* Nga cáo buộc Mỹ thực hiện chiến lược mới nhằm chia nhỏ Syria
Ngày 25/1, một nguồn thạo tin đã nói với hãng Sputnik rằng chính quyền Syria sẽ cử 680 đại biểu tới dự Đại hội đối thoại dân tộc Syria, trong khi phe đối lập tại nước này có kế hoạch cử 400 đại biểu đến dự đại hội.
Nguồn tin nói: "Phe đối lập sẽ cử 400 người tới hội nghị ở Sochi, trong khi Chính phủ Syria sẽ được đại diện bởi 680 người, thành phần còn lại sẽ là những đại diện của phe đối lập bên ngoài Syria”.
Đại hội đối thoại dân tộc Syria sẽ được tổ chức tại khu nghỉ dưỡng Sochi của Nga ở bên bờ Biển Đen vào ngày 29-30/1. Hiện Nga đã bắt đầu mời các cường quốc và các nước lớn ở khu vực tới dự. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bày tỏ tin tưởng tất cả các bên ở Syria có thể đạt được sự hiểu biết, cũng như nhận thức chung về tiến trình cải cách hiến pháp và các cuộc bầu cử do Liên Hợp Quốc giám sát.
Trong diễn biến khác, Phó Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Bekir Bozdag khuyến cáo Mỹ nên “chấm dứt việc hỗ trợ các phần tử khủng bố” nếu Washington muốn "tránh nguy cơ đối đầu" với Ankara ở Syria. Trả lời phỏng vấn đài A Haber ngày 25/1, Phó Thủ tướng Bozdag cho biết Ankara đã đẩy mạnh cuộc tấn công nhằm vào các tay súng người Kurd tại Syria, đồng thời ngụ ý những ai ủng hộ tổ chức khủng bố này (ám chỉ lực lượng người Kurd ở tỉnh Afrin, miền Bắc Syria) sẽ trở thành mục tiêu trong cuộc chiến tại đây. Phó Thủ tướng Bozdag cũng cho rằng "Mỹ cần xem xét lại lực lượng của mình và không tiếp tay cho các phần tử khủng bố trên thực địa để tránh đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ”.
Cùng ngày, báo Hurriyet đưa tin Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu tuyên bố việc Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ thảo luận khả năng thiết lập một “vùng an toàn” ở Syria sẽ là "chưa hợp lý" cho đến khi những vấn đề về lòng tin giữa hai nước đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) này được giải quyết.
Trong khi đó, Cố vấn an ninh nội địa của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Thomas Bossert cho biết Washington lo ngại nguy cơ căng thẳng leo thang tại Syria trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch "Nhành ô liu" tại Afrin nhằm vào Lực lượng bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) được Mỹ hậu thuẫn để chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Trả lời phỏng vấn báo giới tại Davos của Thụy Sĩ, ngày 25/1, ông Bossert nêu rõ: "Thổ Nhĩ Kỳ cần lưu ý về nguy cơ căng thẳng leo thang khi tiến vào Syria và Afrin. Chúng tôi không muốn thấy một kết quả tồi tệ nếu xảy ra bất kỳ cuộc xung đột nào với các lực lượng đang chiến đấu chống IS”.
Cố vấn Mỹ cũng nhấn mạnh tuy chia sẻ "những quan ngại chính đáng về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ tại biên giới phía Nam," song Washington mong muốn các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ vượt qua những quan ngại về đảng Công nhân người Kurd (PKK) và Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd đứng đầu, đồng thời suy tính thận trọng về những lợi ích chiến lược lâu dài tại khu vực trong bối cảnh "cần một chiến lược lớn hơn cho một Syria ổn định”.
Cố vấn Bossert cũng bày tỏ hy vọng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ kiên trì theo đuổi chiến lược lâu dài, cũng như sẽ dừng chiến dịch quân sự tại Afrin. Ngoài ra, quan chức này đã tái khẳng định cam kết của liên quân do Mỹ dẫn đầu về việc tái thiết và bình ổn Syria.
Cùng ngày 25/1, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ có quyền hành động trong tình trạng tự vệ hợp pháp khi Ankara tiến hành chiến dịch quân sự chống lại những cơ sở của người Kurd tại miền bắc Syria.
Trong một thông cáo báo chí, ông Stoltenberg cho biết tất cả các quốc gia đều có quyền tự vệ với điều kiện hành động này phải được thực hiện một cách cân xứng và có kiểm soát. Tuy nhiên, hành động của Ankara đã khiến một số nước thành viên NATO lo sợ rằng cuộc chiến chống những kẻ khủng bố Hồi giáo cực đoan tại Syria có thể bị ảnh hưởng.
Ông Stoltenberg tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ đã thông báo cho các đồng minh NATO trong tuần này về chiến dịch quân sự tại miền Bắc Syria. Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những nước thành viên NATO phải gánh chịu nhiều nhất các hậu quả của nạn khủng bố.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Đức tuyên bố lợi ích về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được xem xét trong các giải pháp cho cuộc xung đột tại miền Bắc Syria hiện nay. Tuy nhiên, theo Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel, hiện không thể trả lời cho câu hỏi liệu cuộc khủng hoảng hiện nay có thể giải quyết bằng biện pháp chính trị hay không. Ông Gabriel nhấn mạnh: "Cùng với Pháp, chúng tôi đảm bảo rằng sẽ tính đến các lợi ích an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, các giải pháp chính trị chỉ có thể tính đến khi các cuộc xung đột vũ trang ngừng lại. Tôi đã nhắc lại điều này nhiều lần với phía Thổ Nhĩ Kỳ".
Cũng trong ngày 25/1, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tuyên bố chiến lược mới của Mỹ về Syria là nhằm chia nhỏ quốc gia Trung Đông này. Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Nga, bà Zakharova nhấn mạnh: “Cùng với những thông tin xuất phát từ nguồn tin quân sự Mỹ, theo sau bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tại Đại học Stanford, về việc thành lập các đội bảo vệ biên giới nào đó dưới sự bảo trợ của Mỹ tại miền Bắc Syria, nơi có đa số người Kurd sinh sống, chiến lược mới của Mỹ đối với Syria không là gì khác ngoài chính sách nhằm chia nhỏ quốc gia Trung Đông này”.
Theo bà Zakharova, Moscow đã tìm hiểu kỹ bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson ngày 17/1 tại Đại học Stanford, trong đó trình bày tầm nhìn của Washington về tình hình hiện nay và các phương hướng giải quyết cuộc xung đột ở Syria. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga lưu ý rằng cũng giống như trước đây, người Mỹ tuyên bố loại bỏ quyền lực của Tổng thống Syria được bầu hợp pháp, đồng thời nhấn mạnh Washington dự định hiện diện quân sự vô thời hạn tại quốc gia có chủ quyền này.
Moscow tin rằng không thể biến Syria thành vũ đài đối đầu của các lực lượng bên ngoài, đang theo đuổi những lợi ích riêng của mình. Chỉ có người dân Syria mới quyết định được tương lai của đất nước mình. Nga hy vọng Hội nghị đối thoại dân tộc Syria, diễn ra trong các ngày 29-30/1 tại Sochi, sẽ là bước tiến quan trọng trên con đường này. Bà Zakharova đồng thời cảnh báo việc trì hoàn khôi phục thống nhất trong xã hội Syria sẽ gây ra nhiều nguy cơ mới.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
