Ngày 7/2, Bộ Tư pháp Mỹ đã đối mặt với nhiều câu hỏi hóc búa tại phiên điều trần đầu tiên xem xét khả năng khôi phục sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Donald Trump, vốn bị thẩm phán liên bang TP Seattle James Robart ngăn chặn trước đó.
Trong phiên điều trần kéo dài 1 giờ đồng hồ, luật sư August Flentje của Bộ Tư pháp Mỹ - đại diện cho chính quyền Washington, khẳng định sắc lệnh liên quan tới vấn đề người nhập cư được ban hành xuất phát từ những lo ngại đối với an ninh quốc gia, và Thẩm phán Robart đã lạm quyền khi ra phán quyết tạm bãi bỏ sắc lệnh này. Luật sư Flentje khẳng định Tổng thống Trump đã hành động đúng thẩm quyền và "vì lợi ích của nước Mỹ" khi ban bố sắc lệnh hành chính ngày 27/1 vừa qua.
Ban hội thẩm gồm ba thẩm phán tại Tòa án phúc thẩm liên bang TP San Francisco, bang California đã yêu cầu luật sư Flentje cung cấp bằng chứng về mối liên hệ giữa bảy nước nằm trong danh sách bị cấm nhập cảnh vào Mỹ với các phần tử khủng bố, đồng thời chất vấn về việc liệu lệnh cấm của Tổng thống Trump có phải là hành vi phân biệt tôn giáo hay không. Các thẩm phán đã bày tỏ hoài nghi về những lập luận của đại diện chính quyền Washington, trong đó Thẩm phán Richard Clifton (cho rằng lý lẽ của luật sư Flentje là "khá mơ hồ”.
Trong khi đó, cũng tại phiên điều trần, luật sư Noah Purcell - đại diện cho hai bang Washington và Minnesota hiện đã đệ đơn kiến nghị về lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump, cho rằng chính quyền Washington đang yêu cầu khôi phục một sắc lệnh hành pháp chưa được xem xét đầy đủ về khía cạnh pháp lý. Luật sư trên cảnh báo tân Tổng thống Mỹ đang đưa đất nước trở lại tình trạng "hỗn loạn”.
Trong diễn biến khác, các trường hợp xin cấp thị thực nhập cảnh Mỹ trong tương lai có thể sẽ phải cung cấp cho nhân viên Đại sứ quán Mỹ mật khẩu tài khoản trang mạng xã hội cá nhân để phục vụ cho việc kiểm tra hồ sơ cá nhân. Thông tin trên là đề xuất mới mà giới chức Mỹ đưa ra nhằm ngăn chặn các phần tử cực đoan trà trộn vào nước này.
Phát biểu trong phiên điều trần trước Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện Mỹ ngày 8/2, Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly cho hay biện pháp trên là một phần trong nỗ lực kiểm tra lý lịch đối với những đối tượng có thể gây đe dọa đối với an ninh quốc gia nước này. Đây là yêu cầu đặc biệt đối với những công dân thuộc bảy quốc gia có phần đông người Hồi giáo như Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen - các nước được liệt kê trong sắc lệnh cấm nhập cảnh mới đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Kelly lý giải rằng việc kiểm tra lý lịch của các công dân đến từ bảy nước trên là rất khó khăn, song yêu cầu này sẽ giúp nhà chức trách Mỹ biết rõ hoạt động cá nhân của từng đối tượng trên mạng xã hội, qua đó sớm phát hiện những đối tượng có tư tưởng cực đoan.
Bộ trưởng Kelly nhấn mạnh chính phủ chưa có quyết định chính thức về việc này, song việc siết chặt kiểm tra lý lịch đối với cá nhân xin cấp thị thực nhập cảnh Mỹ chắc chắn sẽ được tiến hành trong thời gian tới bất chấp quá trình xin cấp thị thực bị kéo dài lâu hơn. Ông cũng cảnh báo rằng những người từ chối trả lời câu hỏi liên quan đến vấn đề này sẽ khó được chấp thuận nhập cảnh Mỹ.
Dự kiến, trong tuần này Tòa án phúc thẩm liên bang San Francisco sẽ công bố phán quyết về sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump. Trước đó một ngày, ông Trump đã có những tuyên bố biện minh cho quyết định mà ông coi là nhằm bảo vệ nước Mỹ trước nguy cơ khủng bố từ các phần tử cực đoan. Trên trang cá nhân Twitter, ông đã chỉ trích kết quả các cuộc thăm dò dư luận mới đây liên quan đến sắc lệnh cấm, theo đó phần lớn người dân Mỹ bày tỏ ý kiến phản đối quyết định cấm của chính phủ. Cùng ngày, phía Nhà Trắng cũng đã công bố danh sách các âm mưu tấn công khủng bố chưa từng được tiết lộ.
Đây là lần hiếm hoi trong lịch sử nước Mỹ một sắc lệnh của chính phủ vấp phải sự phản đối gay gắt không chỉ của công chúng mà còn của chính giới. Trước đó, khoảng 100 tập đoàn ở Mỹ, trong đó có Apple, Google, Microsoft, đã cùng đệ đơn lên tòa phúc thẩm liên bang của Mỹ phản đối sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump với lý do quyết định này ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của họ.
Trong khi đó, người đứng đầu ngành hành pháp tại 15 bang và thủ đô Washington D.C cũng đã cùng đệ đơn kiến nghị nhằm ủng hộ vụ kiện chống lại lệnh cấm nhập cảnh.
H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
