa bình”.

Về phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề cập các diễn biến hiện nay ở Venezuela trong cuộc thảo luận với cơ quan an ninh cấp cao Nga cùng ngày. Hãng thông tấn của Nga dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, cho biết cuộc họp trên "đã rất chú ý đến thông tin báo chí về âm mưu đảo chính tại Venezuela”.

Hãng tin RT dẫn tuyên bố ngày 30/4 của Bộ Ngoại giao Nga cho rằng truyền thông không nên biến thành công cụ cho các thế lực tìm cách làm leo thang tình hình tại Venezuela bằng cách tuyên truyền tin tức giả mạo. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh việc đưa tin "khách quan" là "tối quan trọng" đối với Venezuela.

Bộ này kêu gọi truyền thông khắp thế giới tránh tuyên truyền các thông tin giả mạo vốn chỉ làm tình hình thực địa tồi tệ hơn. Theo Moscow, điều này chỉ giúp cho chương trình nghị sự của những bên muốn đẩy quốc gia Mỹ Latinh này vào tình cảnh hỗn loạn.

Ngoài ra, Moscow cũng cáo buộc phe đối lập được Mỹ hậu thuẫn do thủ lĩnh đối lập Juan Guaido dẫn đầu vì đã kích động bạo lực nhằm âm mưu đảo chính. Bộ Ngoại giao Nga cho rằng phe đối lập đã âm mưu tạo ra xung đột trong các lực lượng vũ trang và lợi dụng sự hỗn loạn để nắm quyền. Cũng theo tuyên bố của bộ trên, các vấn đề của Venezuela cần được giải quyết thông qua các cuộc đàm phán mà không cần điều kiện tiên quyết./.

Trong khi đó, Người phát ngôn Ủy ban châu Âu (EC) cho biết đang theo dõi các diễn biến tại Venezuela và kêu gọi "một giải pháp chính trị và hòa bình”. Thủ tướng Anh Theresa May nhấn mạnh cần "tập trung vào một giải pháp hòa bình" cho cuộc khủng hoảng. Mexico bày tỏ lo ngại "nguy cơ leo thang bạo lực và đổ máu" tại Venezuela và cho biết đang tham vấn 16 quốc gia khác để tìm "một phản ứng chung" đối với cuộc khủng hoảng tại Venezuela.

Trong phản ứng của mình, Mỹ và Brazil tuyên bố ủng hộ thủ lĩnh đối lập Guaido, trong khi Colombia cho biết sẽ kêu gọi Nhóm Lima họp khẩn. Đây là nhóm gồm các quốc gia Nam Mỹ và Canada tập trung vào vấn đề Venezuela.

Cùng ngày, Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi các bên tại Venezuela "kiềm chế tối đa”. Đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini tuyên bố các nhà lãnh đạo châu Âu đang theo sát các diễn biến mới nhất ở Venezuela.

EU tái khẳng định hòa giải chính trị, hòa bình và dân chủ là giải pháp duy nhất cho tình hình tại Venezuela hiện nay. EU lên án mọi hình thức bạo lực và kêu gọi các bên kiềm chế tối đa để tránh leo thang căng thẳng.

Ngày 30/4, thủ lĩnh đối lập Guaido xuất hiện trong một đoạn băng video tuyên bố đã được một số binh sĩ ủng hộ trong một âm mưu đảo chính quân sự, tuy nhiên chính phủ khẳng định vẫn đang kiểm soát tình hình. Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino Lopez khẳng định quân đội đứng về phía Tổng thống Maduro, đồng thời lên án thủ lĩnh đối lập Guaido là kẻ "phản quốc".

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)