* Indonesia nhấn mạnh sự cần thiết Cộng đồng chính trị ASEAN
Theo Kyodo và AFP, tại hội nghị cấp cao thường niên tổ chức ở thủ đô Nay Pyi Taw của Myanmar ngày 11/5, một số nhà lãnh đạo khu vực Đông Nam Á đã kêu gọi Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tiếp tục tăng cường "thống nhất và đoàn kết", trong bối cảnh căng thẳng tiếp diễn với Trung Quốc trên biển Đông, đồng thời cho rằng đó là cách duy nhất để khối này có thể trở thành một tổ chức "được tôn trọng và đáng tin cậy".
Tại hội nghị cấp cao lần này, nhiều nhà lãnh đạo đã bày tỏ mối quan ngại ngày càng gia tăng về sự đoàn kết của ASEAN trước những hành động gần đây của Trung Quốc trên biển Đông. Một nhà ngoại giao ASEAN tham dự phiên họp toàn thể dẫn lời Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono nhấn mạnh ASEAN cần phải "thể hiện và có đủ dũng khí", đồng thời "phải ngăn chặn chính sách ngoại giao dựa trên sự đe dọa dùng vũ lực này".
Trong khi đó, TTXVN dẫn lời Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono phát biểu với những người đồng cấp đã nhấn mạnh đến sự cần thiết phải thiết lập một Cộng đồng Chính trị, An ninh ASEAN để xử lý các mối đe dọa an ninh trong tương lai, cả ở khu vực Đông Nam Á lẫn Đông Á cũng như trên phạm vi toàn cầu.
Tổng thống Yudhoyono nêu rõ Cộng đồng Chính trị, An ninh ASEAN sẽ tăng cường năng lực chung để đối phó với các mối đe dọa an ninh, cho phép ASEAN có được một lập trường, vai trò và vị trí chung để để bảo vệ hòa bình và đối phó với thách thức an ninh và chính trị phù hợp với luật pháp quốc tế mà không cần dùng hành động quân sự. Thông qua Cộng đồng Chính trị, An ninh ASEAN các nguy cơ xung đột ở biển Đông có thể được giải quyết tốt hơn, góp phần tích cực hơn giải quyết các thách thức an ninh khác, chẳng hạn như các cuộc xung đột lãnh thổ ở Đông Á liên quan đến Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên.
Tổng thống Yudhoyono nêu rõ: "Thông qua hợp tác ASEAN, chúng ta có thể thực hiện một khu vực hòa bình và ổn định. Trong 10 năm qua chúng ta đã thúc đẩy ASEAN chuyền đổi trở thành một cộng đồng từ một hiệp hội. Sự chuyển đổi này là một dấu mốc lịch sử, bởi Cộng đồng ASEAN sẽ trở thành một cộng đồng với một tầm nhìn và một bản sắc”.
Cùng ngày, hãng thông tấn Bernama của Malaysia dẫn phát biểu của Thủ tướng Najib Razak với báo chí sau khi tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN 24 tại Myanmar cho biết giải pháp cho vấn đề biển Đông nên đạt được thông qua đàm phán và tạo ra một môi trường thuận lợi. Thủ tướng Malaysia cho biết vấn đề căng thẳng xung quanh những tranh chấp tại biển Đông đã được tất cả 10 thành viên của ASEAN thảo luận kỹ tại hội nghị này. Ông Najib nói: "Tinh thần và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế là nền tảng cho chúng tôi trong việc tìm kiếm giải pháp đối với những tranh chấp này".
Theo ông Najib, vấn đề quan trọng là phải biến Bộ quy tắc Ứng xử tại biển Đông thành các điều khoản mà có thể chấp nhận được đối với tất cả các bên.
Liên quan tới căng thẳng gia tăng trong những ngày qua tại biển Đông khi Trung Quốc ngang nhiên hạ đặt giàn khoan HD-981 tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, ngày 11/5, tờ The Sydney Morning Herald (Người đưa tin Sydney buổi sáng) của Úc dẫn nguồn tin từ người phát ngôn Bộ Ngoại giao Úc cho biết Úc kêu gọi các bên liên quan kiềm chế những hành động có thể khiến căng thẳng gia tăng.
Theo người phát ngôn trên, Úc đang giám sát chặt chẽ tình hình biển Đông. Tờ báo cũng dẫn lời của chuyên gia về châu Á Michael Wesley thuộc Đại học quốc gia Úc nói rằng hành động của Trung Quốc đối với Việt Nam khiến các nhà phân tích phải xem xét lại quan điểm cho rằng Trung Quốc đang muốn xoa dịu các nước Đông Nam Á khác.
L.HỘI (tổng hợp từ Vietnam+)