* Nhật Bản yêu cầu Trung Quốc giải thích về vụ thu giữ UUV của Mỹ
Theo phóng viên TTXVN tại Kula Lumpur, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein vừa hối thúc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đoàn kết trong vấn đề biển Đông để ngăn chặn các cường quốc điều khiển chính trị trong khu vực.
Trang mạng Todayonline của Singapore trích dẫn lời Bộ trưởng Hishammuddin nhấn mạnh từng nước trong ASEAN không thể một mình đối mặt với các cường quốc, nhưng khi hành động như một liên minh 10 nước, ngay cả Trung Quốc cũng không thể xem nhẹ hoặc phớt lờ lập trường của khối.
Theo ông, các quốc gia thành viên ASEAN cần có hành động để ngăn chặn căng thẳng trong khu vực. Về phần Malaysia, Bộ trưởng Hishammuddin khẳng định Malaysia kiên định chống lại sự leo thang trong việc triển khai khí tài quân sự tại các vùng lãnh thổ tranh chấp trên biển Đông.
Ông cho rằng hải quân Malaysia cần phải tăng cường các hoạt động giám sát để ngăn ngừa các vụ việc liên quan đến ngư dân hoặc lực lượng chức năng hàng hải trong khu vực, nhằm đảm bảo cho khu vực được an toàn, ổn định và thoát khỏi các tính toán về địa chính trị của các cường quốc.
Căng thẳng trên biển Đông gia tăng trở lại sau khi Bắc Kinh hôm 15/12 thu giữ một tàu lặn không người lái (UUV) của Mỹ hoạt động tại biển Đông. Quân đội Mỹ cáo buộc Hải quân Trung Quốc đã thu giữ thiết bị thu thập thông tin khoa học của tàu nghiên cứu hải dương USNS Bowditch tại vùng biển cách Vịnh Subic khoảng 50 hải lý về phía tây bắc. Theo giới chức Mỹ, đây là thiết bị đo độ mặn và nhiệt độ nước biển do một công ty tư nhân điều hành.
Cũng trong tuần trước, nhóm chuyên gia cố vấn Mỹ cho biết hình ảnh vệ tinh mới cung cấp cho thấy Trung Quốc đã lắp đặt vũ khí tại toàn bộ 7 đảo nhân tạo xây dựng trái phép trên biển Đông. Trước những diễn biến này, Bộ trưởng Hishammuddin tuyên bố ông sẽ viết thư cho người đồng cấp Trung Quốc yêu cầu giải thích.
Trong khi đó, Kyodo dẫn lời Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga ngày 19/12 cho rằng Trung Quốc cần giải thích việc Bắc Kinh thu giữ một UUV của Hải quân Mỹ ở biển Đông hồi tuần trước.
Phát biểu tại một buổi họp báo, ông Yoshihide Suga nói: “Chúng tôi hy vọng rằng vấn đề này sẽ sớm được giải quyết, và cho rằng Trung Quốc cần giải thích rõ ràng về vấn đề này trước cộng đồng quốc tế, trong đó có giải thích về căn cứ (cho hành động của Bắc Kinh) theo luật pháp quốc tế”.
Mặc dù Nhật Bản không nằm trong số các quốc gia có đòi hỏi chủ quyền chống chéo với Trung Quốc ở biển Đông, nhưng Tokyo đã lên án sự bành trướng của Bắc Kinh, trong đó có các cơ sở quân sự trên các tiền đồn ngoài khơi của vùng biển tranh chấp này.
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cùng ngày tuyên bố việc tàu Trung Quốc thu giữ UUV của Hải quân Mỹ là chưa từng có tiền lệ, đồng thời nhấn mạnh ông sẽ cứng rắn trước những hành động quan sự hóa trái phép của Trung Quốc ở biển Đông.
Trong diễn biến liên quan, Reuters đưa tin, ngày 19/12, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, quân đội nước này và quân đội Mỹ đang tiến hành đàm phán mà "không gặp trở ngại" về việc trao trả UUV của Mỹ do tàu hải quân Trung Quốc thu giữ trên biển Đông.
Người phát ngôn bộ trên Hoa Xuân Oánh bày tỏ tin tưởng rằng vấn đề UUV của Mỹ sẽ được giải quyết một cách thỏa đáng. Trước đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã cáo buộc Washington thổi phồng vấn đề.
L.H (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
